Politieke onzekerheid in binnen én buitenland treft operatie
29 september 2016 -
Politieke onzekerheid in eigen land drukt de bedrijfsuitgaven en de werkgelegenheid. Zo is 60 procent van de Europese bedrijven is terughoudender geworden. Ook de strijd tussen Trump en Clinton brengt extra onzekerheid voor investeringsplannen van Europese bedrijven.
Bijna één op de vier CFOs denkt dat het Verenigd Koninkrijk uiteindelijk de EU toch niet zal verlaten. Dit zijn enkele resultaten van CFO Survey Europe, wereldwijd het langstlopende kwartaalonderzoek onder CFOs, uitgevoerd door TIAS School for Business and Society (Tilburg) en Duke University (North Carolina, VS).
Economisch sentiment
Het economisch sentiment onder de Europese financieel directeuren blijft in gelijke tred met vorig kwartaal. Zo is 28 procent van de CFOs positief gestemd over de economische vooruitzichten en het gemiddelde optimisme niveau komt daarmee in dit derde kwartaal op 56.3 (gemeten op een schaal van 100). Ook in de Verenigde Staten zien we een vergelijkbare ontwikkeling waarbij het economisch optimisme onder de financieel directeuren zich langzaamaan herstelt. Momenteel is ruim een kwart van de Amerikaanse financiële topmanagers gunstiger gestemd, met een gemiddeld optimisme niveau van 60.6 op een schaal van 100.
Mogelijk uitstel van investeringen door Europese bedrijven als Trump tot president wordt gekozen
Ruim driekwart van de Europese bedrijven zegt hun investeringsplannen (nog) niet te hebben uitgesteld vanwege de Amerikaanse presidentsverkiezingen en de onvoorspelbare uitkomst daarvan. Van deze bedrijven geeft negen op de tien aan het huidige investeringspeil te zullen handhaven als Hilary Clinton zou worden gekozen tot president. Nog eens 5,5 procent zal waarschijnlijk de investeringen zelfs versneld uitvoeren en eerder uitgestelde plannen weer opstarten. Een heel ander verhaal lijkt het echter te worden wanneer Donald Trump zou worden gekozen tot president. In dat geval zal slechts 56 procent van deze bedrijven hun huidig investeringsniveau continueren. Ruim 40 procent geeft namelijk aan deze plannen juist uit te zullen stellen totdat er op termijn meer duidelijkheid ontstaat omtrent de concrete effecten en impact van zijn voorgenomen politiek en economisch beleid.
De Europese CFOs lijken hiermee aan te geven dat zij Clinton als meest stabiele kandidaat beschouwen. Hun Amerikaanse collega’s denken daar anders over. Een kwart van hen zal namelijk bij elke kandidaatskeuze hoe dan ook de investeringen uitstellen totdat het toekomstige overheidsbeleid verder is uitgekristalliseerd. In het geval dat Trump wordt gekozen dan zegt zo’n elf procent de investeringen juist verder op te willen schroeven, terwijl dit voor slechts vier procent van de bedrijven geldt wanneer Clinton president wordt.
"Hier zien we dat zich een duidelijk contrast aftekent tussen de Europese CFO, die zich meer lijkt te kunnen vinden in de economische en politieke agenda van Clinton, en de Amerikaanse CFO die het bedrijfsbelang wellicht meer gediend ziet door Trump’s beleidsplannen. Mogelijk draagt Trump’s aanhoudende en vaak controversiële retoriek, waarin hij o.a. het belang van de VS boven dat van alle anderen stelt, bij aan het Europese beeld van een relatief meer gematigde en voorspelbare Clinton," Aldus, Kees Koedijk, decaan en directeur van TIAS Business School.
Brexit nog geen voldongen feit maar men denkt nu ook al aan Dexit, Nexit, Hexit en (wederom) Grexit
Ruim 30 procent van de Europese CFOs geeft aan dat een getemporiseerde Brexit procedure beter is voor hun bedrijf terwijl bijna twintig procent juist met een versnelde procedure beter af zegt te zijn. Ten gevolge van de Brexit zegt 27 procent van de Europese CFOs dat het bedrijf de productie en operationele activiteiten naar andere landen in Europa zal verschuiven.
Zo’n 30 procent denkt dat de Brexit-procedure tegen eind 2019 zal zijn afgerond. Bijna een kwart denkt dat dit pas tegen december 2020 het geval zal zijn en nog eens 22 procent denkt dat ook 2020 niet haalbaar zal zijn. Toch denkt nog bijna een kwart van de Europese CFOs dat het VK uiteindelijk de EU niet zal verlaten.
De kans dat één van de andere EU-lidstaten binnen de komende twee jaar zal uittreden wordt op gemiddeld negentien procent geschat. Eén op de vier CFOs denkt dat Denemarken zal uittreden terwijl 21 procent van de CFOs zien ook Nederland en Hongarije als potentiële uittreders en één op de vijf denkt dat Griekenland uiteindelijk de EU zal verlaten.