31 januari 2014 -
De risico’s van politiek geweld, civiele onlusten en terroristische aanslagen voor het internationale bedrijfsleven zijn het afgelopen jaar gedaald. In 34 landen nam het risico af op onder andere oorlogen, staatsgrepen, stakingen en rellen.
In vier landen steeg het dreigingsniveau: Brazilië, Japan, Mozambique en Bangladesh. In totaal lopen tachtig landen het risico van een terroristische aanslag, twaalf procent minder dan vorig jaar. Daarmee is terrorisme voor het eerst sinds jaren niet meer het grootste risico voor de internationale handel. Nu zijn dat civiele onlusten.
In Europa verbeterde de situatie aanzienlijk: in elf landen verdween het gevaar van civiele onlusten, mede gevoed door de verbeterde economische situatie. Het risiconiveau voor Nederland blijft door de lichte terrorismedreiging gelijk.
Dat blijkt uit de Terrorism & Political Violence Map 2014, een analyse van 200 landen en gebieden die jaarlijks wordt gepresenteerd door Aon.
Brazilië, Sotsji en Afrika
Het dreigingsniveau in Brazilië is gestegen van ‘middelhoog’ naar ‘ernstig’. Oorzaak hiervan zijn de wijdverbreide, gewelddadige protesten tegen de regering die gedurende heel 2013 plaatsvonden. Aon verwacht dat deze onlusten zich in 2014 waarschijnlijk voortzetten, met name in aanloop naar het WK voetbal en de verkiezingen in oktober. Voorafgaand aan de Olympische Winterspelen in Sotsji vonden in oktober en december aanslagen plaats in de Russische stad Volgograd. De Spelen worden beschouwd als mogelijk doelwit voor terroristen, mede als gevolg van het grote aantal mensen dat met het openbaar vervoer en per vliegtuig zal reizen. Openbaar vervoer is kwetsbaar voor terroristische aanslagen.
Afrika blijft een van de meest risicovolle gebieden. Van alle landen ter wereld met een ernstig risico, zijn ruim de helft (58 procent) Afrikaanse landen, waaronder ook landen die belangrijk zijn voor de Nederlandse handel.
"De kaart geeft aan hoe dynamisch risico’s zijn," zegt Marc van Nuland, CEO van Aon Risk Solutions Nederland. "Verschillende Afrikaanse landen en landen als Brazilië zijn interessant voor Nederlandse bedrijven. Juist als het gaat om investeringen en handel in gebieden met een hoog risico, moet hier in de boardroom aandacht voor zijn. Economische ontwikkeling, veiligheid en bedrijfscontinuïteit moeten in samenhang worden bezien. Dit vergt strategische keuzes op basis van inzicht in risico's en kwetsbaarheden. Het betekent ook voorbereidingen treffen voor als het toch mis gaat: goed crisismanagement."
Nederlandse specialisten van Aon en het COT, Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement staan u graag te woord om hun visie op de kaart te geven en de impact van de risico’s op het Nederlandse bedrijfsleven toe te lichten. Hiervoor kunt u contact opnemen met onderstaande contactpersonen.
Grootste risico voor sectoren detailhandel en vervoer
Vooral de sectoren detailhandel en vervoer lopen het risico op een terroristische aanslag. Een derde (33 procent) van de aanslagen afgelopen jaar had betrekking op de detailhandel, een vijfde (achttien procent) op de vervoersbranche. Dit komt met name doordat markten en winkelcentra voor iedereen toegankelijk zijn. Dat maakt de sector kwetsbaar voor terroristische aanslagen, zoals afgelopen jaar bleek in Kenia.
Europa veiliger, risico Nederland blijft gelijk
Het risico op aanslagen, stakingen en rellen voor bedrijven die zakendoen in Europa is gedaald, doordat civiele onlusten als gevolg van de economische crisis zijn afgenomen. Het lagere risico op terroristische aanslagen in Westerse landen duidt op een afgenomen dreiging van Al-Qaeda en verwante organisaties in deze regio.
Hoewel de risico’s in de ons omringende landen verwaarloosbaar zijn, wordt Nederland net als vorig jaar ingedeeld in de risicocategorie ‘laag’. Vorig jaar steeg het risico voor ons land door terugkerende jihadisten uit Syrië, een risico dat ook dit jaar blijft bestaan.
Risico’s in Bangladesh, Japan en Mozambique stijgen
Het dreigingsniveau in Bangladesh is verhoogd van ‘hoog’ naar ‘ernstig’. Oorzaak zijn civiele onlusten, zoals de stakingen en protesten in de kledingindustrie. Deze kwamen boven op de bestaande problemen in de detailhandel. Het risico in de overige landen in Zuid-Azië bleef gelijk, maar nog altijd geldt voor bijna negen op de tien (87 procent) landen in de regio een ‘middelhoog’ tot ‘ernstig’ risico.
