23 november 2011 -
In onze steeds complexer wordende samenleving krijgt iedere leider er mee te maken: het ongemakkelijke gevoel wanneer u sommige zaken te weinig aandacht geeft en de stress die dat veroorzaakt. Niet zo vreemd, leiders van nu schaken immers op verschillende borden tegelijk.
Zij dienen hun aandacht te verdelen tussen het bijhouden van ontwikkelingen in de markt, het bepalen van strategie voor eigen project of organisatie, het geven van richting en structuur aan de organisatie, het motiveren van medewerkers en het monitoren van resultaten. Het vraagt om continue schakelen tussen macro en micro. Dit stelt Peter Hoogeveen van KIWORKX, aikido in bedrijven.
Het nieuwe leiderschap
Hoogeveen: "Dan is er nog ‘het nieuwe leiderschap’. Op een principieel niveau is dit eigenlijk geen nieuws. Het is eerder zo oud als de weg naar … Tokio. Het is eigenlijk niets anders dan een manier van leven en zorgvuldig, multilabel met elkaar omgaan. Wij willen niet meer worden ingehuurd voor slechts een paar van onze capaciteiten die toevallig goed in de markt liggen. Steeds meer verlangen wij naar heelheid, eenheid en verbinding, de jongere generaties voorop! Dat vraagt ook om een andere vorm van leiderschap, leiders die op de eerste plaats ‘de mens’ zien. Dienend leiderschap. Maar hoe ontwikkelt u die nieuwe leider in uzelf?
Patronen Leiderschap in organisaties begint bij persoonlijk leiderschap. Als leider kunt u de kracht in anderen pas echt (h)erkennen wanneer u zelf in balans bent. Hierbij is het voor de meesten van ons zaak om eerst vrij te komen van een aantal ingesleten patronen. Patronen, ontstaan vanuit de overwaardering voor het ratio in onze maatschappij. Leren op school en presteren op het werk, bij voorkeur meetbaar door middel van rapportcijfers en performance indicators. Zo hebben wij ongemerkt een scheiding gecreëerd tussen ons hoofd (ratio), lichaam (gevoel) en geest (intentie). Dit is een belangrijke oorzaak van stress, egocentrisme en onbalans. Het is goed om te weten dat wij die eenheid in onszelf gemakkelijk kunnen herstellen.
Een goed begin …
Aikido
‘Maar waar te beginnen?’ Een logische vraag voor een probleem dat zo fundamenteel is geworteld in onze samenleving. Laten wij er daarom even uitstappen … naar Tokio. Aikido is een Japanse krijgskunst, afgeleid van de zwaardkunst van de samoerai. Daarbij is het ook een krachtige methode voor zelfontwikkeling die regelmatig in trainingen wordt gebruikt. De krachtige principes van Aikido gaan over authenticiteit, anderen zien zoals ze werkelijk zijn, samenwerken in flow en ontspannen blijven in hectische situaties. Ze zijn één op één toepasbaar op het leiderschap van de 21e eeuw. Door middel van eenvoudige fysieke oefeningen kan een ieder van ons ervaren hoe wij onze balans vaak zelf weggeven en hoe verrassend eenvoudig wij deze weer kunnen herstellen. Daarmee ook het contact tussen ons hoofd, lichaam en geest.
Twee wijze inzichten
Hierna twee inzichten om mee te experimenteren, uit een rijk repertoire van oosterse wijsheden:
1. Bereik meer door minder te doen
Stel, u wilt een plan implementeren. Zoek in de organisatie naar de flow, haak daar aan en voeg van daaruit toe. Let er vooral op dat u de beweging niet stopt. Wij westerlingen hebben nogal de neiging om standpunten neer te zetten om vervolgens ons gelijk te beargumenteren. Resultaat; weerstand in allerlei vormen en niet zelden slaat beweging dan om in afwachten. Een Aikidoka (beoefenaar van Aikido) heeft nauwelijks spierkracht nodig om opponenten te vloeren, eenvoudig door eerst mee te bewegen met die ander en van daaruit pas te leiden. Vertaling naar onze westerse praktijk: betrek mensen, luister, laat ruimte aan medewerkers en voeg alleen datgene toe wat nodig is.
