27 december 2012 -
De bio-based economie biedt grote kansen voor duurzame economische ontwikkeling in Nederland en in Europa, maar succes is niet gegarandeerd. Op Europees niveau ontbreekt een stabiel en uitnodigend investeringsklimaat voor bio-based bedrijvigheid. Binnen Nederland is er behoefte aan een proactief innovatiebeleid, dat de ontwikkeling van veelbelovende businesscases substantieel versnelt.
Dat zijn de belangrijkste conclusies van de studie 'Tussen gouden bergen en groene business'. Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van het programma Strategy & Change van TNO en het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). De studie laat zien dat het Nederlandse bedrijfsleven zijn sterke kennispositie naar een krachtige internationale concurrentiepositie kan uitbouwen door innovaties te richten op realisatie van een bio-based economie.
Groene business
Voordat deze 'gouden bergen' zijn verzilverd in groene business zijn er echter nog veel belemmeringen te overwinnen. Het huidige Europese en Nederlandse beleid stimuleert de energiewinning uit biomassa, maar werpt belemmeringen op voor een hoogwaardiger benutting van biomassa. Dat geldt voor het energiebeleid en het klimaatbeleid, maar ook voor het landbouw-, het afval- en het handelsbeleid.
Samenwerking tussen vier sectoren
Vier economische sectoren, agrofood, chemie, energie en logistiek, moeten in de bio-based economie met elkaar leren samenwerken. Bijvoorbeeld in nieuwe waardeketens rond bioplastics op basis van (aardappel)zetmeel of houtsnippers, voor hoogwaardige toepassingen in de automobielindustrie, in speelgoed, tapijten en elektronische componenten. Om te kunnen uitgroeien tot succesvolle business zijn doorbraken nodig in bestaande en nieuwe waardeketens. Hieraan wordt hard gewerkt in Europese projecten zoals BioConSept, in landelijke en regionale initiatieven zoals de Green Chemistry Campus en door shared research initiatieven binnen het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Bio-based Economy.
Actief innovatiebeleid
Een actief innovatiebeleid is nodig om veelbelovende ontwikkelingen in de bio-based economie substantieel te versnellen. Daar liggen grote uitdagingen voor Europa, de Nederlandse overheid en de topsectoren. Elementen van dit innovatiebeleid zijn:
1. Tijdige signalering van kansrijke business cases op basis van een systematisch overzicht van de initiatieven van kennisinstellingen en ondernemers, met aandacht voor technologische haalbaarheid, time-to-market, toegevoegde waarde en duurzaamheid
2. Versterking van kennisplatforms ten behoeve van samenwerking tussen MKB bedrijven en kennisinstellingen
3. Vergroting van de experimenteerruimte voor veelbelovende pilots
4. Stimulering van lead markets voor bio-based materialen en producten door middel van green procurement / launching customership door overheden en marketing door bedrijven richting consumenten.
