12 september 2013 -
Het is niet duidelijk of er een consistent, positief verband bestaat tussen de gemiddelde temperatuur op de Europese stranden en de beursperformance. Maar sinds het begin van de zomer lijken beleggers wereldwijd de Europese aandelenmarkt met andere ogen te bekijken. Hoewel we ons hierdoor niet te veel moeten laten meeslepen – één zwaluw maakt nog geen zomer – denkt Patrick Moonen, aandelenspecialist bij ING IM, dat beleggers terecht positiever zijn geworden over Europa.
Om te beginnen is Europa in het tweede kwartaal uit de recessie geklommen. De verbetering was breed gedragen, waarbij zowel Duitsland als Frankrijk de verwachtingen overtrof. Ook het Verenigd Koninkrijk blijft verrassen in positieve zin, getuige de oplopende huizenprijzen, de toegenomen detailhandel-verkopen en de industriële productiecijfers. Een opgaande conjunctuur in de VS en Japan, een iets minder sterke gerichtheid op bezuinigingen, een ruim monetair beleid en de perceptie van afnemende systeemrisico’s liggen ten grondslag aan dit herstel.
Dieptepunt voorbij
Ten tweede is de winstontwikkeling het dieptepunt gepasseerd. Daarom verwacht Moonen voor de tweede helft van het jaar en 2014 een versnelling van de winstgroei. Rekening houdend met de grote gevoeligheid van Europese winsten voor zelfs de geringste omzetverbetering, verwacht Moonen het komende jaar margeverbreding en winstgroei met dubbele cijfers, mits de wereldwijde groeiomstandigheden gunstig blijven.
Koers/winstverhouding
Om dit beeld nog interessanter te maken: voor deze winstgroei hoeft geen hoge prijs te worden betaald. De koers/winstverhouding van Europese bedrijven ligt vijftien procent onder het wereldwijde gemiddelde. In vergelijking met de Amerikaanse markt is het disagio zelfs 35 procent – bijna historisch hoog. Zeker, Europa – of tenminste de eurozone – kent een aantal unieke (economische en politieke) uitdagingen bij het opbouwen van een stabielere monetaire unie, en deze rechtvaardigen waarschijnlijk een disagio. Maar we betwijfelen of dit wel 35 procent moet zijn.
Aantrekkelijke markt
De aandelenmarkt is niet alleen aantrekkelijk vergeleken met andere beurzen, maar ook afgezet tegen de obligatiemarkt. Het dividendrendement op Europese aandelen bedraagt 3,6 procent, bijna het dubbele van de rente op een Duitse staatsobligatie. Er is echter één belangrijk verschil. Een combinatie van ‘tapering’ (geleidelijk afbouwen van de monetaire verruiming) in de VS en betere macrogegevens zal de obligatierendementen hoogstwaarschijnlijk opstuwen, wat leidt tot een verlies op het obligatiebezit. Dividenden daarentegen hebben volop ruimte om te groeien, gelet op de betere winstgevendheid van bedrijven en de hoge ingehouden winsten. Dit vormt voor bedrijven ook een stimulans om hun balans te herstructureren. Het vervangen van duur eigen vermogen door goedkope leningen vermindert de gemiddelde kapitaalkosten, verlaagt de ‘hurdle rate’ voor nieuwe investeringen en vergroot het rendement op eigen vermogen. Dit moet aandelenbeleggers als muziek in de oren klinken.
Ze lijken het thema te hebben omarmd. Er zijn tekenen dat de omslag van obligaties naar aandelen eraan komt. Dit zal niet van de ene op de andere dag gebeuren. Toch heeft de aandeleninstroom voor het eerst sinds 2007 de instroom in obligaties overtroffen, en recentelijk heeft deze trend zich versneld. Of deze omslag zal doorzetten hangt af van de duurzaamheid van de fundamentele bedrijfseconomische ontwikkelingen. Dit hangt uiteraard deels af van externe factoren, zoals de groei van opkomende markten en de ontwikkeling van de olieprijs. Een geruststellende gedachte is echter dat zowel Draghi als Carney bereid is de financiële condities soepel te houden en elk inzetbaar middel aan te grijpen om dit doel te bereiken. Zoals altijd zal de praktijk het leren, maar de voortekenen zijn goed.
Drie veelbelovende thema's
Daarmee rest de vraag: wat moeten we kopen in Europa? Moonen ziet drie veelbelovende thema’s: verdere afname van staartrisico’s, meer investeringsuitgaven en herstel van de consumentenbestedingen. De gemakkelijkste manier om posities in deze thema’s in te nemen is middels financiële waarden, industrie en luxe consumentengoederen.
Maar bedenk wel: de weg gaat weliswaar weer omhoog, maar het pad is lang en vol bochten en kuilen. Als belegger in Europese aandelen moet u beschikken over een stel goede schokbrekers.