8 oktober 2015 -
Bedrijven hebben in de crisisjaren wel geïnvesteerd in technologische mogelijkheden maar nauwelijks aandacht gehad voor het opleiden en ontwikkelen voor hun medewerkers.
Dit signaleert Start People in het trendpaper ‘Visie op werk, permanent opleiden in een turbulente arbeidsmarkt’. De huidige kenniseconomie vraagt om medewerkers met andere vaardigheden en competenties dan de vorige generatie. "Automatisering en straks ook robotisering zorgen ervoor dat de kwalificaties van werknemers naar boven worden bijgesteld," zegt Jan-Willem Gelderblom, algemeen directeur van Start People.
Veel aandacht voor technologie, minder voor mensen
Er is de afgelopen jaren veel aandacht geweest voor het stroomlijnen en optimaliseren van bedrijfs- en productieprocessen, en veel minder voor opleidingen voor medewerkers. Het gevolg van deze mismatch tussen mens en machine is dat bedrijven te maken krijgen met een kennistekort.
Die ontwikkeling wordt nog eens versterkt door de vergrijzing. Veel bedrijven hebben te maken met een ouder medewerkersbestand omdat ze in de crisisjaren weinig nieuwe en jongere medewerkers konden aantrekken. De komende jaren zien ze tientallen collega’s met pensioen gaan. Daardoor loopt veel kennis de deur uit.
Ontwikkelingen hebben betrekking op breed scala aan bedrijven
Daarbij schroeven bedrijven de eisen aan medewerkers verder op, door automatisering maar ook door strengere regelgeving. Zo moeten medewerkers van banken, verzekeraars of tussenpersonen in het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft) tegenwoordig een Wft-certificering hebben. Met die eis vallen in de praktijk mensen met een opleiding lager dan mbo-4 af, terwijl die eerder wel in aanmerking kwamen voor dit soort banen.
Hogere eisen worden niet alleen gesteld in de financiële dienstverlening, ook in de industrie worden de kwalificaties opgeschroefd. Door de automatisering en digitalisering van het productieproces staan er minder mensen bij een machine. De mensen die er staan moeten in staat zijn het hele proces te overzien. Machinewerkers worden dan ook proces operators met een behoorlijke opleiding.
Belangrijk: snel investeren in eigen medewerkers
Volgens Gelderblom is het voor veel bedrijven belangrijk snel te investeren in eigen medewerkers. Start People ziet echter dat veel bedrijven zich richten op de korte termijn en minder ontvankelijk zijn voor de boodschap om werk te maken van de kennis en vaardigheden van hun mensen.
De relatief hoge werkloosheid vertroebelt het beeld. Op papier zijn er weliswaar voldoende mensen beschikbaar, maar zij beschikken vaak niet over de vereiste kennis, vaardigheden en competenties die nu en zeker straks worden gevraagd. In die zin is er sprake van een mismatch op de arbeidsmarkt. Vooral het middelbaar beroepsonderwijs heeft moeite de snelle veranderingen bij te houden en adequaat te reageren.
