Laat uw medewerker niet verdrinken in het stuwmeer aan vrije dagen
21 januari 2016 -
Twee derde van de Nederlanders houdt aan het einde van het jaar vakantiedagen over, maar ze zijn niet van plan om die op te geven of in te wisselen voor salaris. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Telegraaf.
We zijn volgens het artikel te druk voor vakantie, waardoor een stuwmeer van vakantiedagen ontstaan, bedrijven een flinke kostenpost hebben op de balans en de kans op verzuim stijgt. Hoe zorgt u ervoor dat werknemers niet verdrinken in dit stuwmeer? Het antwoord ligt volgens Michel Kerkdijk, Sales Representative bij Unit4, in een fatsoenlijk personeelsbeleid en sturen op verlof.
Vrij van verplichtingen
Vakantie is afgeleid van het Latijnse woord vacatio, wat staat voor het vrij zijn van verplichtingen. In Nederland is wettelijk vastgesteld dat fulltime werknemers recht hebben op twintig vakantiedagen, maar dat aantal is vaak groter door afspraken in de collectieve arbeidsovereenkomst (cao). Dat maakt dat Nederlanders gemiddeld ongeveer 26 dagen per jaar vrij kunnen zijn.
Uit het onderzoek van de Telegraaf blijkt echter dat de Nederlanders massaal vakantiedagen overhouden, door allerlei redenen. Sommigen leggen liever een buffer aan voor als het echt nodig is in het geval van mantelzorg, en een kwart van de respondenten heeft het te druk op het werk om vakantie te vragen. Als dit jaren achtereenvolgens gebeurt, stapelen de vrije dagen zich op en krijgen werknemers een overschot aan vrije dagen; het zogenoemde stuwmeer.
Het overschot als kostenpost
Is dit stuwmeer wel een probleem? En zo ja, voor wie? Kerkdijk: "Het lijkt vooral vervelend voor werkgevers, omdat hiervoor geld gereserveerd moet worden op de balans." Uit een eerder artikel uit de Telegraaf blijkt dat het ’stuwmeer’ aan vrije dagen een kostenpost vormt van ruim zeventien miljard in Nederland. Resterende vakantiedagen zijn immers een verplichting voor de toekomst, voor de werkgever. Kerkdijk: Stel bijvoorbeeld dat een werknemer ontslag neemt bij het bedrijf, dan is een financiële compensatie de enige mogelijkheid. Die kostenpost drukt op de winst en eventuele investeringsmogelijkheden, en dat is natuurlijk niet wat werkgevers graag zien.
Voor werknemers zelf lijkt dat niet vervelend, want blijkbaar is de behoefte aan vrije dagen niet zo groot, dat men vakantiedagen te kort komt. In het artikel wordt echter de link gelegd tussen het amper opnemen van vakantiedagen en verzuim. Wanneer mensen langdurig worden blootgesteld aan stress, leidt dat uiteindelijk tot een burn-out en langdurig ziekmelden," legt Kerkdijk uit. Toch zien werknemers het nut van het opnemen van vakantiedagen, want 74 procent van de respondenten vindt het belangrijk om vrije dagen op te nemen zodat ze geestelijk en fysiek gezond blijven.
Managers moeten ingrijpen
Werknemers zijn dus te druk om vrij te vragen, blijven doorwerken zonder vrij te krijgen, het stressniveau stijgt, waardoor ze het nog drukker krijgen, dat wordt te veel en daardoor stijgt weer het verzuim. Het is een vicieuze cirkel, waar werknemers zelf niet uit kunnen komen, ook al zien ze de noodzaak van het nemen van verlof. Hier ligt vooral een kans voor managers: bijna 40 procent van de respondenten vindt dat bazen moeten stimuleren om vrij te nemen. Kerkdijk: "Voor managers is het dus enorm belangrijk om te zorgen voor een fatsoenlijk personeelsbeleid. Hoewel het lijkt alsof werknemers die nooit vrij vragen ook gemotiveerder zijn, is het verstandiger om juist te sturen op het aanvragen van vrije dagen."
Natuurlijk is het fijn als werknemers gemotiveerd zijn, maar het niet opnemen van vakantiedagen blijkt contraproductief. Alleen met een duidelijk zicht op de werkdruk en het aantal resterende vrije dagen kunnen managers ervoor zorgen dat er een einde komt aan het overschot en de bijbehorende problemen. Kerkdijk: "Gun werknemers dus een dagje recreatief zwemmen, voordat zij spreekwoordelijk verdrinken in het stuwmeer."
