21 mei 2014 -
De slagingskansen van een project stijgen flink als er een objectief overzicht is, want daarmee kunnen potentiële ICT-mislukkingen eerder getraceerd worden.
In een notendop: Het toepassen van software code-inspectie bij overheids ICT-projecten kan helpen om potentiële mislukkingen te voorkomen, en toont bovendien waar het wél goed gaat. Foutindicatoren in software dragen bij aan een objectieve beeldvorming voor de opdrachtgever, waardoor deze beter geïnformeerd kan besluiten het project voort te zetten of af te stoten.
Meten is weten
"Meten is weten. In ICT-projecten van de overheid is kennis alleen macht als de juiste informatie op het juiste tijdstip aanwezig is en nog actie mogelijk is," aldus Andres Ramirez, Managing Partner van de OSQR Group. "Opdrachtgevers van overheden moeten kunnen beschikken over een objectieve manier om de ontwikkeling van uitbestede ICT-projecten goed in te kunnen schatten. Zo kan snel en effectief geanticipeerd worden op faalpunten in de software. En hebben alle partijen voldoende tijd om bij te sturen."
Ramirez reageert hiermee op vragen van de Tijdelijke Commissie ICT die afgelopen vrijdag haar derde zittingsdag hield. De commissie wil graag weten hoe vastgesteld kan worden wat de status van projecten is, hoe de voortgang van de ontwikkeling valt in te schatten en hoe ICT-projecten nieuwe wet- en regelgeving.in kunnen verwerken.
"Meten is weten, dat kan volgens mij beter," aldus Siep Eilander, Hoofd Inkoopbeleid Rijk, op vragen van de commissie. Hij vindt dat contractmanagers van overheidsinstellingen beter in staat gesteld moeten worden om te kunnen controleren of externe uitvoerende ontwikkelaars het leveringscontract daadwerkelijk naleven.
ICT-mislukkingen terugdringen vereist eerder geïnformeerd worden
"Het is mogelijk om, veel eerder dan nu vaak het geval is, aan te zien komen dat een project mislukt en ermee te stoppen." Dat zegt ICT-expert Lauran Matthijssen, senior adviseur bij PBLQ Het Expertise Centrum.
Om ICT-projecten van de overheid te beheersen, is méér transparantie, volwassenheid en professionaliteit nodig, zegt Matthijssen. Hij raadde de commissie aan de bewijslast om te keren; het gezegde ‘geen nieuws is goed nieuws’ gaat vaak niet op. "Geen nieuws? Dan kunt u aannemen dat het een zooitje is."
Code-inspectie als hulpmiddel voor onafhankelijke waarnemers
Het in gebruik nemen van een betere manier van meten, bijhouden en testen van software kan de kans van slagen van ICT-projecten zeker doen toenemen. Ramirez: "Betere software leidt tot betere projecten, betere code leidt tot betere software. Betere code krijg je wanneer de betrokken programmeurs weten dat hun code gelezen en beoordeeld gaat worden door andere programmeurs."
"Software bestaat uit broncode, en die broncode is wel degelijk zichtbaar en tastbaar. De kwaliteit van deze broncode is objectief te beoordelen met de richtlijnen van het Institute for Software Quality (IfSQ), nog vóór het testen, en tijdens het productieproces. Code-inspectie is een concrete manier om alle betrokken partijen inzicht te geven in de status en voortgang van ICT-projecten. Het is een belangrijk hulpmiddel, dat we onafhankelijke waarnemers aanraden te gebruiken om een vinger aan de pols te houden."
Betere broncode betekent beter te onderhouden software
et inspecteren van software broncode nog vóór het testen, kan de overheid helpen de software beoordelingscriteria aan te scherpen. Code-inspectie is 80 procent sneller dan testen, en het vinden en repareren van fouten in de code is veel goedkoper dan testen. Onderzoek van het IfSQ wijst uit dat code-inspectie voordeel oplevert zowel op de korte als de lange termijn. Door het bepalen van fouten in de code, en het kwantificeren van deze fouten op het latere onderhoud van de code, kunnen ICT-teams op tijd bepalen of software foutgevoelig, moeilijk te herstellen of duur in onderhoud is.
‘Quality is built in, not inspected in’
Mathijssen benadrukt dat kwaliteit van overheids ICT-systemen vanaf de eerste dag gegarandeerd moet worden. Slechte software is niet iets dat achteraf door tests en inspectie gerepareerd kan worden. Bovendien resulteren dure ICT-projecten ook vaak in hoge onderhoudskosten.
Ramirez is het daar helemaal mee eens. "De ICT commissie moet zich er van bewust worden dat het opnemen van duidelijke kwaliteitseisen met betrekking tot het onderhoud van software in contracten erg belangrijk is. Regels en eisenpakketten worden nu eenmaal regelmatig aangepast. Hoe gemakkelijk en snel kan de bijbehorende software daarop worden aangepast?
Het verbeteren van de onderhoudsvriendelijkheid van software betekent dat veranderingen later uniform en consistent doorgevoerd kunnen worden. Onderzoek van IfSQ laat zien dat regelmatige code-inspectie tijdens het productieproces ervoor zorgt dat software veel gemakkelijker gewijzigd kan worden. Geïnspecteerde software is 90 procent goedkoper te onderhouden. Een uur inspectie bespaart dertig uur onderhoud."
IfSQ standaarden
Kortom, Ramirez maakt zich hard voor het gebruik van de IfSQ standaarden: als ICT-projecten een succes zijn, dan heeft de hele organisatie daar profijt van. The OSQR Group heeft ervaren dat het gebruik van de IfSQ standaarden helpt sneller oplossingen te vinden. Het stelt programmeurs, hun managers en andere betrokkenen in staat om op een productieve manier samen te werken.
Software code-inspectie is geen panacee voor de actuele ICT-problemen van de overheid. Wanneer code-inspectie echter uitgevoerd wordt volgens de juiste standaarden kan het een belangrijk startpunt zijn voor positieve verandering, en een effectieve impuls geven aan duurzame procesverbetering.
Technocratisch gewauwel uit de vorige eeuw. Technologische vooruitgang wordt geboekt door industriele bedrijven die producten ontwikkelen die klanten willen kopen en waarvan de software slechts iets is wat onder de motorkap zit. Stop dus met die onzin van maatwerk. Het gaat om assemblage.
Het start met goed opdrachtgeverschap. Alle methoden zijn leuk, maar dragen niet bij aan een effectieve communicatie. Bij selectie van projectmanagers is veelal het Prince of IPMA papiertje in plaats van de juiste gedrag competenties.
Het zoeken van verbinding in combinatie met het maken en controleren van afspraken en het vroegtijdig inschatten van risico's , zowel van opdrachtgever als opdrachtnemer heeft een hoge slagingskans.
Zelf selecteer ik projectmanagers op basis van korte interviews. Niet over hun prestaties, maar hoe ze reageren op situaties.