5 oktober 2010 -
De groei in de eurozone was verrassend sterk in het tweede kwartaal van 2010, maar nu gaat de economie veel tegenwind krijgen. Zelfs een stevige Duitse economie kan de eurozone waarschijnlijk niet beschermen tegen de combinatie van negatieve factoren die eraan komen. De Nederlandse economie lijkt gelukkig stabieler dan de meeste andere landen binnen de Eurozone.
De opmerkelijke prestaties van de Duitse economie in het tweede kwartaal leiden ertoe dat de Eurozone Forecast zijn vooruitzichten voor de groei van de Eurozone bijstelt van 0,8 procent naar 1,5 procent dit jaar. Echter, de Forecast voorspelt dat de groei sterk zal afnemen in de tweede helft van 2010 en voor langere tijd zwak zal blijven. Pieter Jongstra, bestuursvoorzitter van Ernst & Young in Nederland en België, legt uit dat de groei in het tweede kwartaal voor zijn hoogste punt heeft bereikt: "De volledige impact van de aangekondigde besparingen en belastingverhogingen in heel Europa moet nog blijken. Bovendien lijkt het erop dat het herstel in de VS vertraagt."
Werkloosheid stijgt
De Forecast voorspelt dat de groei in 2011 zal afnemen tot 1,4 procent. De werkloosheid in de eurozone zal naar verwachting blijven stijgen tot midden 2011 en een piek van meer dan 16,3 miljoen werklozen bereiken. In Nederland voorspelt de Eurozone Forecast voor eind 2011 een piek van 6,4 procent. Daardoor zullen bedrijven en gezinnen in de eurozone voorzichtig blijven. Veel bedrijven zullen investeringen en het aannemen van nieuw personeel uitstellen, vooral in Zuid-Europa, en veel consumenten zullen blijven sparen uit voorzorg. Het kan duren tot 2015 voordat de economische activiteit weer het niveau van voor de recessie bereikt.
Trager herstel van Nederlandse economie
Tot nu toe hebben we een sterk herstel van de Nederlandse economie gezien, nog versterkt door een heftige impuls van de voorraadcyclus. Met het verdwijnen van deze impuls, de aanhoudend zwakke binnenlandse vraag en de verwachte dalende export is de verwachting dat het tweede half jaar een trager hersteltempo zal laten zien. Zeker nu de wereldeconomie in langzamer vaarwater komt. De Nederlandse BNP-kwartaalgroei trok in het tweede kwartaal van 2010 op naar 0,9 procent, de sterkste prestatie van de afgelopen tweeënhalf jaar. Gezien de stijgende lijn hebben wij onze prognose voor de BNP-groei voor dit jaar naar boven bijgesteld van 1,2 procent naar 1,9 procent. De prognose van 2 procent voor 2011 is onveranderd ten opzichte van onze voorspellingen in juni.
Gezonde banksector?
Uit de stresstesten die eind juli werden gepubliceerd, bleek dat de banksector het beter deed dan verwacht. Slechts een klein aantal banken slaagde niet voor de testen, en het bedrag aan bijkomend kapitaal dat de Europese banken moesten ophalen, was vrij klein. Toch hebben de banken in de eurozone strengere kredietvoorwaarden opgesteld, enerzijds omdat ze zelf moeilijk fondsen krijgen en anderzijds omdat de toekomst onzeker blijft. Dat heeft ernstige gevolgen voor een duurzaam herstel van de investeringsactiviteit in de eurozone, aangezien bedrijven in hoge mate afhankelijk blijven van bankleningen. In Nederland hebben vier banken deelgenomen aan de stresstesten en deze zijn goed voor 75 procent van de Nederlandse markt. Alle vier voldeden ze ruimschoots aan de norm. Kanttekening hierbij is wel dat ter discussie staat of de testen wel alle scenario’s hebben getest. Sylvester Eijffinger van de Universiteit Tilburg over de bankensector: "Hoewel de enorme druk op de eurozone in mei is afgenomen en er waarschijnlijk geen grote bank in de eurozone op instorten staat, blijven de krappe kredietvoorwaarden nog enige tijd drukken op de groei in Europa."
Inflatie maakt voorzichtig
De economie in de eurozone krijgt ook af te rekenen met een toenemende inflatie ten gevolge van de stijgende grondstofprijzen. De inflatie is in Nederland gestegen van 0,8 procent naar 1,6 procent in juli. Dit kwam door de halfjaarlijkse stijging van de gas- en elektriciteitsprijzen en de impact van de enorme daling in nutstarieven vorig jaar. De onderliggende prijsopstuwende krachten blijven onder controle. Het verschil met vorig jaar juli is extra groot omdat de gasprijzen toen de scherpste daling in meer dan twintig jaar lieten zien. Nu de prijs van ruwe olie in de afgelopen maanden is gestabiliseerd, ziet het er naar uit dat dit slechts een tijdelijke piek is. Hoewel het inflatiepercentage vrij laag is, ligt het toch hoger dan men normaal gezien zou verwachten in zwakke economische omstandigheden. Bovendien vermindert het de koopkracht van gezinnen en bedrijven.
