Next-in-line effect: wat is het en hoe voorkomt u het
23 februari 2015 -
Een tijdje geleden, in november, was er veel publiciteit rond het boek van Ellen de Bruin, wetenschapsredacteur bij NRC, Vergaderen? Niet Doen! Voor vergaderdeskundige Carla van den Bos van Vergaderen Doe Je Zo! natuurlijk een boek om meteen te lezen.
Ellen de Bruin zegt op haar website erover: een wetenschappelijk onderbouwde aanval op saaie, vervelende en zinloze vergaderingen. Op diezelfde website staat haar televisie optreden bij Wim Brandts in VPRO Boeken. Het is een goede samenvatting van vervelende aspecten van vergaderen en leuk zoals ze het beschrijft. De meeste van haar bevindingen zijn voor Van den Bos niet nieuw.
Next-in-line
Eén van de dingen waar De Bruin op wijst is het 'next-in-line' effect.
De meeste mensen vinden wat ze zelf zeggen belangrijk en willen wat ze denken zo goed mogelijk verwoorden. Bij een vergaderonderwerp waarbij de mening van iedereen gevraagd wordt vertelt men om beurten wat hij/zij ervan vindt. Meestal in een rondje. U ziet dus uw beurt aankomen.
Het next-in-line effect is dat u zo bezig bent met wat u zelf gaat zeggen dat u niet meer luistert naar wat de mensen voor u zeggen. En als u uw zegje gedaan hebt puft u even uit en hoort u ook de mensen na u niet. Het is een effect dat, schrijft De Bruin, begin jaren zeventig voor het eerst onderzocht is door Malcolm Brenner, toen van de universiteit van Michigan. Ze beschrijft hoe hij het onderzocht heeft.
Drie manieren om het effect te voorkomen
Als u dit weet: hoe kunt u in uw vergadering zorgen dat u er het minste last van hebt? En dus zorgen iedereen wel de bijdragen van de andere deelnemers hoort en daar dus op kan reageren?
Van den Bos ziet drie mogelijkheden:
1. Vraag de deelnemers zijn of haar mening op te schrijven. Iedereen concentreert zich op de eigen bijdrage en schrijft dat op. Fijn is het als het voor de vergadering gedaan is. Dan kan iemand, de voorzitter bijvoorbeeld, het samenvoegen en de meningen en vragen eruit halen die behandeld moeten worden. Dit scheelt ook nog tijd in de vergadering.
2. Vorm groepjes van twee of drie mensen die samen erover praten. In zo'n kleine groep bestaat dit effect niet. Prettig hierbij is dat in een kleine groep vaak ook met oplossingen gekomen wordt in plaats van dat het bij vragen stellen en problemen noemen blijft.
3. Dit is natuurlijk het advies van De Bruin: Vergaderen? Niet doen! Zonder een vergadering is er ook geen next-in-line effect. Bedenk dus een alternatief voor het traditionele vergaderen. 1-op-1 gesprekken? Een internet-platform? Iets anders?
Weet u een vierde mogelijkheid om het next-in-line effect te voorkomen of te verminderen? Laat het weten in een commentaar onder dit stuk.
Vraag het gratis e-boek 'In 5 stappen naar een leuke (vergader)groep' aan op Vergaderendoejezo.nl.