3 oktober 2014 -
Gemeenten lopen flink achter op schema met de inrichting van de digitale informatievoorziening en dienstverlening binnen het sociaal domein. Het gemiddelde rapportcijfer is een 3,4.
Slechts zeventien gemeenten in Nederland halen een voldoende (hoger dan 5,5) en ruim 120 scoren een zware onvoldoende (lager dan 3,0). Dat blijkt uit onderzoek van SIMgroep, waarin de websites van alle Nederlandse gemeenten zijn beoordeeld. Het gemiddelde cijfer is gebaseerd op zowel de informatievoorziening als de e-dienstverlening op de websites rondom verschillende taken binnen het sociaal domein. Door de decentralisaties komen deze vanaf 1 januari 2015 bij gemeenten te liggen.
E-dienstverlening deugt niet
Bij e-dienstverlening gaat het om de mogelijkheid voor burgers om aanvragen en meldingen op het gebied van werk, inkomen en zorg digitaal te regelen. Dit schiet ernstig tekort: slechts elf procent van de betreffende diensten wordt digitaal aangeboden en 5 van de 403 beoordeelde gemeenten scoren een voldoende op dit gebied. Op 113 sites is zelfs helemaal geen formulier terug te vinden.
Informatievoorziening gaat beter
Ook de mate waarin websites informatie verschaffen over de decentralisaties is beoordeeld. De onderzoekers keken naar zowel kwaliteit als vindbaarheid van informatie. De prestaties zijn, ten opzichte van e-dienstverlening, redelijk te noemen: 228 gemeentewebsites voldoen op dit onderdeel, 62 sites werden zelfs als 'heel goed' beoordeeld. Wel laten 113 gemeenten te veel liggen op het vlak van informatievoorziening om een voldoende te scoren.
Verklaringen van gemeenten
SIMgroep nam contact op met zowel positieve als negatieve uitschieters. Gemeenten die slecht scoorden gaven voornamelijk aan dat er een gebrek aan focus en aandacht is voor het sociaal domein. Daarnaast is er vaak sprake van onderbezetting en zien velen de noodzaak om inwoners via de website te informeren simpelweg niet. Gemeenten die goed scoren, staan hier lijnrecht tegenover. De positieve uitschieters zien juist wel het belang van goede digitale informatievoorziening en dienstverlening, vaak op basis van eerdere projecten. Ook is er vanuit de organisatie op zowel bestuurlijk als uitvoerend niveau aandacht voor de kwaliteit van de diensten in het sociaal domein. Daardoor worden er ook voldoende middelen ter beschikking gesteld.
"De tijd begint te dringen," stelt Andrew Harijgens, Clusterleider Sociaal Domein bij SIMgroep. "Ons onderzoek is natuurlijk een momentopname, veel gemeenten zijn hard aan het werk om de informatievoorziening op orde te krijgen. Maar op dit moment is bij een te groot aantal nog weinig tot niets online terug te vinden. Het is tijd om de schouders eronder te zetten en te zorgen dat het de burger per 1 januari 2015 digitaal nergens aan ontbreekt."
Decentralisaties binnen het sociaal domein
Binnen het sociale domein vinden drie grote decentralisaties plaats, een grote verandering in het binnenlands bestuur. Op het brede terrein van jeugdzorg, werk en zorg aan langdurig zieken en ouderen heeft het kabinet gekozen voor decentralisatie van steeds meer taken en verantwoordelijkheden naar gemeenten. Omdat gemeenten dichter bij de burger staan wordt verwacht dat zij binnen het sociale domein betere en efficiëntere dienstverlening kunnen bieden. De veranderingen gaan in per 1 januari 2015. Vanaf dat moment moeten burgers terecht kunnen bij de gemeente voor alle vragen, meldingen en adviezen binnen dit werkveld.