Position paper: Collectieve solidariteit, individuele zekerheid
6 oktober 2015 -
In november 2014 presenteerde het Rabobank Pensioenfonds een position paper als input voor de nationale pensioendialoog. Eerder dit jaar voegden deskundigen van Cardano en Syntrus Achmea Pensioenbeheer hun expertise toe.
Als uitkomst van deze samenwerking zijn denkrichtingen ontwikkeld voor een tweede pijler pensioen op basis van een premieregeling. Bestaande inzichten zijn hierin samengevoegd om tot een vernieuwende oplossing te komen. Kern van de denkrichtingen is dat in een nieuw stelsel dezelfde economische pensioenuitkomsten mogelijk blijven als onder de huidige uitkeringsregeling en dat er door individuele eigendomsrechten voor deelnemers meer flexibiliteit en keuzemogelijkheden ontstaan. De ideeën zijn samengevat in een nieuw position paper: 'Collectieve solidariteit, individuele zekerheid'. Dit alles als bijdrage aan de maatschappelijke discussie.
Toekomstbestendig pensioen
In juli 2015 presenteerde staatssecretaris Klijnsma de brief: 'Hoofdlijnen van een toekomstbestendig pensioenstelsel'. Het position paper werkt een aantal onderwerpen uit deze brief verder uit. Het kabinet kiest voor het afschaffen van de doorsneepremie en streeft naar duidelijke individuele eigendomsrechten. Op basis van onze ervaringen stellen we aanvullingen voor. We willen die aanvullende inzichten delen en attenderen op uitgangspunten die bij de verdere uitwerking van de hoofdlijnenbrief wat ons betreft speciale aandacht verdienen.
Inzichten
- Een premieovereenkomst met een vaste premie kan dezelfde pensioenuitkomsten bieden als de huidige uitkeringsovereenkomst.
- De premieovereenkomst zorgt voor meer flexibiliteit en schept ruimte voor keuzevrijheid voor deelnemers.
- Na het verdelen van het niet meer noodzakelijke eigen vermogen van fondsen over hun deelnemers zal er in het nieuwe stelsel geen 'dood geld' meer zijn.
Uitgangspunten
- De schaalvoordelen die een collectief stelsel kan bieden, moeten behouden blijven.
- De solidariteit rond leven en sterven moet intact blijven.
- De solidariteit tussen bestaande en nieuwe opbouw kan worden gewaarborgd door pensioenrechten uit de huidige uitkeringsregeling in te brengen in de nieuwe premieregeling.
Wettelijke hordes
Voordat het mogelijk is om op een nieuwe premieregeling over te stappen, moet een aantal wettelijke hordes worden genomen:
- De wetgeving die 'doorbeleggen' na pensionering binnen de premieregeling mogelijk maakt moet worden doorgezet.
- Een gelijk fiscaal speelveld voor de premieregeling en uitkeringsregeling moet worden gecreëerd door invoering van een vaste premie. Dat zou een vergelijkbaar niveau kunnen zijn als de huidige doorsneepremies binnen de huidige uitkeringsregeling.
- Collectieve waardeoverdracht van uitkeringsovereenkomst naar premieovereenkomst binnen het fonds moet worden gefaciliteerd.
Input voor discussie
De position paper is bedoeld als input voor de discussie over een toekomstbestendig pensioencontract. Onderweg naar een eindoplossing zal nog een aantal hordes moeten worden genomen, zoals een oplossing voor de doorsneeproblematiek bij overgang naar een meer vaste pensioenpremie. In het paper geven we denkrichtingen. We claimen echter niet de wijsheid in pacht te hebben en nodigen daarom politici, beleidsmakers, experts, academici en collega's in de pensioensector uit met ons de dialoog aan te gaan.