2. Wanneer u op ziet tegen een ontmoeting, beweeg dan juist er naar toe in plaats van er vanaf Haal die ‘lastige persoon’ op, letterlijk. Nodig hem of haar uit en u zult merken dat u ineens initiator bent. Daardoor kunt u regisseren in plaats van reageren. Dit is handelen vanuit kracht en dat werkt direct door op de balans in uw lichaam. Een Aikidoka staat al naast de aanvaller, vóórdat deze de ingezette aanval heeft kunnen afronden. Vanuit zo’n positie is het helemaal niet nodig om tegenstanders uit te schakelen. Sterker nog, u schakelt zo medestanders in. Vertaling naar onze westerse praktijk: nodig uit, wees proactief en handel in het moment naar wat goed is voor beide partijen.
Vanuit balans kunnen wij sterke relaties bouwen binnen teams, organisaties of de maatschappij als geheel. Het biedt ons een breder perspectief waardoor wij kunnen kiezen voor een ander startpunt. In krijgskunsten geldt; ‘een goed begin is het hele werk’.
Profiel en krijgskunst Het profiel van dienende leiders vertoont veel overeenkomsten met de samoerai uit het oude Japan. Zo’n leider dwingt respect af, alleen al door de manier waarop hij staat; een rechte rug, rust uitstralend, te midden van de hectiek die onze maatschappij kenmerkt. Als het er op aan komt is zo’n leider klaar om, ongeacht de situatie, krachtig en doelgericht te handelen. Hoewel recht door zee zorgt hij er voor dat niemand gezichtsverlies hoeft te lijden. Hij laat mensen in hun waarde, wetende dat een opponent nu wellicht een partner is voor straks. Natuurlijk mag waar ‘hij’ staat ook ‘zij’ gelezen worden. Wellicht niet toevallig; het woord samoerai betekent letterlijk; ‘hij die dient’. Leiders die dienen. Zo kan leiderschap worden gezien als moderne krijgskunst, de kunst van het inschakelen van medestanders."
het warm water wordt heruitgevonden, hoera! dat betere resultaten bereikt worden in een klimaat van betrokkenheid dus vertrouwen is duiznden jaren oud. sinds de industriële revolutie zijn wij echter alles betweterig gaan doen in wantrouwen tussen werkgever en -nemer. lees ''semco-stijl'' van ricardo semmler, boek is ondertussen ook al een goeie twintig jaar oud
Ik denk dat Peter Hoogeveen hier zeker een aardige 'zienswijze' neer zet. Na zo'n ruim dertig jaar Aikido krijg ik inderdaad nog wel eens de vraag hoe het kan dat ik zo rustig tussen al het geruis kan staan en bewegen.
De basis heb ik al die jaren in ieder geval nier vergeten maar of Aikido nu de basis zou zijn op zakelijk vlak? Elke vorm van 'discipline' heeft 'wegen' in zich die je kunt gebruiken. Denk onder meer maar eens aan het Kaizen of lees Eckharts notes er maar eens op na.
Aarnout Mijling
|
|
24
-
11
-
2011
|
10
:
00
uur
Als Aikidoka ben ik blij met deze zienswijze en beleef iedere keer weer dezelfde ervaring. Aikido is niet alleen iets fysieks, maar zeker iets tussen de oren. Wat je in harmonie uitstraalt krijg je ook weer terug. Management en Aikido zijn een prima combi. BTW: Leuk ook om hier ook Aikidoka's vanuit het managementvlak in deze virtuele-dojo te ontmoeten!
Prachtig dat binnen de managersworld steeds vaker trainingen onder de aandacht komen waarin gezocht wordt naar heelheid, flow en eenwording tussen personeel en persoon.
De interactie tussen fysiek, mentaal, emotioneel en energie vraagt om herstel. Hoofdzaken vragen om hartzaken waardoor werkelijk draagkracht ontstaat. Leiderschap waarbij vanuit het ondersteunen van de flow de sturing en uitnodiging wordt aangeboden om personeel te laten aansluiten. Authentiek leiderschap ontstaat wanneer non-verbale communicatie en energetisch leiderschap bewust zijn geworden. Ook paarden zijn in staat deze kwaliteiten en inzichten in een ieder te ontwikkelen. Een stap dichter bij een paard brengt je een stap dichter bij jezelf, bij de essentie, de verbinding van hoofd, hart en lijfzaken. Breng balans in thema's die vanuit de dualiteit hun oorsprong vinden, kom in de kracht van je kern, en leef je volledige potentie. Ook paarden weten je daarin te raken en je toe te fluisteren en te spiegelen waar jouw kwaliteiten en valkuilen liggen.
