26 februari 2014 -
Het aantal vacatures voor hoger opgeleiden is in 2013 gestegen met zes procent ten opzichte van 2012. Het vierde kwartaal van vorig jaar is de vraag naar hogeropgeleiden met maar liefst veertien procent gestegen. Deze groei zet zich voort in 2014. In januari steeg het aantal vacatures met vijftien procent ten opzichte van dezelfde periode in 2013.
Dit blijkt uit de analyse Trends en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt over 2013 van Yacht. Yacht verwacht dat de stijgende trend in 2014 verder door zal zetten. De positieve gevolgen voor de HBO/WO’er pakken negatief uit voor de (V)MBO’er. In een markt waar werkgevers meer kunnen krijgen voor minder krimpt deze markt met dertien procent in het vierde kwartaal van 2013.
Vraag naar hoger opgeleiden
Dick Koopman, directeur bij Yacht: "We zien een duidelijke trendbreuk in de ontwikkeling van de vraag. De vraag naar hogeropgeleiden loopt voor op de economische opleving en dat is anders dan in voorgaande perioden. Sinds begin 2013 zien we een omslag van krimp naar groei in de vacatures voor hogeropgeleiden, terwijl de economie pas in het derde kwartaal 2013 een voorzichtig herstel liet zien. Hij vervolgt: "Eigenlijk kunnen we spreken van een dubbele trendbreuk: In het verleden zagen we dat eerst de economie aantrok, waarop een toenemende vraag naar tijdelijke productiekrachten volgde. Bij het herstel in 2011 (dat helaas niet doorzette vanwege de Griekenlandcrisis) was het al opmerkelijk dat de vraag naar hogeropgeleide technici groter was dan de vraag naar productiekrachten en lager opgeleid technisch personeel. En deze trend zet zich voort. Nederland wordt steeds meer een kenniseconomie; dat geldt ook voor de industrie waar de maakindustrie plaats heeft gemaakt voor high tech."
Maar ook bekende patronen
Naast een trendbreuk, zien we een bekend patroon terugkeren dat duidt op een herstellende economie. Zo trekt eerst de vraag naar technici en ict ‘ers aan. In vervolg daarop is er een grotere behoefte aan marketeers voor de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten in een markt die steeds competitiever wordt. En als gevolg daarvan een toenemende vraag naar communicatiespecialisten om de producten en diensten wereldkundig te maken. Financieel deskundigen worden weer in de breedte gevraagd. Dit zijn de patronen zoals we die in het verleden ook zagen in de vraag naar hogeropgeleiden en duiden op het doorzetten van het economisch herstel.
Weinig plaats meer voor MBO’ers
Op dit moment is het zo dat werkgevers de spelregels nog kunnen bepalen op de arbeidsmarkt. Zij kunnen overvragen en zoeken naar die kandidaat die alle papieren al in huis heeft en gelijk aan de slag kan. Voor toekomstige werknemers is er vervolgens weinig perspectief: opleidingsbudgetten zijn er nauwelijks, net als doorgroeimogelijkheden. Waar voorheen een MBO’er kon starten en doorgroeien wordt er nu meteen om een HBO’er gevraagd. Het zijn met name de MBO’ers waar steeds minder banen voor zijn. Nederland wordt steeds meer een kenniseconomie en dat leidt tot een tweespalt op de arbeidsmarkt: of u beheerst een ambacht (timmerman, stukadoor of kok) of u bent hoger opgeleid. Iedereen die een middelbare school verlaat doet er dan ook goed aan, afhankelijk van de capaciteiten, om of een ambacht te leren of minimaal een studie op HBO-niveau te doen. Dit vergroot de kansen op een baan aanzienlijk.
Het is zo grappig hoe wij steeds weer uitspraken doen zonder rekening te houden met kennis van ontwikkeling, die wij al kennen.
Zojuist las ik in een artikel dat kenniswerk gaat overgenomen worden door robots. En Adjiedj Bakas heeft dat ook al voorspeld en aangegeven dat juist vakmanschap overeind blijft.
Hopelijk handelt niet elke bestuurder of leider naar de koppen van krantenartikelen, anders dan krijgen we echt een schip zonder koers. De enige koers die we nu hebben is onze eigen innerlijk kompas, die kan voelen waar het heen gaat.......
Ik vraag me ook af of het alleen om kennis gaat en wat de rol van vakmanschap is. De ''baan'' zoals we die kennen lijkt te verdwijnen. Gaat het er niet veel meer om dat jij iets kunt waar anderen geld over hebben?
