29 juli 2015 -
Israël is al jarenlang een vat vol innovatieve startups. Het land kent er inmiddels meer dan 6000. Een knappe prestatie, want het inwonertal is nog niet de helft van dat van Nederland.
Bovendien trekt het land per hoofd van de bevolking meer investeringskapitaal aan dan welk ander land ook. Wat is toch het geheim van dit staatje in de Levant? Henk van der Heijden geeft antwoord. Hij is CEO van Comsec Nederland en oprichter van TecHarbor. De roots van het beursgenoteerde cybersecuritybedrijf Comsec liggen, zoals veel andere innovatieve bedrijven, in Israël. TecHarbor vertegenwoordigt een aantal Israëlische startups in Security en is trendwatcher op dit gebied.
Bewogen geschiedenis
Van der Heijden: "Het land heeft op zijn zachtst gezegd een bewogen geschiedenis. Zonder in details te treden kan men rustig zeggen dat het altijd voor zijn bestaan heeft geworsteld. Noodgedwongen heeft het leger altijd een grote rol gespeeld. Dat geldt zeker voor Eenheid 8200. Dit grootste onderdeel van de Israëlische krijgsmacht is verantwoordelijk voor het onderscheppen van communicatie en het ontcijferen van code. Het is in die zin vergelijkbaar met de NSA in de VS."
De Israëlische defensie, maar zeker Eenheid 8200 is hofleverancier van CEO's en oprichters van startups. "Met name de cybersecurity-branche heeft daar de vruchten van geplukt," vertelt van der Heijden. "Wereldwijd is Israël in die laatstgenoemde sector erg goed vertegenwoordigd. Israëliërs zijn er bijzonder goed in." Dat heeft naast defensie volgens hem ook nog andere aanwijsbare oorzaken. "De bevolking krijgt het met de paplepel ingegoten. Het is verweven met het onderwijs. Cybersecurity is op veel middelbare scholen onderdeel van het toelatingsexamen."
Diepgewortelde overlevingsdrang
Maar specialistische kennis is niet de enige factor die bijdraagt aan het succes van Israëlische bedrijven. Israëliërs hebben volgens Van der Heijden een diepgewortelde overlevingsdrang. "Het land is van nature erg droog. Ook heeft het nooit de beschikking gehad over enorme natuurlijke rijkdommen. In grote tegenstelling tot de landen om hen heen heeft het land bijvoorbeeld geen oliebronnen. Bovendien zijn de meeste buren geen vrienden. Het ligt omringd door staten die het land liever kwijt dan rijk zijn."
Dat noopte de bevolking tot creativiteit en het oplossen van problemen, op geografisch, economisch, politiek en religieus niveau. Die oplossingsgerichtheid vindt men terug in de bedrijven die het land voortbrengt. "Israëlische bedrijven zijn vooral praktisch en hebben probleemoplossing of zelfs het veranderen van de wereld als belangrijkste doel," legt Van der Heijden uit. "Denk wederom aan de succesvolle security-sector, maar zo is het bijvoorbeeld ook inmiddels wereldleider wat betreft ontzilting van zeewater. Dat combineren ze met een eveneens cultuurhistorische 'refuse to die'-mentaliteit. Ze geven niet snel op."
Succesvolle beursgangen
Een andere eigenschap die bijdraagt aan het succes is hun levensinstelling. Die is, wederom door cultuurhistorische oorzaken, gericht op het waarderen van wat u hebt en het genieten van het hier en nu. "Oprichters weten doorgaans op tijd te stoppen en de vruchten van het bedrijf te plukken, in plaats van eindeloos door te gaan in de hoop dat het bedrijf meer waard wordt. De vele succesvolle beursgangen zijn daarvan het bewijs."
Lessen
Volgens Van der Heijden kunnen Nederlandse startups veel leren van het Israëlische succes. "Doorzettingsvermogen is enorm belangrijk, dat laten zij wel zien. Israëli's nemen niet snel nee als antwoord aan. Dat is voor startups een wezenlijke les. Trek de status quo altijd in twijfel en focus op het oplossen van echte problemen."
Ook is voor Israëliërs een mislukking vaak een bron van lessen en inspiratie. "Ze falen natuurlijk ook vaak genoeg, maar gebruiken de lessen die ze daaruit trekken als springplank voor een nieuwe initiatieven. In Nederland zij we vooral bang om onderuit te gaan. Zonde, want die angst remt onze ondernemerslust en innovatiedrang."
