Onze welvaart behouden vereist meer inzet van robots
29 oktober 2012 -
"Tijdens de industriële revolutie hebben we op ongekende wijze de beperkingen van onze spierkracht weten te overwinnen. Nu zijn we in staat om machines te bouwen waarmee we de beperkingen van het menselijk brein overwinnen," aldus Andrew McAfee, wetenschappelijk onderzoeker bij MIT (Sloan School of Management).
Hij stelt tevens dat we niet bang moeten zijn voor nieuwe technologie die menselijke arbeid overbodig maakt, maar die juist moeten omarmen omdat we daar we immers – bewezen – beter van worden. Jeroen de Haas, Business Development Director bij IPsoft, onderschrijft dat dit geen science fiction meer is: "Het is verstandiger om nieuwe technologie te omarmen, dan te proberen om innovatie tegen te houden. Niet alleen vanuit onze concurrentiepositie bezien, maar ook uit sociaal en maatschappelijk oogpunt." Communicatieadviseur Ewold de Bruijne, werkzaam bij BMCW, gaat hier verder op in.
Technologische revolutie
De technologische revolutie van de afgelopen 100 jaar heeft meer impact gehad dan alle grote wereldgebeurtenissen van daarvoor bij elkaar opgeteld, stelde McAfee tijdens een TED-conferentie in juni van dit jaar. Veel meer nog dan de wereldreligies, supermachten, ontdekkingsreizen en culturele bloeiperiodes. In ieder geval wanneer deze gebeurtenissen worden afgezet tegen de toename van de levensverwachting van mensen en de sociale ontwikkelingscijfers over de afgelopen 2-3 millennia. "Wij gaan de tijd nog meemaken waarin er gewoon niet zo veel behoefte meer zal zijn aan menselijke arbeidskrachten," voorspelt de onderzoeker, "Droids gaan inderdaad ons werk van ons overnemen."
De enorme positieve impact van technologie
Wat McAfee betreft heeft de technologische revolutie ongelooflijk veel goeds bijgedragen aan de gemiddelde levensverwachting en verbetering van de sociale omstandigheden van mensen ‘inclusief die aan de onderkant van de piramide’. Dat is reden tot vreugde en optimisme over de toekomst, ook al moeten we nog wel gaan bedenken hoe we omgaan met de sterk dalende behoefte aan menselijke arbeid. Toch is ook juist deze ontwikkeling een prikkelende stimulans voor innovatie in niet alleen technologisch, maar ook maatschappelijk opzicht.
De remmende voorsprong van het Westen De wereldgeschiedenis is volgens technologie watchers nu bezig een beslissende wending te nemen. "We bevinden ons op een inflexiepunt dat laat zien dat de ontwikkeling nog sneller zal gaan," beaamt De Haas. "De economie en daarmee heel de maatschappij in Nederland en in heel West-Europa vraagt zich hierbij terecht af hoe wij onze toekomstige welvaart gaan creëren. Het zwaartepunt van de maakindustrie ligt niet meer in de westerse wereld en dienstverlening, zoals ook IT-dienstverlening, wordt in toenemende mate uitgebreid en verplaatst naar nieuwe economieën. De technologische revolutie zorgt er nu eigenlijk voor dat wij hier nu te maken hebben met de wet van de remmende voorsprong. Neem hier de IT-sector ook als voorbeeld: Terwijl in opkomende economieën infrastructuren worden opgebouwd met behulp van de nieuwste technologieën, zijn wij hier nog steeds een aanzienlijk deel van tijd, geld en aandacht kwijt aan met het optimaliseren en draaiende houden van verouderde systemen. Die tijd en creatieve intelligentie kunnen we beter besteden aan het realiseren van significante verbeteringen en échte innovatie. McAfee laat ons zien dat de economische ontwikkeling wordt gedreven door innovatieve ideeën als zijnde de echte productiefactor. Dus kunnen we het onze westerse concurrentiepositie niet aandoen om dat naast ons neer te leggen en vast te klampen aan oude beginselen. Nieuwe technologie, die werkelijk het verschil maakt, mogen we dus niet negeren of onvoldoende prioriteit geven."
Op de vraag of Droids dus inderdaad ons werk gaan overnemen antwoordt De Haas: "Ik maak zelf mee hoe bijvoorbeeld bedrijven in Oost Europa er voor kiezen om gebruik te maken van autonomics voor het bijna volledig geautomatiseerde beheer van ICT-infrastructuur. En dat terwijl de lonen daar toch aanzienlijk lager liggen dan hier. De IT-professionals richten zich daar vervolgens op interessanter werk. Dat geeft aan dat deze landen niet zomaar doen wat wij in de loop der jaren ook hebben gedaan. Als wij blijven vasthouden aan bestaande paradigma’s zullen zij ons rechts gaan inhalen."
