Vermogen rijkste procent in 2016 groter dan dat van rest wereldbevolking
21 januari 2015 -
Als de groeiende ongelijkheid geen halt wordt toegeroepen, is in 2016 het gezamenlijke vermogen van de rijkste een procent groter dan het vermogen van de overige 99 procent van de wereldbevolking.
Deze waarschuwing geeft Oxfam Novib aan de vooravond van het jaarlijkse Wereld Economisch Forum in het Zwitserse Davos. Het nieuwe Oxfam onderzoeksrapport 'Wealth: Having it All and Wanting More', toont aan dat de rijkste procent hun aandeel in de mondiale welvaartsgroei van 44 procent in 2009 naar 48 procent in 2014 heeft zien groeien. In dit tempo zal in 2016 hun aandeel boven de 50 procent uitkomen. Van deze rijkste procent was in 2014 het gemiddeld vermogen per persoon 2,7 miljoen dollar.
Van de resterende 52 procent van het mondiale vermogen was in 2014 bijna alles (46 procent ) in handen van de rest van het rijkste vijfde deel van de wereldbevolking. De resterende 80 procent van de wereldbevolking moest de overgebleven 5,5 procent delen, gemiddeld 3.851 dollar per volwassene. Dat is slechts 1/700e deel van het gemiddelde individuele vermogen van de rijkste procent.
Verbijsterend verschil
Farah Karimi, algemeen directeur Oxfam Novib: "Willen we echt in een wereld leven waarin één procent meer bezit dan de rest van ons allemaal samen ? De omvang van de wereldwijde ongelijkheid is ronduit verbijsterend, en ondanks de wereldwijde aandacht voor het onderwerp, wordt de kloof tussen de rijksten en de rest steeds groter . In de afgelopen twaalf maanden hebben wereldleiders zoals president Obama en IMF-directeur Christine Lagarde gezegd dat deze extreme ongelijkheid aangepakt moet worden, maar we wachten nog steeds op oplossingen. Het wordt tijd dat de wereldleiders aan de slag gaan. Arme mensen worden dubbelhard getroffen door de toenemende ongelijkheid - zij krijgen een steeds kleiner deel van economische koek."
Economische top
Oxfam is dit jaar ook uitgenodigd in Davos. Winnie Byanyima, directeur Oxfam International, is medevoorzitter van de jaarlijkse economisch top. Zij waarschuwt dat de groeiende inkomensongelijkheid de strijd tegen wereldarmoede in gevaar brengt, want nog steeds heeft een op de negen mensen wereldwijd niet genoeg te eten en meer dan een miljard mensen moet het doen met minder dan 1,25 dollar per dag.
Oxfam meldde tijdens de vorige top in Davos dat de 85 rijkste mensen ter wereld samen meer vermogen hebben dan de armste 50 procent (3,5 miljard mensen) samen. Dat aantal is nu tot 80 gedaald - in baar geld is het vermogen van de rijkste 80 tussen 2009 en 2014 verdubbeld.
Zeven actiepunten
Oxfam Novib roept regeringen op tot een actieplan van zeven punten:
· Bestrijding van belastingontwijking door bedrijven en rijke individuen
· Investeringen in universele, gratis openbare voorzieningen zoals gezondheidszorg en onderwijs
· Eerlijk delen van fiscale lasten, verschuiving daarvan van werk en consumptie naar kapitaal en vermogen
· Invoering van minimum lonen en van voor elke arbeider lonen waarvan die kan leven
· Invoering van wetgeving op gelijke beloning en bevordering van economisch beleid dat eerlijk is voor vrouwen
· Voldoende sociale vangnetten voor de armste mensen, zoals de garantie op een minimuminkomen
· Overeenstemming over een mondiaal doel om inkomensongelijkheid aan te pakken
Er gebeurt weinig, of niks, terwijl rijkdom herverdelen de makkelijkste oplossing is. Er zijn daar best wat stappen te zetten denk ik.
Maar ik begeef me op glad ijs door een oorzaak voor de groei van de kloof toe te voegen:
- de groei van de wereldbevolking is evenzogoed ongelijk verdeeld. De grootste groei zit in de arme landen, en sowieso meestal niet bij de rijkste 80 individuën, en volgens mij niet bij het rijkste vijfde deel van de wereldbevolking. Hoe is die demografisch samengesteld?
Stel de wereld bestaat uit 4 mensen met elk een miljoen aan vermogen. De twee jongste krijgen twee kinderen, dan is er plots een scheefgroei waar 1/3 van de bevolking de helft van het vermogen heeft. Is dat de oudste 2 mensen aan te rekenen?
Daarmee is een oplossing ook niet genoemd:
- in plaats van rijkdom te herverdelen naar een almaar groeiende groep armen, moet de aanwas van het armste viervijfde deel getemperd worden. Je zal zien dat dat een groot effect heeft op de groeiende scheefgroei.
Wat ik maar zeggen wil: een deel van het probleem is statistisch. En een deel van het probleem is waarschijnlijk onbespreekbaar. En het maakt de situatie niet minder schrijnend!
