14 oktober 2014 -
Krijgt u wel eens het verwijt van uw collega of leidinggevende dat u meer productie moet draaien? Dat u te lang blijft hangen in check-check-dubbelcheck? Frustrerend als u zo iemand bent die pal staat voor kwaliteit en optimale service aan uw klanten. Alles perfect op orde, dat is waar u voor gaat.
"Ik hoor deze frustratie vaak bij drukbezette managers en team- of projectleiders," zegt Heidi Does, Slow Working trainer en coach bij doesmindful.nl. "Het stoort ze dat collega’s of leidinggevende niet begrijpen waarom zij zo fel zijn op de kwaliteit van hun werk. En ruim tijd nemen voor die laatste vijf procent. Voor u spreekt dat vanzelf. Details doen er toe! Net zo goed als de grote lijnen. Daarom kijkt u kritisch naar uw werk. Bent u streng naar uzelf. Het komt niet in u op om minder belangrijke details te laten voor wat ze zijn. U gaat voor die perfecte tien. Anders is uw werk gewoon niet goed genoeg. Bent u niet goed genoeg... Klinkt logisch. Toch maakt u uzelf daarmee tot een slaaf van uw brein. Telkens als u wéér verder gaat sleutelen aan die ene offerte, brief of opdracht. Al kan die heus allang de deur uit. Want uw streven naar topkwaliteit is niets anders dan een gewoontereactie van uw brein. Uw brein houdt namelijk van eenvoud. Die gaat voor alles-of-niets. Dus als uw brein nog niet helemaal zeker is van uw zaak, dan zorgt hij ervoor dat u zich ongemakkelijk voelt bij ‘slechts’ een goed-genoeg resultaat."
Overlevingsstrategie
Hoe zit dat precies? Does: "Ooit leerde u als kind: ‘Als ik me zus en zo gedraag of mijn best doe, dan is dat goed. Als ik iets verkeerd doe of anders dan anderen, dan heb ik een probleem’. Uw brein sloeg deze informatie zorgvuldig op. Iedere keer dat vader of moeder, juf of meester, u prees om een goede prestatie was het een tick in the box. Iedere keer dat u een reprimande kreeg: tick in the box. Zo leerde uw brein steeds meer bij. Door alles wat u beleefde en ervaarde."
En wat doet hij nu, anno 2014? Does: "Telkens als hij nu een punaise of banaan op uw pad ziet liggen, zet hij direct één van zijn favoriete overlevingsstrategieën voor u in. Bijvoorbeeld die van alles-of-niets... (Het is er één van zeven, ’t is maar dat u het weet). Want koste wat kost wil hij dat het goed met u gaat. Dat u zich prettig voelt. Maar onbedoeld houdt hij u daarmee wel gegijzeld in een vicieuze cirkel van alsmaar harder werken. Want hij heeft geen idee wat u precies onder ‘perfect’ verstaat. Dus pusht hij u om door te gaan. Tot u echt alles hebt gedaan om die perfecte tien te scoren. Tot u echt niets aan het toeval hebt overgelaten. Wat dat alles of niets dan ook maar mag zijn... Geen wonder dat u zo onnodig veel tijd besteedt aan checken en finetunen van uw werk! Of de boel op de lange baan schuift als uzelf ook even niet meer weet waar u nou naartoe werkt. Betekent dit dat u nu voor altijd de gijzelaar van uw eigen brein bent? Weerloos en onmachtig? Gelukkig niet."
Gijzelstrategie
Does: "Het enige wat nodig is, is de alles-of-niets gijzelstrategie van het brein leren herkennen. En gaan experimenteren met nieuw gedrag. Bijvoorbeeld door vooraf te bepalen: ‘als ik minimaal dit of dat gedaan heb, dan is het genoeg. Dan ben ik tevreden’. Dat geeft automatisch meer grip op het brein dat anders op hol slaat in zijn jacht naar perfectie. Terwijl hij niet eens weet hoe dat er dan precies uitziet.
Eenmaal aangeleerde gewoontes, zoals perfectionisme, kun je veranderen. Want uw brein blijft steeds bijleren. Toen u kind was. En nu. Juist nu. Als u voor uzelf van tevoren heel duidelijke criteria omschrijft wanneer u tevreden bent over uw werk, dan speelt die alles-of-niets reactie minder snel op. Want dan weet u: dit is goed genoeg. En kunt u het loslaten."
Vraag het gratis e-book ‘Elke dag moeiteloos effectief in je werk’ aan op www.doesmindful.nl.
