22 januari 2017 -
Minister Blok wil dat de kwaliteit in de bouw omhoog gaat. Daar is Vereniging Eigen Huis het daar van harte mee eens. De vereniging is echter bang dat het wetsvoorstel dat vorige week in de Tweede Kamer besproken werd een stap te snel gaat.
De minister stelt voor om het bouwtoezicht over te laten aan private controleurs. Dat wordt een ingewikkeld systeem, waarbij een heel nieuwe sector wordt opgetuigd. Bij alle experimenten die hiermee zijn uitgevoerd bleek dat de kwaliteit er op achteruit gaat terwijl de kosten hoog of onduidelijk waren. Directeur belangenbehartiging Rob Mulder: "We hopen dat de Kamer gaat voor snelheid én zorgvuldigheid en regelt wat goed is en de andere elementen in de ijskast zet." Naast de omstreden stelselwijziging regelt het wetsvoorstel namelijk ook dat aannemers veel makkelijker door consumenten aansprakelijk kunnen worden gesteld voor fouten die ze maken. Dit onderdeel ziet Vereniging Eigen Huis het liefst zo snel mogelijk in de wet verankerd.
Snelle invoer van aansprakelijkheid en 'as built' nodig
Volgens de huidige wet is de aannemer niet aansprakelijk voor gebreken die de consument bij de oplevering over het hoofd heeft gezien. In het wetsvoorstel is de aannemer ook aansprakelijk voor gebreken die niet door de consument bij de oplevering zijn ontdekt. Daarmee krijgt ook de aannemer een belang bij het vermijden van opleveringsgebreken en het leveren van goed en deugdelijk werk.
De vereniging vindt het uitstekend om niet alleen in de planfase te toetsen aan de bouwregels, maar de toetsing uit te breiden naar wat er daadwerkelijk gebouwd wordt. Te vaak blijkt in de praktijk dat er straffeloos wordt afgeweken van de verleende vergunning. Dit levert grote en vaak verborgen risico's op voor de bouwkwaliteit. Ook dit onderdeel van het wetsontwerp verdient snelle invoering.
Te vroeg voor stelselwijziging
Het deel van het wetsontwerp over de stelselwijziging moet wat de vereniging betreft nog in de ijskast. Mulder: "De stelselwijziging nu doorzetten is een sprong in het diepe, in de wetenschap dat er tot nu toe geen water in het zwembad zat, en zonder te controleren of dat inmiddels wel het geval is." Invoering van een nieuw stelsel van private kwaliteitsborging moet in de praktijk leiden tot verbetering van de kwaliteit tegen aanvaardbare kosten. Die tijd is nog lang niet gekomen, vindt Vereniging Eigen Huis. Terwijl de minister toezegde dat de stelselwijziging van publiek naar privaat bouwtoezicht fasegewijs zal worden ingevoerd, wijzen tot nu toe alle signalen de verkeerde kant op. Experimenten laten stuk voor stuk onbekende hoge kosten zien en problemen bij de kwaliteitscontrole. Soms werden bij een gemeentelijke schaduwcontrole zelfs zulke essentiële gebreken ontdekt dat de bouw moest worden stilgelegd. Dat juist de pilots al zo zorgelijk verlopen voorspelt weinig goeds voor de consument. De betrokken bouwers waren hier zeer gemotiveerd, en dat is niet een beeld dat de vereniging bij de sector als geheel ziet.
Bescherming consument
Vereniging Eigen Huis vindt dat de consument beschermd moet worden als de aannemer niet voor zijn aansprakelijkheid voor gebreken kan of wil opdraaien. Daarom zou de aannemer verplicht moeten worden om zekerheid te stellen of te verzekeren, inclusief passende sanctie op het nalaten daarvan. Dat gaat dus verder dan de voorgestelde informatieplicht over de verzekering van de aannemer. Ook ziet de vereniging kwetsbaarheden in de voorgestelde vijf-procent regeling, die bedoeld is als stok achter de deur voor herstel van gebreken. Aanscherping zou ook daar de positie van consumenten kunnen verbeteren.
