SER-advies; meer preventie en betere privacy werknemer?
9 september 2013 -
Op 10 juli jongstleden heeft Minister Asscher zijn langverwachte adviesaanvraag over de toekomst van de arbodienstverlening naar de SER gezonden. De indruk wordt gewekt dat er het nodige te verberen valt. De Falke & Verbaan Groep wil graag benadrukken dat er ook veel goed gaat.
Opvallend is, ondanks alle commentaar, dat Nederland momenteel wel een van de laagste verzuimpercentages van Europa heeft en misschien wel de beste arbeidsomstandigheden, tezamen met de Scandinavische landen. Daarbij heeft Nederland ook de hoogste arbeidproductiviteit en nog steeds een werknemerstevredenheid die boven het Europese gemiddelde ligt. We doen het dus zo slecht nog niet.
Waarom moet er dan wat veranderd worden? Het antwoord is te lezen in de rapporten van onder andere Astri en KPMG-Plexus. De volgende knelpunten worden genoemd:
- de vrije toegang tot de bedrijfsarts: die is minder gegarandeerd sinds staatssecretaris van Hoof het arbospreekuur afschafte.
- sommige arbodienstverleners gaan niet goed om met privacy van werknemers.
- de bedrijfsarts is naar verluid niet onafhankelijk genoeg.
- er worden te weinig beroepsziekten gemeld door bedrijfsartsen.
- in tegenstelling tot andere EU landen hebben wij geen regeling ten behoeve van. Risque Professionnel waarin melding/diagostiek en behandeling bij arbeidsgerelateerde aandoeningen en beroepsziekten naast looncompensatie bij verzuim in een of andere vorm is geregeld.
- de samenwerking tussen de curatieve en de sociaalgeneeskundige sector is niet effectief. De huisarts en de specialist zijn te weinig doordrongen van het belang van werk voor mensen en zijn ook niet goed op de hoogte van werk van bedrijfsartsen en UWV.
- er wordt te weinig aan preventie gedaan door de bedrijfsartsen.
Preventie en privacy
Wat opvalt is dat de thema's preventie en privacy veel aandacht krijgen. De minister ziet onder andere mogelijkheden voor meer sectorale samenwerking op gebied van preventie van arbeidsgerelateerde aandoeningen en meer mogelijkheden voor samenwerking in de curatieve sector. Daarnaast hebben de werkgevers in het kader van het laatste sociaal akkoord ook ingestemd met het idee om de werknemersverzekeringen onder het beheer van sociale partners te brengen. Aan de andere kant wil Asscher de financiering van de verzuimbegeleiding en de arbozorg bij de werkgevers laten en de hele operatie mag geen geld kosten.
Opvallend is dat het woord verzuim in de adviesaanvraag niet of nauwelijks voorkomt. En op gebied van verzuim zijn de resultaten van het huidige systeem juist kostentechnisch een succes, in relatie tot voor de privatiseringsoperatie. Terugdraaien daarvan zal dan ook de collectieve lasten onaanvaardbaar doen stijgen en waarschijnlijk ook onze arbeidsproductiviteit onder druk zetten. En dat zal geen enkel kabinet zich kunnen permitteren. Het ziet er naar uit dat eerst de SER en daarna het kabinet enkele aanpassingen zullen voorstellen die een aantal bestaande knelpunten zullen moeten oplossen en die de huidige verworvenheden en financiering vanuit de werkgever grotendeels in tact zullen laten.
Concrete voorstellen
Uit de bijeenkomsten die Falke & Verbaan met diverse stakeholders heeft belegd zijn al een aantal concrete voorstellen naar voren gekomen. De SER zou zo maar eens tot dezelfde conclusie kunnen komen. Deze voorstellen zijn achtereenvolgens:
- herintroductie van het preventieve arbospreekuur met vrije toegang tot de bedrijfsarts verankerd in de wet.
- informatieplicht voor de curatieve sector: teneinde de samenwerking tussen bedrijfsartsen en curatieve sector beter te regelen dienen huisartsen en specialisten de bedrijfsarts én verzekeringsarts beter (en niet meer vrijblijvend) te informeren. Nu ligt het initiatief bij bedrijfsarts en verzekeringsarts en moeten sociaal geneeskundige vaak bedelen om informatie. We zouden dit ook kunnen omschrijven als een brengplicht bij de curatieve sector in plaats van een haalplicht bij de bedrijfsarts.
- de verwachte afbouw van het basispakket wordt (voorlopig) uitgesteld. Er komt eerst een aparte Risque Professionnel-regeling in de zorgverzekeringswet, betaald door de werkgever, voor diagnostiek en behandeling van arbeidsgerelateerde klachten en meer mogelijkheden voor (DBC)financiering van klinische bedrijfsgeneeskundige activiteiten.
- de publieke WIA/WGA-premie gaat fors omhoog om private risicofinanciering te stimuleren, dus minder collectieve lasten (dit heeft inmiddels al plaatsgevonden).
- de nieuwe certificeringseisen voor arbodiensten zijn al ingevoerd. In de certificeringsregeling voor arbodiensten is de privacy nu beter geborgd dan voorheen. Het is wenselijk dat er ook een verplicht privacy-certificaat/keurmerk komt voor bedrijven en dienstverleners die werken via de maatwerkregeling. Daarmee zal de positie van niet arbogecertificeerde dienstverleners en bedrijven ten opzichte van arbogecertificeerde partijen gelijkwaardig worden op dit punt. Gedelegeerd toezicht vanuit het CBP via daarvoor bevoegde bureaus kan een werkbaar toezichtkader scheppen.
- meer scheiding tussen de rol van de verzekeraar versus verzuimbegeleidingsactiviteiten: aanscherping van de regels met betrekking tot informatieuitwisseling in de ERD periode maar ook daarvoor. Meer transparantie op gebied van procedures rond schadelastbeheersing door verzekeraars zal de belangen van werknemers (privacy en re-integratie) en werkgevers beter helpen borgen.
