Stagnatie aantal vrouwen in senior managementrollen
10 maart 2014 -
Het aantal vrouwen in ‘de top’ van het bedrijfsleven stagneert. Wereldwijd bekleden vrouwen in 2014 minder dan een kwart van de senior managementrollen in de mid-market van het bedrijfsleven, in Nederland gaat het om een op de tien.
Dat blijkt uit het jaarlijks terugkerende onderzoek ‘Women in Business: from classroom to boardroom’ waarvan Grant Thornton vorige week de resultaten bekend maakte. Het draagvlak voor een vrouwenquotum neemt volgens de onderzoekers toe, maar ook verdergaande maatregelen vanuit het bedrijfsleven zijn ‘noodzakelijk'.
Hoewel diversiteit bijdraagt aan organisatieontwikkeling en goede bedrijfsresultaten, worden Senior Managementfuncties in de mid-market van het Nederlandse bedrijfsleven in negen van de tien keren nog steeds door een man bekleed. In totaal tien procent van ‘de topfuncties’ in het mid-market segment is in handen van een vrouw, ten opzichte van elf procent in 2013. Daarmee neemt Nederland - na Japan - in 2014 opnieuw een van de laagste posities wereldwijd in. Niet alleen in ons land, ook op Europees niveau is er sprake van stagnatie: het percentage vrouwen in hoge bedrijfsposities binnen de eurozone bleef met 23 procent vrijwel gelijk aan 2013 (22 procent).
Meer arbeidsparticipatie, meer vrouwen aan de top
Wereldwijd wordt op dit moment een kwart (24 procent) van de senior management-rollen in het bedrijfsleven (mid-market) door een vrouw ingevuld. Dat is vergelijkbaar met de jaren 2013, 2009 en 2007 en slechts een groei van vijf procent ten opzichte van 2004. Drie regio’s vormden in deze periode een positieve uitzondering op de regel: China (+38 procent in toen jaar tijd), Oost-Europa (+37 procent) en Zuidoost-Azië in zijn geheel (+35 procent).
Landen waar anno 2014 relatief veel vrouwen de rol van CEO, CFO of Director bekleden, zijn Indonesië (41 procent), de Filippijnen (40 procent), China en Thailand (beide 38 procent), Rusland (43 procent) en landen als Letland (41 procent), Litouwen (39 procent) en Estland (37 procent). In deze laatste groep landen is de vrouwelijke arbeidspopulatie al jaren hoog, onder meer door de van oudsher sterke onderwijsparticipatie van vrouwen.
Circa een op de vijf afgestudeerde starters wereldwijd is een vrouw (21 procent), met De Filippijnen (41 procent), Thailand (40 procent) en Denemarken (35 procent) als positieve uitschieters. In Nederland is 21 procent van de afgestudeerde starters een vrouw.
Karin van Wijngaarden, partner bij Grant Thornton: "Het is opvallend dat het aantal vrouwen in topposities niet langer groeit. Er is veel aandacht voor het onderwerp en meer vrouwen dan ooit hebben toegang tot goed onderwijs, zoals bijvoorbeeld in de opkomende economieën. Verrassend genoeg laat het onderzoek zien dat slechts een op de vijf afgestudeerde starters in het bedrijfsleven een vrouw is, ook in Nederland. Het lijkt erop dat het mid-market bedrijfslevenzichzelf de kans ontneemt te werken met een groep high potentials. De ervaring dat bedrijfsprestaties door diversiteit daadwerkelijk verbeteren, zet organisaties wellicht wél aan het denken. Meer bewustzijn, acties en initiatieven vanuit het bedrijfsleven zijn noodzakelijk."
Draagvlak voor vrouwenquotum stijgt
Het afgelopen jaar nam het draagvlak voor het vrouwenquotum in het bedrijfsleven toe. In totaal 45 procent van de leiders is voorstander van deze maatregel, met name om het percentage vrouwen in de Raad van Bestuur van beursgenoteerde organisaties te vergroten. In 2013 was dat nog 37 procent. Ook in de eurozone-landen, waar de invoering van een vrouwenquotum het meest voor de hand ligt, nam de steun het afgelopen jaar toe: van 33 procent in 2013 naar 41 procent in 2014. Volgens de onderzoekers is er mogelijk een verband met de heersende politieke discussies rondom de invoering van een vrouwenquotum, onder meer in Frankrijk, Duitsland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
Ook in Nederland is ongeveer de helft van de leiders voorstander van een vrouwenquotum (47 procent). Opvallend genoeg hebben de meeste Nederlandse bedrijven (90 procent) geen concrete plannen voor 2014 om het aantal vrouwen in de top van hun organisatie te bevorderen. Ook zijn er weinig voornemens om meer vrouwelijke starters aan te trekken (nu 21 procent). Maatregelen die Nederlandse mid-market organisaties wel hebben ingevoerd om talentvolle vrouwen te behouden én verder te ontwikkelen, zijn flexibele werkschema’s (82 procent), de mogelijkheid om onbetaald verlof / extra vakantiedagen op te nemen (75 procent) en coaching-gesprekken (61 procent).
Van Wijngaarden: "Uiteraard geldt: hoe meer vrouwen deelnemen aan de arbeidsmarkt, hoe groter de kans dat er een nieuwe partner, CFO of HR Director opstaat. Echter, de uitval van vrouwen nadat ze een kind hebben gekregen, is volgens mij een groter probleem. Flexibele werkschema’s en vakantiedagen trekken vrouwen in Nederland niet over de streep. Een ander type maatregelen zijn nodig om talent te behouden en klaar te stomen voor de top. Denk bijvoorbeeld aan interne (promotie)-programma’s om vrouwen vooruit te helpen, maar ook een bijdrage aan de kosten voor kinderopvang."
Snelste route naar de top: Chief Financial Officer bij een Russische onderwijs- of zorgorganisatie
De onderzoekers brachten ook in kaart wat wereldwijd ‘de meest kansrijke route’ naar de top is voor vrouwen. De functie van Chief Financial Officer bij een onderwijs- of zorgorganisatie in Rusland biedt het meeste perspectief:
- Rusland heeft op dit moment het hoogste percentage vrouwen in Senior Managementfuncties (43 procent);
- De ‘boardroom-positie’ die in Rusland het vaakst wordt bekleed door vrouwen is die van Chief Financial Officer (44 procent);
- Educatie / de zorg als sector beschikt over het hoogste percentage topvrouwen (51 procent).
In Nederland biedt de rol van Human Resources Directorhet meeste perspectief: achttein procent van de vrouwelijke, senior managers is werkzaam als HR Director.
