Dekkingsgraad in 2014 per saldo gedaald door daling marktrente
6 januari 2015 -
De gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is het afgelopen jaar per saldo gedaald. Eind december 2014 stond de dekkingsgraad op 108 procent, een daling van een procentpunt ten opzichte van de maand ervoor.
Vergeleken met eind december 2013 bedraagt de daling eveneens een procentpunt. Doordat pensioenfondsen per 1 januari 2015 niet meer met de driemaandsmiddeling mogen rekenen, zakt de gemiddelde dekkingsgraad tot 103 procent. Dat is lager dan het wettelijk vereiste minimum van 104,3 procent. Toch betekent dit niet automatisch dat pensioenfondsen moeten korten: het nieuwe Financiële Toetsingskader (nFTK) dat per 1 januari is ingegaan, bepaalt dat de gemiddelde dekkingsgraad over de laatste twaalf maanden leidend is. Per eind december 2014 staat deze op 110 procent.
Sterke start, moeizaam einde
De beperkte daling van de dekkingsgraad in 2014 wil niet zeggen dat er weinig is gebeurd. Tussen januari en augustus steeg de dekkingsgraad van 109 procent tot 112 procent. Ondanks dat het hele jaar de marktrente daalde, wisten pensioenfondsen in deze periode te profiteren van sterke rendementen op hun aandelenportefeuille.
In september daalde de dekkingsgraad echter fors om in oktober het dieptepunt van 107 procent te bereiken. Angst voor een nieuwe recessie in Europa, de crisis in de Oekraïne, sancties tussen Rusland en de EU en VS en de maatregelen die de Europese Centrale Bank begin juni aankondigde, hebben de tweede helft van het jaar een remmend effect op de dekkingsgraad gehad.
Hoge rendementen, maar verplichtingen stijgen ook
De daling van de marktrente heeft er in 2014 toe geleid dat de obligatieportefeuille per saldo 28 procent in waarde steeg. De aandelenmarkten profiteerden hier ook van, waardoor aandelenkoersen 24 procent stegen. Het rendement van de totale portefeuille was 24 procent. Door de gedaalde marktrente is echter ook de waarde van de pensioenverplichtingen met 25 procent gestegen. Dat heeft een remmend effect op de dekkingsgraad.
Veel fondsen hebben vanaf 1 januari reservetekort
Toch zullen weinig pensioenfondsen een dekkingstekort hebben. Dat komt omdat vanaf 1 januari de ‘beleidsdekkingsgraad’ leidend is. Dat is de gemiddelde dekkingsgraad over de laatste twaalf maanden. Per eind december staat deze op 110 procent.
Bij een beleidsdekkingsgraad van 110 procent geldt voor de meeste pensioenfondsen dat zij geen dekkingstekort hebben, maar wel een reservetekort. Deze pensioenfondsen moeten een nieuw herstelplan indienen, waarin zij laten zien dat zij binnen tien jaar dit tekort kunnen wegwerken.
Fondsen kunnen minder snel indexeren
"De driemaandsmiddeling van de marktrente heeft er afgelopen jaar voor gezorgd dat de dekkingsgraad minder gevoelig is voor schommelingen," zegt Frank Driessen, Chief Commercial Officer bij de afdeling Retirement & Financial Management van Aon Hewitt. "Door de introductie van de beleidsdekkingsgraad wordt de dekkingsgraad in 2015 nog stabieler. De nieuwe rekenregels hebben tot gevolg dat fondsen minder snel mogen indexeren. Daar staat tegenover dat ze kortingsmaatregelen mogen uitsmeren over een langere periode. Als de huidige marktomstandigheden gelijk blijven, moeten pensioenfondsen er rekening mee houden dat de beleidsdekkingsgraad in de loop van 2015 daalt naar de dekkingsgraad per 1 januari 2015 van 103 procent."
Daling marktrente leidt in december tot positieve rendementen
De waarde van de obligatieportefeuille steeg door een daling van de marktrente. Het rendement op obligaties bedroeg in december 2,9 procent. Zowel de aandelenkoersen als het vastgoedrendement waren licht positief. Aandelenkoersen stegen in december met 1,3 procent en het vastgoedrendement was 0,7 procent. Het rendement op de totale portefeuille was 2,0 procent.
Waarde verplichtingen in december gestegen
Samen met de daling van de marktrente daalde ook de rente voor de waardering van de verplichtingen. Door de driemaandsmiddeling van de rente, zoals die tot 1 januari gehanteerd werd voor de verplichtingen, is de daling van de marktrente nog niet volledig zichtbaar. De lagere marktrente zorgt de komende twee maanden voor een daling van de verplichtingen. In december steeg de waarde van de verplichtingen met 2,4 procent.
