Lage rentes en nieuwe Pensioenverslaggevingsregels treffen Europees bedrijfsleven hard
13 februari 2013 -
Lage rentes zetten de vermogenspositie van het Europese bedrijfsleven per eind 2012 flink onder druk. Een aantal ondernemingen wordt bovendien getroffen door een aanpassing van de boekhoudregels per begin 2013. Voor Europa´s 50 grootste ondernemingen betekenen de lage rente en de aangepaste boekhoudregels bij elkaar een stijging van de balansvoorzieningen voor pensioen en andere uitgestelde personeelsbeloningen met, naar verwachting, zo’n 130 miljard euro per eind 2012.
Lage rente Volgens de studie van Milliman bedraagt voor de onderzochte ondernemingen de pensioenverplichting (en andere uitgestelde personeelsbeloningen) op de balans eind 2011 bij elkaar meer dan 150 miljard euro. Zeker voor bedrijven waar de pensioenverplichting hoog is in verhouding tot het eigen vermogen, kunnen de consequenties van een lagere rente groot zijn. Bij Unilever, Roche en GSK is de pensioenverplichting eind 2011 bijvoorbeeld meer dan 100 procent van het eigen vermogen.
De rentedaling in 2012 was, met één tot anderhalf procent, zeer fors. Verplichtingen voor pensioenen stijgen daardoor hard. Voor een deel wordt de stijging van deze verplichtingen in 2012 teniet gedaan door een stijging van de belegde middelen die deze ondernemingen hiervoor opzij hebben gezet. Desondanks neemt de balansverplichting voor deze 50 ondernemingen per saldo naar verwachting met ongeveer 100 miljard euro toe van ongeveer 150 miljard euro naar meer dan 250 miljard euro eind 2012.
Aanpassing boekhoudregels
Een aantal ondernemingen wordt bovendien getroffen door een aanpassing van de verslaggevingsregels. Met ingang van 1 januari 2013 dienen alle ondernemingen hun volledige pensioenverplichting in de balans tot uitdrukking te brengen. Tot en met 31 december 2012 lieten de regels nog methodes toe waarbij dat niet gebeurde. Op basis van de oude regels hadden twaalf van de 50 onderzochte ondernemingen per ultimo 2011 voor, bij elkaar, ongeveer 30 miljard euro aan verplichtingen niet in de balans opgenomen. Shell, Daimler en UBS hadden daarvan ongeveer twee derde deel. Per 1 januari 2013 komen deze verplichtingen alsnog in de boeken. In sommige gevallen gaat het dan om meer dan tien procent van het eigen vermogen.
Bij elkaar leiden de lagere rente en de aangepaste boekhoudregels ten opzichte van de situatie van eind december 2011, tot een stijging van de balansverplichting voor pensioen met meer dan 130 miljard euro per eind 2012. Dit is ongeveer zes procent van het totale eigen vermogen per eind 2011 van de onderzochte ondernemingen.