Waan van de dag regeert dekkingsgraad pensioenfondsen
20 december 2013 -
De gemiddelde dekkingsgraad van de Nederlandse pensioenfondsen is de eerste twee weken van december aanzienlijk gedaald van 110 procent naar 108 procent. Met deze dekkingsgraad voldoen pensioenfondsen gemiddeld gezien aan de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,3 procent.
Renterisico’s en aandelenrisico’s kunnen de resterende weken van 2013 nog een flinke invloed hebben op de uiteindelijke dekkingsgraad op 31 december, die bepalend is voor mogelijke maatregelen van pensioenfondsen. Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon Hewitt. De gemiddelde dekkingsgraad bevindt zich boven de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,3 procent. Dit wil echter niet zeggen dat alle pensioenfondsen aan deze minimaal vereiste dekkingsgraad voldoen. Een aantal fondsen heeft nog steeds een dekkingsgraad die lager is dan de minimaal vereiste dekkingsgraad. Er resteren nog twee weken om deze minimaal vereiste dekkingsgraad te bereiken. Mocht deze minimaal vereiste dekkingsgraad niet bereikt worden, dan volgen mogelijk additionele kortingen op de pensioenaanspraken.
Mogelijk 50 fondsen korten
Van de 68 pensioenfondsen die op 1 april 2013 een kortingsmaatregel hebben moeten doorvoeren, hebben 37 ook een voorwaardelijke korting per 1 april 2014 aangekondigd. Op basis van de waargenomen ontwikkeling van de gemiddelde dekkingsgraad en de recente ontwikkelingen op de aandelenmarkt verwacht Aon Hewitt dat het aantal fondsen dat in 2014 daadwerkelijk een kortingsmaatregel moet doorvoeren, niet beperkt wordt tot deze 37 fondsen. Mogelijk moeten in totaal circa 50 fondsen korten. Voor de overige fondsen geldt dat de ontwikkeling van de dekkingsgraad naar verwachting voldoende is en geen verdere kortingsmaatregelen nodig zijn.
Renterisico en aandelenrisico bedreigen dekkingsgraad
In de laatste weken van december zijn het renterisico en het aandelenrisico twee grote risico’s die de dekkingsgraad onder druk kunnen zetten. Een sterke stijging van de marktrente leidt tot een daling van de vastrentende waarden portefeuille, terwijl door de driemaands middeling slechts een beperkte daling in de waardering van de verplichtingen plaatsvindt.
Daarnaast kwam de Federal Open Market Committee (FOMC) op 17 en 18 december bij elkaar. De aandelenkoersen zijn erg gevoelig voor de aankondigingen die de FOMC doet. Mogelijk kondigt de FOMC aan om de steunprogramma’s binnen de Verenigde Staten af te bouwen. Deze mogelijke aankondigingen zorgen thans voor grote onzekerheid op de aandelenmarkten. Een daling van de aandelenkoersen heeft een negatief effect op de dekkingsgraad.
"Ondanks het feit dat pensioenfondsen gericht zijn op de lange termijn, ontstaat nu de bijzondere situatie dat ze afhankelijk zijn van de dagelijkse ontwikkelingen van de financiële markten," stelt Frank Driessen, Chief Commercial Officer bij de afdeling Retirement & Financial Management van Aon Hewitt.
Waarde verplichtingen licht gestegen
In de eerste weken van december is de marktrente licht gestegen. Voor de bepaling van de waarde van de verplichtingen moet echter uitgegaan worden van de driemaands gemiddelde marktrente met Ultimate Forward Rate. Deze driemaands gemiddelde rente is zeer licht gedaald in de eerste weken van december. Dit heeft een stijging van de waarde van de verplichtingen met 0,5 procent tot gevolg. Deze stijging van de verplichtingen zorgt voor een daling van de dekkingsgraad van ongeveer 0,5 procentpunt.
Vermogen pensioenfondsen gedaald
Het gemiddelde vermogen van de Nederlandse pensioenfondsen is in de eerste weken van december afgenomen met afgerond 1,5 procent. Op staats- en bedrijfsobligaties werd een verlies gemaakt van 0,4 procent door de gestegen marktrente. Daarnaast zijn de aandelenkoersen wereldwijd met 3,0 procent gedaald in de eerste weken van december. Ook het vastgoed liet een daling zien ter grootte van 3,3 procent. Grondstoffen en hedge funds lieten nauwelijks wijzigingen zien. De daling van het vermogen zorgt voor een daling van de dekkingsgraad met 1,5 procentpunt.
