Diversiteit in bestuurskamer duurt nog minstens twintig jaar
17 februari 2017 -
The Executive Network (TEN) heeft door Ruigrok NetPanel onderzoek laten doen naar ontwikkelingen in bestuurskamers van de 117 grootste bedrijven in Nederland.
Met de jaarlijkse TEN Leiderschap Barometer wil de headhunter inzicht verschaffen in de samenstelling van de Raden van Commissarissen (RvC) en Raden van Bestuur (RvB) en eventuele veranderingen die in de loop der jaren plaatsvinden. Deze eerste editie bevat een analyse van de ontwikkelingen in 2015 en 2016. Daaruit blijkt onder meer dat de 26 familiebedrijven binnen deze top in 2016 met respectievelijk zeven en twaalf procent vrouwelijke bestuurders en commissarissen opvallend laag scoren. Daarnaast schopte geen enkele vrouw het tot bestuursvoorzitter binnen deze groep. Bij niet-familiebedrijven lag dit aantal iets hoger en werd zeven procent van de voorzittershamers door een vrouw gehanteerd.
Ontwikkeling bestuurskamer staat stil
Het afgelopen jaar stokte de teller in de RvB van familiebedrijven en niet-familiebedrijven op twaalf procent vrouwen versus 88 procent mannen. Bij RvC’s lag dit aantal respectievelijk op 23 procent vrouwen en 77 procent mannen. Het aandeel van vrouwen in toezichthoudende rollen is dus nagenoeg twee keer zo groot als in bestuurlijke. Deze vrouwelijke en mannelijke bestuurders hebben de gemiddelde leeftijd van 57 jaar. Jan Rapmund, partner bij The Executive Network, "De wereld om ons heen verandert in hoog tempo. Dit in tegenstelling tot veel bestuurskamers waar ontwikkeling en tijd wel stil lijken te staan. Als we echt diversiteit nastreven dan moet er een versnelling in wijziging van de samenstelling van deze colleges plaatsvinden. Op deze wijze duurt het echter nog minstens twintig jaar voordat we echt van diversiteit kunnen spreken."
Set maatschappelijke voelsprieten
Rapmund: "De uitdaging waar boardrooms voor staan, is breder dan alleen de ‘genderdiscussie’. Het bestuur moet verbonden zijn met de omgeving waarbinnen het opereert en de ontwikkelingen daarbinnen. Dit stelt de leden in staat om zich in te leven én te spiegelen aan de uiteenlopende stakeholders. Opererend in een zeer complexe omgeving heeft u dus ook vrouwen en jonge bestuurders nodig; een diverse set van maatschappelijke voelsprieten. Dit behoedt bestuurders voor een tunnelvisie en verbreedt de kennis, expertise en inzichten ten gunste van de bedrijfspresentaties."
Een mogelijke verklaring voor de stroperige veranderingen binnen de Nederlandse bestuurskamers is het feit dat een nieuwe kandidaat nog steeds binnen het old boys netwerk wordt gezocht. "Er wordt enkel gekeken onder generatiegenoten en dan is het resultaat in acht van de tien gevallen een man van rond de 50 jaar. Terwijl het vinden van een geschikte kandidaat - jonger en/of vrouw mét de benodigde kennis en ervaring - niet moeilijk is als u verder kijkt dan de gebaande paden.
Top vijf uitkomsten
Top vijf opvallende uitkomsten uit de TEN Leiderschap Barometer:
In 2016 was twaalf procent van de Raad van Bestuursleden vrouw.
Het jongste lid van de Raad van Bestuur is in 2016 32 jaar en het oudste lid is 78 jaar. Bij de Raad van Commissarissen is dit 30 versus 78 jaar.
In 2015 bestond 92 procent van de familiebedrijven uit Nederlanders. Bij de niet-familiebedrijven was dit met 85 procent een stuk minder.
De gemiddelde zittingsduur voor zowel Raad van Bestuur als Raad van Commissaris is vijf jaar.
De gemiddelde Raad van Bestuur bestaat uit 3,5 bestuurders. Voor de Raad van Commissarissen ligt dit gemiddelde aantal op 5,8 leden.
TEN Leiderschap Barometer
Dit is de eerste TEN Leiderschap Barometer waarin de ontwikkelingen binnen de Raad van Bestuur (RvB) en Raad van Commissarissen (RvC) van de 117 grootste bedrijven en semi-publieke bedrijven in Nederland (omzet) wordt bijgehouden. Het doel van deze barometer is inzicht verschaffen in de samenstelling van de RvC en RvB en eventuele veranderingen die in de loop der jaren plaatsvinden. De volgende gegevens worden in de barometer bijgehouden:
Grootte van de RvC en RvB;
Aantal toe- en uittreders RvC en RvB;
Percentage mannen en vrouwen in de RvC en RvB;
Percentage mannen en vrouwen als voorzitter;
Gemiddelde leeftijd van de leden van de RvC en RvB;
Gemiddelde bandbreedte van leeftijd;
Gemiddelde zittingsduur van de leden van de RvC en RvB;
Verhouding land van herkomst (NL versus Niet-NL) van de leden van de RvC en RvB;
Familiebedrijf ja/nee;
Branche;
Beursgenoteerd ja/nee.
Ruigrok NetPanel heeft de TEN Leiderschap Barometer uitgevoerd in opdracht van The Executive Network. Het deskresearch en de analyse werden uitgevoerd in december 2016 en januari 2017. Alle cijfers zijn gebaseerd op jaarverslagen en websites van de top 117 bedrijven in Nederland en/of het Handelsregister (zie voor details over de barometer bijgesloten factsheet).