21 mei 2012 -
We doen aan timemanagement, laten ons veelvuldig scholen, coachen en adviseren en toch is de overgrote meerderheid niet tevreden over de balans tussen werklast en draagkracht. We doen iets fundamenteel fout. En dit terwijl de maatschappij steeds meer eisen aan ons stelt. Om te ontdekken wát we fout doen, wat daar de oorzaken van zijn en vooral wat we er aan kunnen doen zou u het boek 'De slechtste baas' van Gerard Alders kunnen lezen.
In de jaren dat Alders in tal van functies werkzaam was, ontmoette hij steeds meer managers en kenniswerkers die niet in staat waren hun groeiende portfolio aan doelen en taken in balans te houden. Door toegenomen specialisatie en werkdruk wordt men geacht het steeds meer zelf op te lossen. Daar komt nog bij dat er steeds minder coulantie is; medewerkers in het algemeen, en managers en kenniswerkers in het bijzonder, worden beoordeeld en afgerekend op hun toegevoegde waarde voor het bedrijf. Alders voorziet dat dit een permanente ontwikkeling is. Het is dan ook belangrijk dat we leren onszelf goed te managen. Zelfmanagement is een kerncompetentie geworden die als een kritische succesfactor mag worden beschouwd in onze hedendaagse kennismaatschappij. Maar hoe managen wij onszelf?
Struikelblokken voor zelfmanagement
Onderzoeken uit de psychologie en de neurowetenschappen maken ons duidelijk dat mensen zich van veel minder dingen bewust zijn dan zij zelf denken. Zo worden veel besluiten onbewust genomen terwijl we denken dat we ze bewust nemen. Goed management vraagt om ratio-gedreven besluiten, maar zo gaat het over het algemeen niet. En ook in ons handelen laten we ons veelal leiden door emoties en veel minder door objectieve gegevens. Een andere hindernis is dat wij ons niet zoveel kunnen herinneren als we zelf denken. Ons geheugen is er simpelweg niet op toegerust om alle details objectief te onthouden. Zonder een goed beeld van het verleden is het echter onmogelijk om adequaat bij te sturen. Dit drieluik: onbewuste genomen besluiten, emotioneel gedreven handelingen en het tekortschietend geheugen... staat goed zelfmanagement behoorlijk in de weg.
Kansen voor succesvol zelfmanagement
Willen we succesvol zijn in de huidige kennismaatschappij dan zullen we objectiever moeten worden, stelt Alders, naar een nieuwe vorm van 'self management by facts'. In zijn boek 'De Slechtste Baas' geeft Alders aan de hand van een nieuw evaluatiemodel, het zogenaamde 4F(r)-model, aan hoe professioneel zelfmanagement er uit kan zien. Het model begint met Focus: wat is uw plan, wat zijn uw speerpunten, waar wilt en kunt u op afgerekend worden? Vervolgens volgt het model de Flow: waar wordt u door gehinderd bij de uitvoering van uw plan? Het model kijkt ook naar Fun: waar zit uw talent, plezier, voldoening? En tenslotte richt het model zich op de Fit: hoe zijn de voorgaande zaken in balans met elkaar. Met een geautomatiseerd systeem worden de feiten efficiënt opgeslagen zodat de zelfmanager real time kan zien waar bijsturing gewenst is.
In zijn boek beschrijft Alders enkele casussen die de toegevoegde waarde van het model laten zien. Het model heeft zijn waarde in de praktijk bewezen. Bas van de Kerkhof is enthousiast. Hij ontwikkelde met zijn automatiseringsbedrijf een voorloper van de huidige 4F(r)-automatiseringstool en merkte dat hij hier zelf ook veel profijt van had. Volgens Van de Kerkhof is het ‘vooral een concept om bewust te maken en gericht te sturen en bij te sturen’. En ook Hans Jonkers, DGA, is zeer tevreden. Hij ervoer de 4F(r)feedback als een confronterende spiegel, maar had hiermee ook de tools in handen om succesvol bij te sturen.