19 mei 2011 -
Bedrijven onderschatten de risico’s van corruptie en fraude binnen hun organisatie en lijken steeds minder maatregelen te treffen om fraude te voorkomen. Dit blijkt uit de European Fraud Survey 2011 van Ernst & Young onder ruim 2.300 werknemers van grote ondernemingen uit 25 landen.
Van de Nederlandse respondenten gelooft 26 procent dat omkoping in Nederland plaatsvindt maar slechts zeven procent geeft aan dat dit ook in hun eigen sector gebeurt. Dit laatste is beduidend minder dan het Europese gemiddelde: 28 procent geeft aan dat omkoping binnen hun sector gemeengoed is. Zo zullen werknemers in Griekenland (44 procent) en Rusland (39 procent) het snelst steekpenningen betalen, terwijl werknemers in Noorwegen (zes procent) dat het minst snel zullen doen. Toch blijken ook Nederlandse managers (31 procent) het steeds meer te accepteren om klanten cadeaus aan te bieden om nieuwe opdrachten binnen te halen.
Kloof tussen management en werkvloer
Op de vraag of respondenten bekend zijn met de anti-fraude en -corruptie cultuur binnen hun organisatie wordt zeer verschillend gereageerd door (senior) managers en overige medewerkers. Van de Nederlandse respondenten geeft bijvoorbeeld 46 procent van de managers aan dat hun bedrijf een anti-corruptietraining heeft, terwijl slechts negen procent van de overige medewerkers bekend is met een dergelijke training. Angelique Keijsers, partner van Ernst & Young Fraud Investigation and Dispute Services: "Deze cijfers laten zien dat er weinig bewustzijn is onder de medewerkers over de maatregelen die de ondernemingen hebben getroffen tegen fraude en corruptie."
Boetes en celstraffen
"Ondanks het feit dat Nederland tot de minst corrupte landen van Europa behoort, zien wij onethisch gedrag toenemen", zegt Keijsers. "Nederlandse bedrijven moeten de gevolgen van het buitenlandse anti-corruptiebeleid niet onderschatten. De nieuwe UK Bribery Act vereist voor veel Nederlandse ondernemingen met activiteiten in Groot-Brittannië een grotere alertheid op fraude en corruptie. Voldoe je niet aan de UK Bribery Act, dan riskeer je boetes en gevangenisstraffen die zelfs kunnen oplopen tot tien jaar."
Effectieve bedrijfsstrategie
De druk op kosten van niet-omzetgerelateerde functies zoals internal audit en compliance neemt de laatste jaren toe. Dit maakt bedrijven nog kwetsbaarder voor fraude en corruptie. Keijsers: "Hoewel steeds meer bedrijven op managementniveau een anti-corruptiebeleid ontwikkelen, blijkt de kwaliteit en implementatie nog voor veel verbetering vatbaar. Er is pas sprake van een effectieve bedrijfsstrategie als iedereen -van CEO tot medewerkers op de werkvloer- begrip heeft van compliance."
Aantrekkelijke werkgever
Uit de onderzoeksresultaten blijkt bovendien dat werknemers het idee hebben dat bedrijven die integer handelen zakelijke voordelen kunnen realiseren. Door 75 procent wordt gesteld dat ethisch gedrag commerciële voordelen biedt. Werknemers werken absoluut liever voor bedrijven met een integere reputatie, waarbij 45 procent van de respondenten zelfs niet bereid is om bij een bedrijf te werken dat bij een omkoop- of corruptieschandaal betrokken is. "De kans op fraude en corruptie neemt dus toe, ook in Nederland," aldus Keijsers. "Met het oog op de worst case scenario’s -zoals hierboven beschreven- die kunnen leiden tot boetes en gevangenisstraffen maar ook tot een afname van het imago als werkgever, is dat een zorgelijke ontwikkeling."
