EU besluit voor financiële transparantie stap voorwaarts
14 maart 2014 -
Het Europees Parlement heeft deze week een grote stap gezet om illegale financiële transacties, waaronder belastingontduiking, aan te pakken. Tax Justice Nederland verwelkomt de keuze voor openbare registers, waarin wordt bijgehouden wie daadwerkelijk achter bedrijven, trusts en andere juridische constructies zit.
Het is onzeker of het besluit ook door de Europese Raad van regeringsleiders wordt aangenomen. Vorige week nog sprak minister Dijsselbloem zich uit tegen openbaarheid. Door betere financiële transparantie kunnen de ingewikkelde structuren, die speciaal worden opgezet om belasting te ontwijken in ontwikkelingslanden, worden blootgelegd. Nederland herbergt 12.000 brievenbusmaatschappijen die gebruikt kunnen worden voor belastingontwijking.
Dubieuze praktijken
Tom van der Lee, directeur Campagnes van Oxfam Novib, een van de leden van Tax Justice Nederland: "Het Europees Parlement heeft laten zien dat Europa wil afrekenen met de dubieuze en geheimzinnige praktijken, waarmee miljarden aan belastingopbrengsten worden weggezogen uit de armste landen. Door meer financiële transparantie kunnen we die praktijken tegengaan. Bedrijven moeten belasting betalen in deze landen en het geld kan dan besteedt worden aan publieke diensten als onderwijs en gezondheidszorg.'"
Anti-Witwas Richtlijn
Het voorstel maakt deel uit van een herziening van de Anti-Witwas Richtlijn. Alle bedrijven die geregistreerd staan in een EU lidstaat worden verplicht om informatie uit te wisselen over de uiteindelijke gerechtigde van een bedrijf. Journalisten en maatschappelijke organisaties kunnen deze informatie in een publiek register raadplegen en bedrijven en overheden aanspreken op eventuele onrechtvaardige constructies. Nu kunnen corrupte politici, geld witwassers, en belastingontduikers nog te gemakkelijk gebruik maken van juridische constructies om hun ware identiteit verborgen te houden. Dit gebeurt vaak door middel van anonieme bedrijven, waarbij degene die uiteindelijk eigendomsrecht van een bedrijf behoort, verborgen is achter een serie ingewikkelde juridische structuren.
Zoals afgelopen weken is gebleken, gebruikte de Oekraïense elite rondom oud-president, Janoekovytsj, onder andere brievenbusmaatschappijen in Nederland om corrupte gelden te verbergen en belasting te ontwijken. Door grotere transparantie en controle met een register voor uiteindelijk gerechtigden, komen deze praktijken sneller aan het licht en kunnen uiteindelijk worden voorkomen.
Kleur bekennen
Het voorstel moet nog naar De Europese Raad en vooral Nederland ligt tot nu toe dwars. Minister Dijsselbloem (Financiën) maakte vorige week in antwoord op Kamervragen van GroenLinks duidelijk dat Nederland het bestaande aandeelhoudersregister voldoende vindt. Een openbaar register is volgens hem in strijd met de privacy van de betrokkenen.
Tax Justice Nederland roept de Nederlandse overheid op om kleur te bekennen en te kiezen voor transparantie. Tom van der Lee: "Mensen die op sluwe wijze hun geld wegsluizen moeten niet beschermd worden maar aangepakt. Afrika loopt jaarlijks 24,5 miljard euro mis aan inkomsten. Nederland kan daar een eind aan maken door dit voorstel te steunen."
