Eerlijke bankwijzer: openheid van banken onder de maat
28 september 2011 -
De meeste Nederlandse banken houden een groot deel van hun investeringen geheim. Consumenten kunnen daardoor onvoldoende achterhalen of hun bank investeert in bedrijven die betrokken zijn bij milieuvervuiling, slechte arbeidsomstandigheden of omstreden wapenleveranties. Of juist in bedrijven die verantwoord ondernemen.
Dat is de conclusie van het praktijkonderzoek 'Transparantie' van de Eerlijke Bankwijzer. De Eerlijke Bankwijzer onderzocht hoe transparant banken en hun vermogensbeheerders zijn over hun investeringen in bedrijven en overheden. Van de elf onderzochte bankgroepen krijgen er acht een onvoldoende voor openheid in één of beide categorieën. De enige drie bankgroepen die bovengemiddeld scoorden waren ASN Bank en Triodos (twee keer ‘goed’), en AEGON (twee keer ‘matig’).
Verschil in openheid
ABN AMRO en NIBC geven de minste openheid over hun bankinvesteringen en de investeringen van hun vermogensbeheerders. SNS Reaal volgt daarop, en is nog altijd onvoldoende transparant in beide categorieën. Delta Lloyd, ING, Rabobank Groep en Van Lanschot zijn niet of weinig open over bankinvesteringen, en matig transparant over de investeringen van hun vermogensbeheerders, zo blijkt uit het praktijkonderzoek. De positieve uitzondering vormen beleggingsfondsen van bankgroepen. Deze zijn vaak wel transparant.
Niet te controleren
"Banken claimen maatschappelijk verantwoord te investeren, maar een consument kan nauwelijks controleren welke activiteiten ze financieren. Het is spijtig dat veel banken de groeiende en gerechtvaardigde roep om transparantie over hun investeringen domweg negeren," zegt Peter Ras, woordvoerder van de Eerlijke Bankwijzer. De Eerlijke Bankwijzer raadt banken aan de namen te publiceren van bedrijven en overheden waarin zij investeren. Ook geeft ze aanbevelingen aan andere spelers zoals De Nederlandsche Bank, AFM en accountants. De Nederlandsche Bank zou banken bijvoorbeeld kunnen aansporen om een gedetailleerde uitsplitsing van hun investeringen te publiceren. Ras: "Transparantie is het basisprincipe van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Nederlandse banken zouden zich minimaal moeten houden aan internationale richtlijnen hierover. Bijvoorbeeld door aan te tonen dat ze structureel in gesprek gaan met ondernemingen die een schadelijke impact hebben op mens, dier en milieu."
Praktijkonderzoek
Het praktijkonderzoek 'Transparantie' is gebaseerd op publicaties van de bankgroepen zelf. Daarnaast kregen bankgroepen en vermogensbeheerders de mogelijkheid aanvullende informatie te leveren, inzage in hun investeringen te geven en op conceptresultaten te reageren. Bij het toekennen van de scores hebben de onderzoekers er rekening mee gehouden dat vermogensbeheerders geen privacygevoelige informatie over particuliere klanten mogen publiceren. En dat bestaande contracten banken geen toestemming geven om potentieel concurrentiegevoelige informatie over zakelijke klanten te publiceren.
Steekproef Consumentenbond
Veel bankmedewerkers weten zich geen raad met vragen van klanten over het maatschappelijke beleid van de bank. Zij weten het antwoord niet, en kunnen ook niet zeggen waar de informatie wel te vinden is. Dat blijkt uit een steekproef die de Consumentenbond verrichtte op verzoek van de Eerlijke Bankwijzer. De resultaten verschenen deze week in de Consumentengids.
Volgens de Consumentenbond zijn de resultaten opmerkelijk, omdat ondervraagde bankemployees aangeven steeds vaker kritische vragen te krijgen. De Consumentenbond adviseert banken aan hun medewerkers betere richtlijnen te geven over de beantwoording van consumentenvragen over maatschappelijk beleid.
Achtergrond
De Eerlijke Bankwijzer wil banken verduurzamen met hulp van de consument. De Eerlijke Bankwijzer is een initiatief van Oxfam Novib, FNV, Amnesty International, Milieudefensie en de Dierenbescherming. Het onderzoek is uitgevoerd door economisch onderzoeksbureau Profundo.