Automata kunnen meer aan dan routines
Zelflerende computersystemen zijn geen science fiction meer. Tools die door IT-mensen worden gebruikt, blijken ook uitstekend te kunnen worden aangestuurd door algoritmen. De volgende stap in de technologische revolutie is de verdere ontwikkeling en toepassing van ‘autonomics’. Autonomics technologie is gebaseerd op het gebruik van ‘automata’, algoritmen die historische data (‘waarnemingen’) oneindig blijven toevoegen aan de database waarmee beslissingsmodellen worden gevoed. Deze tools voeren niet alleen gestandaardiseerde handelingen uit, maar ze leren ook van hun ervaringen. Gevoed door feedback loops en eerder door menselijke engineers beproefde oplossingsstrategieën passen ze hun gedrag aan. Daardoor worden fouten uit het verleden niet nog een keer gemaakt en hoeven nieuwe problemen maar één keer te worden opgelost. Zelfs de meest ingewikkelde routines kunnen worden ‘herkend’ en steeds meer ‘uitzonderingen’ kunnen automatisch worden afgehandeld.
Intelligent beheer is in opkomst
De Haas: "De op autonomics gebaseerde technologie heeft zichzelf al dik in de praktijk bewezen. Veel van de grootste banken, verzekeraars, telecombedrijven en internetwinkels ter wereld maken er al jaren gebruik van. Dat doen ze omdat ze daarmee hun IT-kosten drastisch hebben kunnen verlagen en de continuïteit en kwaliteit van hun dienstverlening enorm verbeteren. Maar, niet in de laatste plaats: de direct betrokken IT-ers hebben hun focus kunnen verleggen naar vernieuwing, verbetering en andere creatieve processen en taken. Dus zijn die organisaties meer in staat werkelijk aan innovatie te doen. Dat in tegenstelling tot organisaties die zeggen aan innovatie te doen, maar in werkelijkheid bezig zijn met het verbeteren van bestaande concepten en het verlengen van de levenscycli daarvan. Mede daardoor zitten we hier vaak nog met een enorme technologische erfenis uit zelfs de jaren zestig tot en met tachtig. IT-ers bij bedrijven en organisaties zijn daardoor gemiddeld tachtig procent van hun tijd bezig met grotendeels routinematige onderhoudswerkzaamheden en het oplossen van problemen. Wat ze veel meer zouden moeten doen, is écht baanbrekende nieuwe dingen creëren. Maar daar moeten ze dan wel tijd en budget voor vrijmaken. Gebruik maken van autonome expertsystemen biedt daartoe de mogelijkheid en zijn bovendien ondersteunend aan de taken en processen die juist aan mensen moeten worden toebedeeld. De toepassing daarvan bewijst zich in traditionele IT-omgevingen, maar ook in cloud computing en andere nieuwe domeinen, zoals de hooggeavanceerde apparatuur in de Zorg en het beheer van intelligente gebouwen."
Managen van complexiteit kan makkelijk
"De mate waarin technologie ons leven positief beinvloedt, laat dus mede door deze ontwikkeling een steeds steilere curve zien. Wat wij met autonomics doen is een voorbeeld. Je kunt de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie niet tegenhouden," stelt De Haas. "Juist omdat McAfee laat zien dat technologie ons leven dramatisch heeft verbeterd, zou het een ‘bloody shame’ zijn als wij mensen hier niet de kans geven om zich in staat te stellen sneller te ontwikkelen. We hebben nog maar net geproefd aan op kennistechnologie gebaseerde systemen die ons mensen veel sneller en veel beter kunnen helpen met het diagnosticeren en oplossen van problemen en zelfstandig uitvoeren en sturen van processen. Maar, wie gaat er voor zorgen dat bijvoorbeeld het gebruik van cloud-toepassingen geen grotere complexiteit gaat creëren? Wie gaat meerdere clouds en bestaande omgevingen managen, met gebruikmaking van bestaande tooling, zonder daar een complexe organisatie voor op te tuigen? En hoe zorgen we ervoor dat alle mogelijke nieuwe devices die we als consument nog zullen gaan adopteren, onafhankelijk van tijd en plaats, gewoon blijven doen wat we verwachten? Expertsystemen gaan een enorme bijdrage leveren en doen dat ook nu al op een groot aantal plekken. Dit is al realiteit. De technologie wordt al toegepast, heeft zich al bewezen, is schaalbaar, breidt zich snel uit, en er worden steeds nieuwe mogelijkheden aan toegevoegd. We zitten inderdaad midden in het inflexiepunt en ‘we ain’t seen notghing yet’."
Middelen vrijmaken voor innovatie
"Dus," betoogt De Haas, "Wij zijn dankzij de beschikbaarheid van geavanceerde technologie ook in Nederland en andere westerse landen heel goed in staat om resources – geld, mensen – vrij te maken om te kunnen investeren in de ontwikkeling van nieuwe systemen en nieuwe concepten die ons een voorsprong geven. Met behulp van autonomics technologie kunnen wij nog veel meer denkkracht én executiekracht mechaniseren en automatiseren. Laat mensen daarom liever het creatieve denkwerk doen en laat machines ons helpen om af te komen van de gecreëerde complexiteit. Het adopteren van nieuwe technologie en het uitfaseren of zelfs managen van achterhaalde legacy systemen kan op een economisch verantwoorde manier en die ontwikkeling laat zich dan ook niet tegenhouden. Het is daarom van belang dat we dat ook in Nederland voor elkaar krijgen en écht op grote schaal gaan doen, om de kenniseconomie die we willen zijn, verder gestalte te geven. Laten we deze veranderingen dus omarmen om onze welvaart weer vleugels te geven."
