19 augustus 2013 -
De arbeidsparticipatie van 55-plussers is sterk toegenomen en zal in de komende jaren door blijven stijgen. De belangrijkste factoren achter deze ontwikkeling zijn de financiële prikkels van de overheid en het hogere opleidingsniveau van deze groep werknemers. De groeiende arbeidsparticipatie van ouderen betekent ook dat meer ouderen een beroep doen op een arbeidsongeschiktheids- of werkloosheidsuitkering.
Wanneer oudere werknemers werkloos worden, is persoonlijk contact met werkgevers van groot belang voor de terugkeer naar werk. Dit zijn enkele conclusies uit het UWV Kennisverslag. De arbeidsparticipatie van 55-plussers is de laatste twintig jaar meer dan verdubbeld en neemt nog steeds sterk toe. Eind jaren 60 was de arbeidsparticipatie van ouderen nog 56 procent. Het percentage daalde naar 25 procent begin jaren 90. In 2013 is het aandeel werkende ouderen met 53 procent weer bijna op het 'oude' niveau. Het zal de komende jaren naar verwachting doorgroeien naar 60 procent.
Financiële prikkels en hoger opleidingsniveau
De diverse hervormingen rond VUT en prepensioen verklaren ongeveer de helft van de toegenomen arbeidsparticipatie van mannelijke 55-plussers in de periode 1993-2003. Een andere belangrijke verklaring is gelegen in het gestegen opleidingsniveau van werknemers. Naarmate de opleiding hoger is, werken mensen gemiddeld langer door. Een hoger opleidingsniveau maakt het ook aantrekkelijker voor vrouwen om betaald werk te doen. Daar komt bij dat de toegenomen arbeidsparticipatie van vrouwen ook het doorwerken van mannen blijkt te stimuleren.
Vooroordelen wegnemen door persoonlijk contact
De groeiende arbeidsparticipatie van ouderen betekent ook dat meer oudere werknemers een beroep doen op een arbeidsongeschiktheids- of werkloosheidsuitkering. Wanneer 55-plussers werkloos worden, komen zij moeilijk weer aan de slag. De moeizame terugkeer naar werk wordt sterk veroorzaakt door de vooroordelen van werkgevers en door de houding en het gedrag van de oudere werkzoekenden zelf. Uit literatuuronderzoek blijkt dat UWV een aantal instrumenten effectief kan inzetten bij het aan het werk helpen van 55-plusssers. Het gaat dan met name om het stimuleren van persoonlijk contact tussen oudere werkzoekenden en werkgevers, zoals gebeurt bij proefplaatsingen en speeddates. Ook het vergroten van het zelfvertrouwen en het aanleren van ander zoekgedrag levert een bijdrage aan de terugkeer naar werk. Dit geldt tevens voor het doen van concessies, bijvoorbeeld op het salaris of de reisafstand naar het werk.