17 februari 2014 -
In 2013 is de werkgelegenheid in Nederland met bijna 100.000 banen (-1,2 procent) afgenomen. Dit blijkt uit cijfers van LISA. Sinds 1996 is de werkgelegenheid nog niet zo sterk afgenomen in een jaar tijd. In 2012 was er ook sprake van een daling (-0,7 procent).
Het aantal eenmanszaen neemt nog steeds toe. De bouwsector kende het grootste banenverlies. Regionaal gaat de werkgelegenheid het meest terug in de periferie.
Werkgelegenheid daalt
Ten opzichte van 2012 is het aantal banen met 1,2 procent afgenomen; absoluut zijn dat bijna 100.000 banen minder. In het jaar ervoor nam de werkgelegenheid ook al af met 0,7 procent. Ondanks het banenverlies is het aantal vestigingen in 2013 wel gegroeid (1,8 procent). Deze groei wordt vooral veroorzaakt door een aanhoudend groot aantal mensen dat voor zichzelf begint. Hierdoor is de ontwikkeling van het aantal vestigingen al geruime tijd positiever dan het aantal banen. Het aantal vestigingen van bedrijven en instellingen in 2013 is bijna 1,3 miljoen. Het totaal aantal banen in Nederland bedraagt in 2013 ruim acht miljoen.
Daling werkgelegenheid het sterkst onder mannen
Het aantal werkzame mannen daalde tussen 2012 en 2013 met 1,6 procent. Het aantal werkzame vrouwen nam ook af, met 0,7 procent, het jaar daarvoor bleef dit aantal nog vrijwel stabiel. Sinds 1996 is de ontwikkeling van het aantal werkzame vrouwen altijd positiever geweest dan onder mannen.
Bij de meting van de werkgelegenheid wordt ook onderscheid gemaakt naar gemiddeld aantal werkzame uren per week. Banen van gemiddeld minder dan twaalf uur worden kleine banen genoemd, boven de twaalf uur wordt van grote banen gesproken. De werkgelegenheid is afgenomen in alle categorieën: zowel bij mannen als vrouwen als grote en kleine banen.
Minste werkgelegenheidsdaling van kleine banen
In totaal betreft ruim 85 procent van alle arbeidsplaatsen een activiteit van twaalf uur of meer. Dit aantal ‘grote=’ banen is tussen 2012 en 2013 met 1,4 procent (95.300 banen) afgenomen.
Het aandeel banen van minder dan twaalf uur is licht afgenomen met 0,2 procent (1.300 banen). Opvallend is dat het aantal mannen met een kleine baan is toegenomen met 0,6 procent (2.600 banen). Er is nog altijd sprake van een zekere nivellering op de arbeidsmarkt: de verschillen tussen mannen en vrouwen worden kleiner. Onder de grote banen is het aandeel vrouwen groeiende, onder kleine banen zijn er steeds meer mannen.
Banengroei in informatie & communicatie, cultuur & recreatie; groot banenverlies in de bouw
In 2013 hebben vrijwel alle sectoren te maken gehad met een daling van de werkgelegenheid. De sector informatie & communicatie (1,0 procent) en in mindere mate cultuur & recreatie (0,1 procent) zijn positieve uitzonderingen met groei. De groei in de sector informatie & communicatie zit vooral in de ICT en in het bijzonder softwareontwikkeling en -beheer. Aan de andere kant hebben uitgeverijen (van gedrukte media) en radio- en tv-omroepen veelal te maken met afname van werkgelegenheid. In de cultuur & recreatie zit de meeste groei in de hoek van de kunst: schrijvers en scheppende kunst en podiumkunsten laten nog groei zien. De bouwsector had de grootste absolute en relatieve daling met een afname van 6,0 procent (28.450 banen). Deze daling doet zich in vrijwel de gehele sector voor. Positieve ontwikkelingen zijn er echter ook: kabels leggen, proefboren en grondverzet onttrekken zich aan de werkgelegenheidsdaling. Naast de bouwsector hebben financiële instellingen ook te maken met een flinke werkgelegenheidsdaling (-2,4 procent).
Door de economische crisis hebben de bouwsector en financiële instellingen al jaren te kampen met een daling van de werkgelegenheid. Sinds 2009 is het aantal banen in de bouw met ruim vijftien procent gedaald, in de financiële instellingen met veertien procent. Over deze langere termijn zijn het ook zware tijden voor de landbouw & visserij (-twaalf procent) en industrie (-elf procent). Positieve uitzonderingen is cultuur & recreatie met 14,5 procent banengroei sinds 2009.
Eenmanszaken steeds bepalender voor het Nederlandse ondernemerslandschap
In 2013 is het aantal eenmanszaken (waaronder ook freelancers, zzp'ers) gegroeid met 4,4 procent tot bijna 700.000 vestigingen. Hiermee is het aandeel ruim 54 procent geworden. Sinds 2009 is het aantal eenmanszaken met bijna 30 procent gegroeid. Dit wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door de economische crisis: Mensen die hun baan verliezen in sectoren die het moeilijk hebben beginnen vaak voor zichzelf.
Werkgelegenheid daalt het sterkst in de periferie
Alle provincies laten in 2013 werkgelegenheidsdaling zien. Groningen en Limburg hebben de sterkste werkgelegenheidsdaling met respectievelijk 2,4 procent en 2,7 procent. De minste daling is te zien in Noord-Holland Groei van activiteiten op Schiphol speelt een belangrijke rol in de relatief goede ontwikkeling van Noord-Holland. IJmond en de Kop van Noord-Holland geven daarentegen een werkgelegenheidsdaling van meer dan twee procent te zien.
