Rem op economische groei door onbenut innovatief talent
13 september 2013 -
Nederland laat innovatief talent bij de middelbaar en hoogopgeleide werknemers onbenut en remt daarmee de economische groei. Om de talenten van potentiële 'kenniswerkers' wel te gebruiken, roept de Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid de overheid op om veel meer aandacht te besteden aan vaardigheden die vooral nodig zijn voor een goede toekomst.
Ook moeten het onderwijs en het bedrijfsleven op dat vlak aan kruisbestuiving doen. Daarom raadt de adviesraad (regionale) overheden aan om onderwijs en bedrijfsleven sterker samen te laten experimenteren in de regio om meer kenniswerkers te genereren. De adviesraad pleit er eveneens voor om de Kenniswerkersregeling duurzaam (her) in te voeren. Dat staat in zijn advies ‘Kiezen voor Kenniswerkers’ dat voorzitter Uri Rosenthal vandaag overhandigt aan Sander Dekker, staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
War for talent
Voorzitter Adviesraad voor het Wetenschaps- en Technologiebeleid (AWT) Uri Rosenthal: "Wereldwijd is er sprake van een war for talent. Ook in deze tijd van economische crisis en ontslagen, dreigt een groeiend tekort aan kenniswerkers. Het is goed dat Nederland het bètatalent stimuleert en excellente studenten laat excelleren. Het is nog beter, sterker nog, het is noodzakelijk dat werkgevers en onderwijs eveneens de creatieve en innovatieve vermogens van de alfa-, gamma- en bètatalenten erkennen, herkennen en aanboren bij alle (toekomstige) arbeidskrachten. Zeker ook op middelbaar niveau is veel onbenut talent."
Concurrentiepositie
Het World Economic Forum heeft uitgerekend dat Europa 45 miljoen extra talenten nodig heeft om een duurzame economische groei te verwezenlijken tegen 2030. Dat komt omdat samenlevingen zich wereldwijd tot kennissamenlevingen hebben ontwikkeld. Ook dreigt door onder andere de vergrijzing een groot tekort. Daarnaast is de rest van de wereld de westerse wereld snel aan het inhalen of zelfs aan het voorbijstreven. Afgelopen week nog heeft het World Economic Forum bekend gemaakt dat Nederland uit de top vijf van meest concurrerende wereldeconomieën is verdwenen en nu op plaats acht staat. Daarom vindt de AWT dat Nederland voldoende kenniswerkers moet hebben om de concurrentie op de wereldmarkt aan te kunnen.
Actieplan Vaardigheden en andere concrete adviezen
De AWT heeft een aantal concrete adviezen voor het opleiden en benutten van voldoende kenniswerkers zoals:
• sluit een actieplan vaardigheden met het bedrijfsleven en onderwijs en zorg zo voor meer inzicht in de behoefte van en aandacht voor algemene vaardigheden;
• maak kenniswerkersvaardigheden onderdeel van onderwijsprogramma’s door een combinatie van het aanleren van vaardigheden uit de alfa-, bèta- en gammarichtingen. Doe dat juist ook in het middelbaar (beroeps)onderwijs;
• stimuleer learning on the job met bijvoorbeeld sabbaticals of stages waardoor (potentiële) kenniswerkers de ruimte krijgen om algemene vaardigheden te ontplooien en te benutten;
• zet arbeids-en talentpools op voor meer regionale mobiliteit en doe dat samen met het Midden-en Kleinbedrijf (MKB);
• vorm arbeidspools met sectorgerelateerde regio's in het buitenland en haal zo nog meer kennis binnen;
• geef O&O-fondsen naast sectoraal ook een regionaal karakter.
Kenniswerkers en hun vaardigheden
Weet u op innovatieve en creatieve wijze kennis te genereren en toe te passen, dan bedenkt u vaak nieuwe oplossingen en bent u een echte kenniswerker. Bovendien beschikt u over beslis- en communicatievaardigheden. Kenniswerkers hebben een hoge arbeidsproductiviteit en veel plezier in hun werk. Ze zijn daarom de motor van de economische groei. Het bedrijfsleven herkent de innovatieve vermogens van hun middelbaar en hoogopgeleide werknemers te weinig waardoor zij onbenut blijven. Ook het onderwijs kan veel sterker de bodem leggen voor het meer aanleren van algemene vaardigheden. Het hebben van vakkennis is één, het creatief en probleemoplossend kunnen denken en het ontwikkelen van ondernemerschap zijn net zo belangrijk. Dat wordt ook bevestigd door het feit dat de helft van de bètatechnici buiten de technieksector werken. Werkgevers verwachten dat zij ook algemene innovatieve vaardigheden hebben.
Kenniswerkersregeling
De Kenniswerkersregeling uit 2009 moest eraan bijdragen dat onderzoekers, die door de crisis boventallig dreigden te raken, behouden werden voor het bedrijfsleven. Zij werden dan tot maximaal eind 2010 uitgeleend aan publieke kennisinstellingen. Dat had als belangrijk neveneffect dat de samenwerking tussen bedrijfsleven en kennisinstelling verbeterde en intensiever werd. Daarom pleit de AWT voor een continuering van de Kenniswerkersregeling.
Innovatie is het ondergeschoven kindje in Nederland. Daar vecht ik al meer dan 25 jaar tegen. De fnuikende bureaucratie omtrent innovaties is de oorzaak van het feit dat we de slag om innovatie verloren hebben. Dat een ASML daar de uitzondering op is ie helaas te betreuren. Als we innovatie op deze wijze door zetten dan zal het nooit iets worden.
Heb zelf het plan om binnen twee jaar daar een oplossing voor te starten. Het zal totaal nieuw zijn voor nederland om op deze wijze met innovatie om te gaan. Maar dat het zal werken is meer dan duidelijk. Geen overheidsbemoeienis en geen bureaucratie, maar techneuten van allerlei soorten in een team samen