Het verhoogde risico in Japan, van ‘verwaarloosbaar’ naar ‘laag’, benadrukt de toenemende dreiging van oorlog in Azië-Pacific en is een nieuw risico op politiek geweld in deze regio. Hoewel de kans dat er daadwerkelijk oorlog uitbreekt laag is, zijn de potentiële gevolgen ervan voor de wereldeconomie enorm.
Ook in Mozambique stegen de risico’s op politiek geweld en terrorisme. De militanten van oppositiepartij Renamo waren betrokken bij vuurgevechten met veiligheidstroepen van de regering. Dit leidt ertoe dat het risico in dit land steeg van ‘laag’ naar ‘hoog’.
Noord-Afrika blijft risicovolle regio
In Noord-Afrika worstelen veel landen met veiligheid en stabiliteit sinds de Arabische lente. Behalve Marokko, geldt voor alle Noord-Afrikaanse landen een hoog tot ernstig risico. De regio is het meest vatbaar voor terroristische aanslagen.
Ondanks een verbetering van de situatie in acht landen ten zuiden van de Sahara, blijft voor bijna de helft van de landen in deze regio het risico op politiek geweld en terrorisme hoog. Voor zeventien van de 37 landen in deze regio geldt een hoog tot ernstig dreigingsniveau.
Meest risicovolle landen
In de volgende negentien landen geldt een ‘ernstig’ risico op politiek geweld, terrorisme en civiele onlusten: Afghanistan, Bangladesh, Centraal-Afrikaanse Republiek, Democratische Republiek Congo, Egypte, Irak, Jemen, Libanon, Libië, Mali, Niger, Nigeria, Pakistan, Palestijnse bezette gebieden, Soedan, Somalië, Syrië, en Zuid-Soedan.
VS en Canada
Politieke stabiliteit, minder civiele onlusten en lage terreurdreiging zorgen ervoor dat het internationale bedrijfsleven weinig risico loopt in Noord-Amerika. Voor de Verenigde Staten blijft het algehele dreigingsniveau laag. Het risico in Canada is bijgesteld naar ‘verwaarloosbaar’. Het specifieke risico op civiele onlusten wordt er niet van toepassing geacht, omdat demonstraties vreedzaam verlopen.
De terrorismedreiging in beide landen blijft laag. De aanslag in Boston in april 2013 was de laatste aanwijzing voor terroristisch geweld in de Verenigde Staten. Zogenoemde ‘lone wolves’ en anonieme, zelf opererende cellen speelden hierbij een grote rol. De dreiging van grotere terroristische groeperingen met anti-VS ideologieën blijft bestaan, maar de strenge veiligheidsmaatregelen beperken de risico’s.
Latijns-Amerika en het Caribisch gebied
Buiten de toegenomen dreiging in Brazilië, is de situatie in Latijns-Amerika over het algemeen stabiel. De risico’s voor Ecuador en Paraguay daalden van ‘hoog’ naar ‘middelhoog’. Toch blijft het risico op civiele onlusten aanwezig in veel landen in de regio. Dit jaar vinden in acht latijns-Amerikaanse landen verkiezingen plaats, waarmee de kans toeneemt dat het politieke landschap verandert.
De dreiging van terrorisme blijft ook dit jaar gematigd in Latijns-Amerika, met uitzondering van Colombia en Peru. Ondanks de vredesbesprekingen tussen de Colombiaanse overheid en de FARC, is er een hoog risico op aanvallen in het land. De guerrillabeweging Shining Path vormt nog altijd een bedreiging in Peru. Ook Venezuela behoudt het hoge dreigingsniveau.
Midden-Oosten
Het Midden-Oosten is de regio die afgelopen jaar het meest is getroffen door terroristische aanslagen. Ruim een kwart (28 procent) van alle aanslagen wereldwijd vond plaats in deze regio. Syrië vormt het episch centrum van risico’s in de regio door de aanhoudende burgeroorlog. Het land zorgt ook voor onveiligheid en instabiliteit in de buurlanden. Zo vonden ook in Libanon en in de Iraaks-Koerdische regio aanvallen plaats.
Het dreigingsniveau in Iran is verlaagd. De verkiezing van een nieuwe, meer gematigde president, verliep zonder onrusten. Verder is het risico op conflicten afgenomen door een akkoord met de internationale gemeenschap over het nucleaire programma.
Oost-Europa en Centraal Azië
De situatie in Oost-Europa en Centraal Azië is stabiel gebleven. Alleen Turkije en Kyrgyzstan behouden een hoog dreigingsniveau. In de overige landen in deze regio blijft het risico ‘middelmatig’ of ‘laag’.
Terrorisme blijft een risico in de regio, waarbij Rusland en Turkije eruit springen. Voor Turkije vormt de burgeroorlog in Syrië een dreiging. In Centraal Azië vormen terugkerende Jihadisten uit Afghanistan een risico.
