18 februari 2014 -
2013 was geen gemakkelijk jaar, misschien zelfs wel het meest lastige jaar sinds het uitbreken van de crisis. Ook in 2014 zal het niet makkelijk worden. Maar er zijn ook lichtpuntjes. Zo neemt het aantal vacatures sinds twee jaar weer licht toe en is er een groeiende vraag naar uitzendkrachten.
Dit blijkt uit het Monster Year Report 2013. Scholing en begeleiding naar ander werk zijn essentieel om de arbeidsmarkt te laten profiteren van de positieve ontwikkelingen.
Ruud Muffels, hoogleraar Arbeidsmarkt en Sociale Zekerheid aan de Universiteit van Tilburg stelt in het jaarlijkse rapport van Monsterboard dat onze werkloosheid het afgelopen jaar zelfs sneller toenam dan in Griekenland. Er was vooral veel jeugdwerkloosheid, omdat er geen banen waren voor schoolverlaters. Kansen liggen volgens hem in het ontwikkelen van opleidingsplaatsen en leerplekken samen met het bedrijfsleven. Dat betekent ook dat we moeten stimuleren dat mensen mobieler worden zodat ze van sector kunnen wisselen. Als uin een bepaalde sector bent opgeleid, heeft u de neiging om daar in te blijven zoeken. Maar als die sector slecht is, kunt u beter naar een sector gaan waar het wat beter is, aldus Muffels. En dat gebeurt nu te nog te weinig.
Werknemers hebben zekerheid nodig
Uit een analyse van Monsterboard.nl over vraag en aanbod op de arbeidsmarkt in 2013 blijkt de mismatch op de arbeidsmarkt duidelijk. De vraag binnen de IT-sector (zowel dienstverlening en software) is nog steeds heel groot, gevolgd door de technieksector. Werkzoekenden richtten zich het afgelopen jaar echter vooral op de gezondheidszorg, zakelijke dienstverlening en de detailhandel. Uit het onderzoek ‘Tijd voor Beter’ bleek dat 67 procent van de werknemers huiverig is om nu van baan te wisselen. Deze angst helpt natuurlijk niet om de arbeidsmarkt weer in beweging te krijgen. Muffels denkt dat het belangrijk is om mensen zekerheid te bieden, zodat ze eerder van baan durven te wisselen. Dat kan samengaan met de flexibilisering van ontslagrecht. Als voorbeeld noemt hij Zweden waar de ontslagvergoedingen weliswaar lager zijn, maar waar werkgevers zich in plaats daarvan verplicht moeten inspannen om de ontslagen werknemer naar ander werk te begeleiden. Dit zou volgens Muffels bijvoorbeeld kunnen via een zogeheten transferbedrijf met participatie van de overheid. Zo wordt het ook makkelijker om over te stappen van sector naar sector, want u blijft minder snel hangen in uw vaste omgeving.
Ontwikkelen van eigen personeel eveneens belangrijk
Ben Tiggelaar stelt in het jaarrapport dat mobiliteit niet alleen belangrijk is tussen verschillende banen en sectoren, maar dat het begint bij de ontwikkeling van mensen in hun huidige baan. Hier varen niet alleen medewerkers zelf wel bij, ook voor de werkgever is dit essentieel. Die willen graag vernieuwen en veranderen maar kunnen daarbij onmogelijk hun hele personeelsbestand vernieuwen. "Nieuwe dingen te doen met de huidige medewerkers, dat is de grote uitdaging," aldus Tiggelaar. De slogan ‘Ga Voor Beter’ zou volgens Tiggelaar als vlag boven het HR-beleid van elke organisatie moeten hangen. Stimuleren dat mensen elke dag een stapje vooruitzetten in hun werk. "Met de laagste mobiliteit in Europa is de arbeidsmarkt in Nederland behoorlijk passief. Met talentontwikkeling, scholing en begeleiding van werk naar werk maken we werknemers mobieler en worden vraag en aanbod beter op elkaar afgestemd. Het is tijd om onze arbeidsmarkt mobieler te maken en samen weer omhoog te kijken," aldus Gian Zandonà van Monsterboard.
Er zijn, naast de onbalans op de arbeidsmarkt nog enkele grote problemen die onderbelicht blijven.
Op de eerste plaats tunnelvisie. Vrijwel iedereen wordt in de keuze voor een opleiding, en daarmee een beroep, gestuurd door de sociale omgeving. Vervolgens blijft men vast zitten in het beperkte beroepspotentieel van dat beroep.
Op de tweede plaats het amateurisme binnen recruitment. Ook daar tunnelvisie, een timmerman wordt alleen geselecteerd op het beroep timmerman, er wordt niet gekeken of hij ook kan schilderen. En dat in de volle breedte. Daarnaast ligt de nadruk op werven, wat niet echt nodig met een overaanbod aan mensen die werk zoeken en wordt er vervolgens gesorteerd in plaats van geselecteerd.
Op de derde plaats de organisaties die vasthouden aan verlammende rituelen zoals een functiegebouw, functieprofielen waar geen mens in past, beoordelingen, loopbaanrituelen en zo voorts.
Ook de vacaturesites sorteren, vaak op kernwoorden in cv's waardoor een personeelwerker geattendeerd wordt op alle vacatures waar personeelszaken in voorkomt en een ITer geschikt blijkt te zijn voor in het engels gestelde vacatures, aangezien daar het woord ''it'' in voor komt.
Al met al moeten organisaties anders tegen personeel aan gaan kijken, competenties in kaart brengen, passende takenpakketten maken, multi-inzetbare mensen ook laten bewegen door de organisatie. Kortom, willen we vanuit de organisaties beweging krijgen moeten we afscheid nemen van jaren '80 rituelen en organisatieprincipes.
Interessant artikel. Begrijpelijk is het wel dat men geen ontslag neemt als de kans op een andere baan niet heel groot is. Misschien kunnen de genoemde maatregelen een boost zijn voor de arbeidsmarkt.