Beste Sylvia,
In alle eerlijkheid? Ik heb persoonlijk al mijn handen vol de mensen zo te instrueren dat zij binnen eigen competentiegebied aan de slag kunnen gaan. De meeste managers met wie ik spreek denken daar hetzelfde over.
Natuurlijk, er zijn legio managements courses maar ... Niet iedereen bezit nu eenmaal leidinggevende kwaliteiten en iets wat je van latentie jezelf niet eigen is, kun je je zelf in de regel ook niet eigen maken. Als je dat toch probeert wordt dat een lange martelgang van steeds weer dezelfde energie op te moeten brengen hetzelfde tot stand te brengen, laat staan nog een stap verder.
Even reëel en nuchter bekeken valt en staat het vaak met de aanwezigheid van collegialiteit, vertrouwen, inzet en goede onderlinge verstandhouding. Een manager die alleen al van die regels afwijkt doordat die teveel met 'bijzaken' bezig is, die verliest niet alleen zijn energie maar ook de verbinding met de mensen met wie zij/hij de dingen tot stand moet brengen.
Leiderschap is iets wat een mens bezit of niet. Zo eenvoudig is dit in de praktijk. Daar doet geen course dan ook verder iets aan af. Natuurlijk wordt dat in meer dan 95% van het aanbod in de praktijk betwist. Het gaat dan immers ook om een aanmerkelijk commercieel belang die men daarbij heeft.
Beste mensen, leuk om deze reacties te lezen. Naast mijn aikidotrainingen werk ik als HRM manager bij een grote organisatie. Aikidoprincipes zijn juist heel praktisch te vertalen. Kijk om je heen in organisaties. Samen met Aalt Aalten ga ik daarom de gelegenheid scheppen om een zwarte band in leiderschap te halen. Dank dus voor de bevestiging Jan.
B.t.w.; warm water is een mooie metafoor voor leiderschap. Het 'flowt', het is krachtig, het verbindt alles dat het tegenkomt en het voelt nog lekker ook :-)
Buijselaere
|
|
25
-
11
-
2011
|
19
:
22
uur
Eens met inhoud maar ik zie toch veel NLP achtige Zaken in deze 'hernieuwde' aanpak.
F.M.
|
|
25
-
11
-
2011
|
15
:
21
uur
Peter, een zwarte band in leiderschap. Dat klinkt alsof je leiderschap ook meetbaar wilt maken door kpi's toe te voegen.
Het valt me op dat vele managers leiders zijn die vele wijsheden in zich dragen; dikwijls in lichaam, emotie en geest. Waarschijnlijk staan ze daarom in die positie. Het valt me ook op dat ze mij algauw een zwakte meedelen waarmee ze aan de slag willen. Zo een zwakte aanpakken, lukt met vele methodes. NLP is er één met vele lagen en gebieden. Diezelfde lagen en gebieden vind je ook bij aikido. Volgens mij zelfs nog meer: ik ontdek er regelmatig nog... Het gaat hier vooral over keuze: waar wil je aan werken? Welke aanpak kies je? Welke coach kies je? Aikido is een zalige keuze omdat het wars is van theoretische modellen. In mijn ervaring genieten intelligente, intellectuele mensen van de vlotte, duurzame weg van het leren via het lichaam. Veel succes, Peter, goed bezig. Wat die zwarte gordel betreft: een aikido hecht er minder belang aan dan de buitenwereld.
Vaak verraadt een vraag veel over het referentiekader van waaruit die wordt gesteld. Dat is niet erg natuurlijk. Geen KPI's en ook geen NLP (hoewel je onder de brede NLP benadering bijna alles kunt plaatsten).
De basis van 'zwarte band in leiderschap' is Aiki (aikidoprincipes, vertaald naar het dagelijks leven). Dit is het best te omschrijven als een holistische aanpak waarbij fysiek leren centraal staat. Niet alleen ons hoofd maar juist hoofd en lijf. Dat is een hele andere kwaliteit. Daarbij schuilt de kracht in het ervaren, niet in het vertellen er over. In NLP raakt dit het kinethetische stuk nog het meest. Van daaruit krijgt leiderschap een extra dimensie. Die hoeven we niet in KPI's te meten, we werken onderweg gewoon met elkaar. Een zwarte band staat in krijgskunsten voor het begin. Je beheerst de alle basistechnieken en kunt daar dan mee gaan 'spelen', natuurlijk in positieve zin. Het geeft leiders een ander startpunt, met veel meer perspectief.
