23 maart 2012 -
De eurozone staat voor een jaar vol uitdagingen, met grote schuldbedragen in de publieke en particuliere sector die nog moeten worden geherfinancierd, strenge kredietvoorwaarden, verdere overheidsbezuinigingen en teruglopende werkgelegenheid. Toch verwacht Ernst & Young's Eurozone Forecast (EEF) voor 2013 een langzame terugkeer naar groei.
De EEF voorspelt dat het Bruto Binnenlands Product (BBP) in de eurozone dit jaar een lichte daling van 0,5 procent zal vertonen en negen van de zeventien eurolidstaten zullen krimpen. Voor het BBP van de eurozone voor 2013 voorspelt de EEF daarentegen een groei van een procent en een verdere stijging tot twee procent in 2015-2016. Het Nederlandse BBP zal volgens de EEF in 2012 dalen met 0,8 procent en vervolgens in 2013 groeien met 1,5 procent. Voor de periode van 2014 tot 2016 wordt een gemiddelde groei van twee procent verwacht. Pieter Jongstra, bestuursvoorzitter van Ernst & Young: "Om het momentum niet te verliezen is het zaak beleidsinspanningen rigoureus door te zetten op eurozone- en nationaal niveau. De meeste grote bedrijven in Europa verkeren nog altijd in betrekkelijk goede staat, omdat zij de afgelopen twee jaar hebben gezorgd voor meer efficiency, een grotere winstmarge en meer liquiditeit op de balans. Als zij er eenmaal vertrouwen in hebben dat de situatie weer stabieler wordt, bestaat de kans dat dit leidt tot investeringen en nieuwe werkgelegenheid."
Begrotingsconsolidatie en kredietschaarste De belangrijkste factoren die de groei in de eurozone dit jaar beperken zijn begrotingsconsolidatie - volgens EEF-schattingen ruim een procent van het BBP - en kredietschaarste. Ondanks de invoering van langer lopende herfinancieringstransacties (Long-Term Refinancing Operations - LTRO), waardoor de financiële markten een sterke impuls hebben gekregen en een bankkredietcrisis is afgewend, blijkt uit de laatste gegevens dat veel van het verschafte krediet nog niet is uitgeleend aan het bedrijfsleven. Financiering is voor banken in de eurozone nog altijd een lastige kwestie, ook omdat zij moeten zorgen voor een grotere kapitaalbuffer. Zolang zij het van de ECB geleende krediet niet laten doorstromen naar bedrijven en particulieren, zullen de kredietvoorwaarden krap blijven, wat remmend werkt op zowel investeringen als consumptie. Langlopende leningen aan banken bedragen momenteel tien procent van het BBP van de eurozone. De risico's voor de ECB en de nationale centrale banken moeten niet onderschat worden.
Oplopende werkloosheid
Bedrijven zullen door de beperktere financieringsmogelijkheden, toenemende overcapaciteit en afnemende binnenlandse vraag hun investeringsuitgaven terugschroeven. Voor 2012 is de voorspelling dat de investeringsuitgaven van Spaanse en Italiaanse ondernemingen vijf procent of meer zal dalen, terwijl voor Frankrijk en de Benelux een gelijk of enigszins lager niveau wordt voorzien. Van de grotere economieën zal waarschijnlijk alleen Duitsland een groei van betekenis laten zien, maar pas in de tweede helft van het jaar. In de eurozone voorspelt de EEF een negatieve groei van de consumptieve bestedingen van -0,7 procent. Deze prognose voor bedrijfsinvesteringen en consumptieve uitgaven leidt tot een teruglopende werkgelegenheid. Afgezien van een enkele uitzondering, waaronder opnieuw Duitsland, zal volgens de EEF het aantal werklozen in de eurozone in 2012 tegen het eind van het jaar zijn opgelopen tot 18,2 miljoen. De EEF verwacht voor Nederland een werkloosheidscijfer van 5,4 procent aan het einde van 2012 en 2013, daarna zal de werkloosheid dalen. Gezien de betrekkelijk sterke balans van veel Europese bedrijven kan die trend evenwel snel omslaan als het vertrouwen weer toeneemt.
Vooruitzichten
Pieter Jongstra: "Het risico dat de eurozone uiteenvalt is minder groot dan eind vorig jaar, dankzij de bemoeienis van de ECB, maar dat wil niet zeggen dat de crisis achter ons ligt. 2012 wordt een moeilijk jaar voor zowel overheden, bedrijven als particulieren. Zelfs het zwakke herstel dat voor volgend jaar is voorspeld, is niet zeker, gelet op de substantiële problemen van de regio in de komende twaalf maanden. De eurozone moet meer doen om de economische vooruitzichten na 2013 te verbeteren. In Nederland zijn structurele hervormingsmaatregelen op het gebied van flexibilisering van de arbeidsmarkt, vernieuwing van de woningmarkt en hervormingen van het zorgstelsel belangrijk om de economie te stimuleren."
