900. 000 huishoudens kunnen momenteel niet verhuizen
22 oktober 2012 -
De woningmarkt zit op slot. Dat is wat alle media al jaren berichten. Het woningaanbod is groot en de prijzen dalen, maar vanwege financieringsbeperkingen en onzekerheid over het politieke beleid is de doorstroming gestokt. Bijna 90 procent van de huishoudens heeft geen verhuisplannen. Daarvan geeft veertien procent aan niet te kunnen verhuizen en nog eens drie procent durft niet te verhuizen.
39 procent van de huishoudens die niet durft of kan wijt dat aan onvoldoende financiële middelen. Nog eens zeventien procent kan niet voldoende hypotheek krijgen en negen procent wacht op duidelijkheid rondom de regelgeving. Dat blijkt uit het WoonKennis Jaarrapport 2012/2013.
Dieptepunt
Tot nu toe zijn er in 2012 81.557 bestaande woningen verkocht (Bron: Kadaster). Dat is acht procent minder dan in dezelfde periode vorig jaar en zelfs ruim 40 procent minder dan in januari tot en met september 2008 (voor de crisis). Ook het aantal nieuwe verkochte woningen staat op een dieptepunt. Daarbij komt dat de woningprijzen fors dalen. Dit is nadelig voor huidige woningeigenaren, want die kunnen niet altijd zonder restschuld doorstromen. Starters hebben wel baat bij een groot aanbod en lagere prijzen, maar zij worden belemmerd door de strengere financieringseisen van banken en de politieke onzekerheid. WoonKennis onderzocht hoe groot de verhuisbereidheid op dit moment precies is.
Angst en beperkingen
Slechts acht procent van de huishoudens heeft verhuisplannen. Bijna negen op de tien huishoudens heeft geen verhuisplannen en nog eens vier procent weet het niet. Van de huishoudens zonder verhuisplannen wil het grootste deel (nu) niet verhuizen (78 procent). Een niet te onderschatten deel kan het (nu) niet (veertien procent) of durft het (nu) niet (drie procent). Momenteel zijn er ruim 7,3 miljoen huishoudens in Nederland. Dat betekent dat omgerekend ruim 900.000 huishoudens denken niet te kunnen verhuizen en nog eens bijna 200.000 durven niet.
Is de terughoudendheid in de verhuisplannen bij alle huishoudenstypen even groot? Partners zonder kinderen hebben het minst vaak problemen. Van hen heeft 88 procent geen verhuisplannen. Een relatief klein deel daarvan kan of durft momenteel niet te verhuizen (dertien procent). Bij de andere gezinstypen ligt dat aandeel iets hoger. Bij partners met kinderen, alleenstaanden en eenoudergezinnen komt dat aandeel uit op respectievelijk negentien procent, 21 procent en 21 procent. Dit is ook niet verwonderlijk: partners zonder kinderen hebben relatief lage kosten en vaak twee inkomens. Dat maakt hen minder gevoelig op het financiële vlak, waardoor zij minder vaak gedwongen niet kunnen of durven te verhuizen.
Te kleine beurs
Aan de huishoudens die niet kunnen of durven verhuizen is verder gevraagd wat de redenen hiervoor zijn. De meest genoemde reden is dat zij over onvoldoende financiële middelen beschikken (39 procent). Daarnaast noemt circa één op de vijf een veelvoud aan redenen, variërend van het niet verkocht krijgen van de huidige woning, hun persoonlijke situatie, een onzekere werksituatie, het niet kunnen vinden van de ideale woning of het kunnen krijgen van onvoldoende hypotheek. Deze groep wil mogelijk wel een overstap maken, maar wordt tegengehouden door een mix van institutionele, persoonlijke of financiële redenen. Het toont tegelijkertijd een behoorlijke latente verhuisbehoefte.
Opvallend is dat 22 procent zegt geen betaalbare huurwoning te kunnen vinden. Huishoudens die niet willen kopen hebben met de nieuwe regels rondom scheefwonen minder uitwijkmogelijkheden naar de huursector.
Politiek ingrijpen Al de genoemde redenen worden versterkt door de economische situatie in Nederland, de oplopende werkloosheid en de financieringsproblemen op de woningmarkt. Vanaf 1 januari 2013 worden de financieringseisen nog strenger als de afspraken in het Lente-akkoord gehandhaafd worden. Verder zal budgetinstituut Nibud de woonquote naar beneden bijstellen, waarmee de maximale woonuitgaven van consumenten lager worden.
Gezien de problemen onder huishoudens zou het voor de doorstroming op de woningmarkt zeer onverstandig zijn om deze strengere eisen zomaar door te voeren. Demissionair minister Spies lijkt in te grijpen door een voorstel in te dienen bij de Tweede Kamer waarin staat dat de overheid volgend jaar zal bepalen hoeveel geld banken mogen uitlenen voor hypotheken. Dit plan is echter één van de vele geopperde plannen om de woningmarkt open te breken. De enigen die op dit moment ervoor kunnen zorgen dat het slot op de woningmarkt wordt geforceerd zijn Rutte en Samsom die na de formatie duidelijkheid kunnen scheppen. Bovenstaande uitkomsten onderstrepen de aanzienlijke latente verhuisbehoefte binnen de huidige Nederlandse woningmarkt. Duidelijkheid en eventuele verruiming van de financieringsmogelijkheden zullen de doorstroming weer op gang kunnen brengen.
WoonKennis Jaarrapport 2012/2013
De woningmarkt staat onder druk. Angst, financieel verlies en onzekerheid spelen een grote rol voor de consument als het gaat om een verhuizing of verbouwing. Wil of kan de consument deze stappen nu wel zetten? En welke criteria liggen hieraan ten grondslag? Dit en meer wordt behandeld in het WoonKennis Jaarrapport Nederland 2012/2013. Alle trends en ontwikkelingen met betrekking tot de woonconsument worden volledig voor u in kaart gebracht: essentiële economische indicatoren, demografie, bouwproductie en woningvoorraad, verhuisgeneigdheid en -motivatie maar ook klusbereidheid, klusgedrag, het koopproces, de houding ten opzichte van energiebesparende maatregelen en de investeringsbereidheid hiertoe. Daarnaast is er in het bijzonder aandacht voor het proces van offerte tot nazorg bij de uitvoering van klussen. Welke verwachtingen heeft de consument en hoe zorgt u voor een tevreden klant?
Citaat: ''900.000 huishoudens kunnen momenteel niet verhuizen''
Niet een geheel correcte titel. Nergens blijkt uit dat men niet kan verhuizen. Er zijn blijkbaar twee redenen om niet te verhuizen:
- niet durven;
- gewenste woning is duurder dan het budget toestaat (dit laatste probleem kan overwonnen worden als de consument gewoon op zoek gaat naar een woning dat binnen zijn/haar budget past).
Durfde men in 2012 niet te verhuizen, is het nu bijna onmogelijk om een huis te vinden. De huizenmarkt is vandaag de dag behoorlijk oververhit en ik verwacht dat dit nog wel even standhoudt.
