'Energieopslag brengt volledige overstap op duurzame energie dichterbij'
7 april 2016 -
Het principe van energieopwekking en verbruik gebeurt al decennialang op grofweg dezelfde manier. Maar eindelijk is daar disruptie: innovatieve lokale opslag van zonne-energie brengt een volledige onafhankelijkheid van fossiele energie een forse stap dichterbij. Dat is goed nieuws voor het milieu en de portemonnee.
Duurzame energiebronnen kampen met een logische natuurlijke beperking: de zon is niet altijd even sterk, en de wind waait niet altijd even hard. Daardoor is energie op basis van fossiele brandstof een noodzakelijke 'back-up'. Gelukkig is er een oplossing voor dat ogenschijnlijk onoplosbare probleem: lokale energieopslag. "Vergelijk het met onze watervoorziening. Regenen doet het lang niet altijd, maar we hebben dankzij waterreservoirs wel altijd drinkwater. Zo werkt energieopslag in grote lijnen ook," zegt Paul Bron, algemeen directeur bij Schneider Electric in Nederland.
Het principe werkt in de basis vrij eenvoudig: alle energie die duurzame bronnen op ieder gegeven moment teveel opwekken, wordt opgeslagen in een speciaal opslagsysteem, geplaatst in een kantoorgebouw of woning. Is de vraag groter dan het opgewekte deel, dan springt het opslagsysteem bij. "Daardoor is minder of zelfs geen energie op basis van fossiele brandstoffen nodig," legt Bron uit. "Dat scheelt enorm op de energienota en is natuurlijk beter voor het milieu."
Doorbraak
De definitieve doorbraak van duurzame energieopslag komt steeds dichtbij. Met name door schaalvergroting van de productie in China daalt de prijs van zonnepanelen scherp. In sommige zonrijke landen zoals Spanje is zonne-energie al goedkoper dan fossiele opwekking. Aan de andere kant dalen ook de prijzen van batterijen sterk en neemt de kwaliteit en opslagcapaciteit ervan toe. "Die combinatie maakt een overstap op duurzame energie steeds aantrekkelijker," aldus Bron. "De investering verdient zich steeds sneller terug."
Saldering op losse schroeven
Er is nog een andere argument voor lokale energieopslag: de onzekere toekomst van saldering. Bedrijven wekken steeds vaker hun eigen energie op. Een deel van de winst zit nu nog in het principe 'salderen'. Het teveel aan opgewekte energie wordt daarbij verrekend met het tekort op andere momenten, en dat scheelt op de energienota.
"Maar die regeling is slechts tot aan 2020 gegarandeerd, daarna staat het fenomeen volledig op losse schroeven," verduidelijkt Bron. "De kans bestaat dat de overheid de regeling gaat afschaffen of beperken. Lokale energieopslag vangt dat verlies op: het teveel opgewekte deel verbruikt de organisatie op een later moment zelf. Saldering is dan niet meer van toepassing."
Modulair voor een breed publiek
Zo'n energieopslagsysteem is dankzij het modulaire karakter voor een breed publiek bruikbaar. Bron: "Kleine bedrijfspanden hebben simpelweg minder batterijen nodig. Het systeem schaalt gemakkelijk door het plaatsen van meer 'blades'. Op het hoogste niveau kunnen deze zelf gecombineerd worden in containers, voor het leveren van meerdere MWh's. Dat maakt een dergelijk systeem ook geschikt voor energiemanagementdiensten voor bijvoorbeeld grote datacenters, of zelfs een compleet grid."
Er zit nog een voordeel aan een energieopslagsysteem: het fungeert tevens als noodstroomvoorziening. ' Een voldoende krachtig energieopslagsysteem kan tijdelijke storingen opvangen. Een dieselgenerator is daardoor niet altijd meer nodig.
Slimme software
Energieopslag is niet alleen slechts een systeem dat tekorten en overschotten balanceert. Slimme software maakt geavanceerde functies mogelijk die de aantrekkelijkheid verhogen. Zo is er momenteel software die het lokale energieverbruik afzet tegen de weersvoorspellingen.
Bron: "Dergelijke software kan tot 72 uur 'voorspellen' hoe het energieverbruik zich zal verhouden met de opbrengst, en daar het gebruik en de opslag op aanpassen. Dat verkleint de afhankelijkheid van fossiele energie verder en drukt daarmee de kosten."
Energiecloud
Lokale energieopslag is bovendien de katalysator van een fenomeen dat mogelijk de toekomst van de energiemarkt bepaalt: de energiecloud. Het principe daarvan is vergelijkbaar met cloud computing uit de IT-wereld.
"De energiecloud is een geheel van verbonden lokale energiesystemen in een denkbeeldige cloud. Het is een vervanging van het aloude hub-spoke-model, waarbij een grote centrale energieleverancier (de hub) verantwoordelijk is voor de opwekking. Iedereen is in de energiecloud zowel afnemer als producent. Die cloud vangt het tekort op de ene plek op met het overschot op de andere. Lokale grilligheden van het weer zijn zo minder van invloed, waardoor consumenten en organisaties minder afhankelijk worden van de grote energieleveranciers. Met een energieopslagsysteem bereidt een organisatie zich dus tevens voor op een toekomst van de energiedemocratie,"besluit Bron.
Is het misschien een idee om ook de kosten van die opslagsystemen eens mee te nemen, voor het moment dat salderen niet meer 1:1 kan?
AAnschaf, installatiekosten en afschrijving over x jaren. In plaats van een 'cloud' spreken we van een netwerk als het om elektrisch vermogen gaat, dat ligt er nu een eeuw ongeveer, TenneT beheert het. Je schrijft aardig, maar mist kennis op elektra-gebied, dat is echt sneu.
TenneT heeft in ieder geval mogelijkheden om op grote schaal te kunnen investeren in elektriciteitsopslag systemen. Een soortgelijke situatie met batterijopslag bestaat al bij TenneT. Nu zou het mogelijk gemaakt kunnen worden voor huishoudens. Dragen we allen bij aan een duurzamer milieu.
