8 december 2011 -
Bestuurders van de grote wereldwijde productiebedrijven vrezen dat de impact van grondstofschaarste op hun bedrijfsvoering de komende vijf jaar zeer sterk zal stijgen. Vooral de geopolitieke ontwikkelingen baren productiebedrijven grote zorgen. Veertien mineralen en metalen krijgen het stempels kritisch. Met name bedrijven in de auto-, chemie- en energiesector luiden alarm.
Dat blijkt uit het rapport 'Minerals and metals scarcity in manufacturing: the ticking time bomb', een onderzoek van PwC onder 69 wereldwijde productiebedrijven uit de FTSE500 over de schaarste van mineralen en metalen.
Belangrijkste onderzoeksresultaten 1. Meer dan driekwart (77 procent) van de ondervraagde productiebedrijven ervaart schaarste van metalen en mineralen als een issue dat hun business sterk kan beïnvloeden.
2. De risico's nemen toe: Over vijf jaar verwacht 72 procent van de productiebedrijven risico's te ervaren, in de huidige situatie is dat 58 procent.
3. Het beïnvloedt de business in toenemende mate: in de duurzame energiesector (78 procent), de infrastructuursector (73 procent) en de hightech (67 procent) vrezen bedrijven het meest voor hun leveringszekerheid.
4. Europese bedrijven voorzien meer risico's (71 procent) dan bedrijven in Azië (53 procent) en Verenigde Staten (50 procent). Dit neemt de komende vijf jaar toe met acht tot negentien procent.
5. De productiebedrijven maken zich het meest zorgen over de alsmaar groeiende vraag (65 procent) naar metalen en mineralen en over de geopolitieke verhoudingen (54 procent) die invloed hebben op schaarste, zoals handelsbarrières en grondstoffenpolitiek van landen.
Forse prijsstijging
De prijs van grondstoffen stijgt de laatste jaren fors en in de toekomst zullen er minder grondstoffen beschikbaar zijn. De snelle groei van veel economieën en van de wereldbevolking vormen belangrijke oorzaken. Maar ook het inzetten van monopolyposities door landen die beschikken over zeldzame aardmetalen speelt een rol. "Productiebedrijven maken zich meer zorgen over deze geopolitieke dimensie dan over de daadwerkelijke fysieke schaarste," zegt Rob Mathlener, duurzaam grondstofexpert bij PwC. "Schaarste betekent niet altijd zeldzaam. Het hangt ook samen met hoe weinig ervan wordt gewonnen en de barrières die landen opwerpen ten behoeve van hun eigen concurrentiepositie. Nederland zal nadrukkelijker moeten anticiperen op deze verandering in het politieke denken en het machtsevenwicht."
Strategisch grondstofbeleid
Bedrijven zullen wereldwijd strategisch moeten inspelen op schaarste. PwC onderscheidt vier pijlers van strategisch grondstofbeleid: grondstoffenvoorziening veiligstellen, productieproces efficiënter maken, effectievere producten maken en end-of-life producten als grondstof inzetten. Nederland loopt volgens Rob Mathlener ver achter op andere landen. "Wereldwijd werkt tussen de 50 en 70 procent van de bedrijven met een strategie en worst-case scenario's. In Nederland is dat maar een vijfde, zo blijkt uit eerder onderzoek van PwC. Nederlandse bedrijven anticiperen met name op economische schaarste. Het ontwikkelen van een nieuwe wereldorde en het effect op de business verdient meer aandacht."
Sectoren
Ook blijkt uit het onderzoek dat er grote verschillen zijn tussen sectoren in de mate waarop bedrijven zich voorbereiden op schaarste. De automotive- en duurzame energiesector zijn het best voorbereid op schaarste. De high tech- en chemiesector zijn aanzienlijk minder voorbereid. Het is opvallend dat slechts een gering aantal high tech-bedrijven grondstofbeleid heeft, terwijl deze sector sterk afhankelijk is van schaarse metalen.
Politieke agenda
In China, Duitsland, Frankrijk en Engeland en de VS staat grondstofschaarste hoog op de politieke agenda. Het overlaten aan de markt wordt als een te groot risico beschouwd. De overheid onderneemt samen met de industrie maatregelen die verder gaan dan diplomatie, zoals voorraadvorming en proactieve acquisitie. Rob Mathlener: "Duitse en Britse politici werken samen met ondernemers om grondstoffen veilig te stellen. Dat gebeurt hier niet. Grondstofschaarste moet hoger op de agenda. Bedrijven en overheden zullen intensiever moeten samenwerken en heldere rolverdelingen bepalen om deze tikkende tijdbom onschadelijk te maken."
Krituische mineralen en metalen
Op de lijst van meest genoemde kritische mineralen en metalen staan onder meer:
- Beryllium: wordt onder andere gebruikt in lichtgewicht componenten in defensiemateriaal en ruimtevaartindustrie.
- Neodymium en Dysposium: zeldzame aardmetalen gebruikt in supermagneten.
Cobalt: wordt onder andere gebruikt in vliegtuigmotoren en oplaadbare batterijen voor auto's.
- Tantalum: wordt onder andere gebruikt in mobiele telefoons, computers en auto-elektronica.
- Flurospar: wordt onder andere gebruikt in constructiemateriaal, cement en glas.
- Lithium: wordt onder andere gebruikt in windturbines en lithium-ion batterijen van hybride auto's.
