Nederlands pensioenstelsel niet langer beste ter wereld
16 oktober 2012 -
Het Nederlandse pensioenstelsel, AOW en aanvullend pensioen, is niet langer het beste ter wereld. Dit blijkt uit de Melbourne Mercer Global Pension Index van Mercer in samenwerking met het Melbourne Centre for Financial Studies. Denemarken, nieuw in het onderzoek, komt binnen op de eerste plaats en zet daarmee Nederland op plaats twee, tevens is Denemarken het enige land wat de A-status weet veilig te stellen.
De Melbourne Mercer Global Pension Index vergelijkt pensioenstelsels in achttien landen en kan daarmee uitspraken doen over de pensioenen van meer dan de helft van de wereldbevolking. De totale indexwaarde van het Nederlandse stelsel is ten opzichte van vorig jaar gestegen, van 77,9 naar 78,9. De stijging is een gevolg van verschillende factoren waar de verhoging van de pensioenleeftijd de grootste rol in speelt.
Toenemende druk op pensioensystemen
Veel van de pensioensystemen staan in toenemende mate onder druk van een verder vergrijzende bevolking, een laag rendement op beleggingen en, in sommige gevallen, aanzienlijke overheidsschuld. Hervorming is nodig om ervoor te zorgen dat er op de lange termijn een goed inkomen na pensionering geboden kan worden. Dit alles in een systeem wat duurzaam is en een hoge mate van integriteit heeft. Tim Burggraaf, Pensioenconsultant bij Mercer licht toe: "Het is jammer dat we van de eerste positie zijn gestoten. Denemarken heeft, net als Nederland, een zeer solide pensioenstelsel. Gezien de gekozen basisopzet wellicht zelfs beter dan die van ons. Echter het is een goede zaak dat de indexwaarde van Nederland ten opzichte van vorig jaar is gestegen. Dat is een indicatie dat de veranderingen die zijn doorgevoerd in het Nederlandse pensioenstelsel gunstig zijn voor het systeem. Komende wijzigingen zullen ons systeem een boost geven, ik heb er dan ook vertrouwen in dat wij ons pensioenstelsel naar de toekomst toe verder zullen verbeteren om zo de nummer één positie wederom in te nemen."
Verbeteringen Nederlands pensioenstelsel
Volgens het rapport kan het Nederlandse systeem nog op een aantal punten worden verbeterd door:
- Een minimum leeftijd te verbinden aan pensioendeelname
- Het stimuleren van zelfstandig sparen ten behoeve van pensionering
- De arbeidsparticipatie van oudere werknemers te verhogen
- Te voorzien in een betere bescherming van opgebouwde pensioenaanspraken in het geval van fraude of mismanagement.
De index
Het volledige rapport is terug te vinden op www.mercer.nl. De index is gebaseerd op meer dan 40 indicatoren die de gewenste karakteristieken van een pensioensysteem in kaart brengen. Deze karakteristieken zijn verdeeld in drie groepen: adequaatheid, houdbaarheid en integriteit. De mate van adequaatheid, het pensioensysteem en het inkomen dat het systeem biedt na pensionering, heeft de hoogste wegingsfactor gekregen binnen de index. Hier komt Denemarken met een score van 78,1 als beste uit de bus, gevolgd door Nederland ( 77,0) en Frankrijk (74,3). India doet het met een score van 37,3 het minst goed.
Houdbaarheid
Bij de houdbaarheid wordt gekeken naar de verhouding tussen staatspensioen en aanvullend pensioen, de verwachte periode dat pensioen moet worden uitgekeerd en de mate van deelname van ouderen aan het arbeidsproces. Denemarken (86,0) scoort ook hier het hoogste, Brazilië (26,9) het laagst. Nederland komt met een score van 73,0 samen met Frankrijk op een gedeelde derde positie. Bij integriteit is gekeken naar het belang om het vertrouwen in het pensioenstelsel op een hoog niveau te houden. Hier weet Nederland met een score van 90,3 de eerste positie veilig te stellen, deze sub-indexwaarde is wel lager dan vorig jaar toen scoorde Nederland hier 91,4. China neemt met een score van 49,7 de laatste positie in.
Burggraaf: "Deze vierde editie van de Melbourne Mercer Global Pension Index staat in het teken van een wereldwijd beleidsdebat op het gebied van pensioenen. De opname van Denemarken en Korea dit jaar biedt een nog bredere groep van landen voor analyse, en breidt het bereik van de onderzochte systemen in termen van stadia van ontwikkeling, culturele en economische achtergronden verder uit. Wereldwijd voelen alle landen de noodzaak om de toereikendheid van het pensioenstelsel te wegen tegen de duurzaamheid ervan."
Was te verwachten, de huidige structuur is wellicht onhoudbaar met de huidige vergrijzing. De verhoging van de pensioensleeftijd was hierbij niet te voorkomen.