26 februari 2013 -
Als er dagelijks veel informatie op u afkomt kan het behoorlijk lastig zijn om het kaf van het koren te scheiden. Wat is relevant en wat niet? Uw brein weet het ook niet altijd en kiest voor de kortste weg. Onderzoekers van het Brigham and Woman’s Hospital in Boston, USA waren benieuwd naar de consequenties van deze tactiek en kwamen tot een opvallende conclusie: ondanks al uw kennis en ervaring kunt u soms flagrant de boot missen in uw werk.
"En dan heb je het zomaar ineens over een kwestie van leven of dood," zegt Heidi Does, Slow Working trainer van doesmindful.nl.
Experiment
Zin om mee te doen met hun experiment? Stelt u eens voor: u bent een radioloog die getraind is in het spotten van abnormale cellen in longscans. Laat uw oog over deze scan gaan en tel het aantal witte, wat grotere plekjes die u in de beide longen waarneemt. Dat zijn namelijk knobbeltjes of afwijkingen. Hoeveel witte plekjes hebt u geteld? Zeven? Acht? Tien misschien? Keurig. En hebt u ook de gorilla gezien? Eh... gorilla? Jazeker, in de rechterbovenhoek doet Bokito een vrolijk dansje. Ziet u hem? Bijzonder hè, dat u iets zo afwijkends als een dansende aap in een longscan over het hoofd kan zien.
Zelfs een getraind oog blijkt het er niet altijd goed vanaf te brengen. Van de in totaal 24 radiologen uit het Amerikaanse onderzoek maakten slechts vier van hen melding van de aap. Vier! De overige twintig artsen hadden wel een aantal keer gekeken naar het gedeelte waar de gorilla zat - camera’s die oogbewegingen bijhielden bevestigden dit - maar ze hadden het dier gewoon niet geregistreerd. Terwijl Bokito toch echt 48 keer zo groot was afgebeeld als een ‘normale’ afwijking in een longscan.
Inattentional blindness
Dit verschijnsel wordt ook wel inattentional blindness genoemd. In het Nederlands zou u het kunnen vertalen met het niet zo elegante onaandachtigheidsblindheid. Dat betekent zoveel als ‘niet in staat zijn om dingen op te merken die recht onder uw neus gebeuren omdat uw aandacht ergens anders op is gericht’. Het experiment toont aan dat we veel van wat er om ons heen gebeurt niet registreren. Dat we bovendien geen idee hebben dát we zoveel missen. Dit heeft te maken met de beperkte capaciteit van ons werkgeheugen. We kunnen onze aandacht maar op een beperkt aantal dingen richten. Zoals op het tellen van het aantal afwijkende witte plekjes in de scan.
Er gebeuren eigenlijk drie dingen als u zo’n heel gerichte opdracht krijgt, zoals de longartsen die kregen:
1. Uw waarneming gaat heel selectief werken. U zoomt in op de opdracht die u krijgt (‘tel het aantal afwijkende witte plekjes in deze scan’) en u ziet alleen dat waar u op gefocust bent. Andere informatie valt buiten beeld.
2. U raakt blind voor afwijkingen of veranderingen. Uw doelbewuste focus maakt dat alleen de opdracht telt en andere dingen, zoals Bokito-achtige eigenaardigheden of veranderingen, vallen u niet op. Die ontsnappen aan uw aandacht. U ziet ze gewoon niet, al is dat moelijk voor te stellen.
3. Uw brein vult de globaal beschikbare informatie aan met allerlei zelfverzonnen details. Het laat interpretaties los op wat u ziet of ervaart en vervormt daarmee uw blik op de wereld vanuit enkel uw eigen perspectief. Uw brein vindt het allang best, zolang het globale plaatje maar klopt.
Voor- en nadelen
Dit 3-trapsmechanisme kent voor- en nadelen. Een voordeel is dat uw brein vaak vindt wat u zoekt als een opdracht binnen uw vakgebied ligt. In het voorbeeld van de radiologen: kankercellen. Maar een nadeel is dat u iets essentieels kan missen dat heel erg belangrijk is, zoals een aapvormige kankercel spotten die 48 zo groot is dan u gewend bent.
Valt dit automatische mechanisme ook nog te managen? Ja hoor. Met Slow Working traint u uw aandachtsspier, waardoor u onaandachtigheidsblindheid vermindert. U rekt er de grenzen van uw bewustzijn als het ware mee op. Door uw werk en uw omgeving te leren bekijken met een nieuwsgierige en permanent frisse blik. Op deze manier vergroot u uw veld van aandacht en gaat u tijdig gorilla’s op de weg spotten binnen uw werk, organisatie of branche. U reageert alerter op onverwachte gebeurtenissen of situaties en loopt minder achter de feiten aan. Dat geeft rust en overzicht, waardoor u met meer gemak meer voor elkaar krijgt op een dag. Zonder dat dit u extra tijd of energie kost.
Meld u aan voor de gratis teletraining ‘Halveer je werkdruk met Slow Working’ op 27 februari van 20.00 tot 20.45 uur, speciaal voor managers, teamleiders en vakspecialisten in de zakelijke of maatschappelijke dienstverlening.
