Bankwereld hanteert dubbele morele standaard over bonussen
29 september 2010 -
Bankiers die een hoge bonus behaald hebben worden in de bankwereld als competent en moreel beoordeeld. Bankiers die vooraf zeggen naar een hoge bonus te streven, daarentegen, worden weliswaar als competent gezien, maar als minder moreel beoordeeld. De bankwereld lijkt dus een dubbele standaard te hanteren wanneer het om bonussen gaat.
Dit blijkt uit recent onderzoek van het Erasmus Centre of Behavioural Ethics (Rotterdam School of Management, Erasmus University), dat een antwoord probeert te formuleren op de vraag of het standpunt van bankiers over bonussen veranderd is naar aanleiding van de grote maatschappelijke kritiek op dergelijke beloningssystemen in de afgelopen jaren. Deze kritiek laaide deze week opnieuw op nadat de Duitse Hypo Real Estate (HRE) bank hoge bonussen uitkeerde en vervolgens opnieuw staatssteun moest aanvragen, en nadat de Tweede Kamer zich uitsprak voor het afschaffen van bonussystemen.
Twee scenario's
Het onderzoek stond onder leiding van Professor David De Cremer, hoogleraar Behavioural Business Ethics aan RSM en wetenschappelijk directeur van het Erasmus Centre of Behavioural Ethics alsmede Dr. Chris Reinders Folmer, postdoc onderzoeker aan RSM. Zij benaderden 94 Nederlandse bankiers, die gevraagd werden om twee scenario's te beoordelen. Het ene scenario beschreef een hardwerkende bankier die een hoge bonus ontvangen had. Het tweede scenario beschreef een identieke bankier die nog geen bonus ontvangen had, maar wel expliciet aangaf een hoge bonus te willen verdienen. De omschrijving van de bankiers was dus identiek, maar in het ene scenario had de bankier reeds een hoge bonus verdiend; in het andere scenario sprak de bankier alleen zijn ambitie daartoe uit. De onderzoeksdeelnemers beoordeelden beide bankiers op de kenmerken competentie, moraliteit en betrouwbaarheid.
Resultaten
De resultaten van dit onderzoek wezen uit dat de bankier die een hoge bonus behaald had zowel competent, moreel en betrouwbaar werd bevonden. De tweede bankier, echter, die aangaf te streven naar een hoge bonus, werd weliswaar als even competent beschouwd, maar minder moreel en betrouwbaar dan de bankier die de hoge bonus reeds verworven had. Deze resultaten suggereren aan de ene kant dat de Nederlandse bankwereld blijkbaar toch geluisterd heeft naar de maatschappelijke kritiek over bonussen: streven naar een hoge bonus wordt als minder moreel beoordeeld. Maar aan de andere kant suggereren deze resultaten dat bankiers een dubbele morele standaard over bonussen hanteren: hoge bonussen verdienen wordt niet als immoreel gezien, de ambitie daartoe uitspreken wel.
Als ik mijn eigen ervaringen bekijk, en ik heb er nogal wat in de bankwereld, is er weinig anders geworden en lijkt men niets geleerd te hebben ... op allerlei niveaus.
Dat is ook niet zo verwonderlijk, want geld geeft nog steeds aanzien en dus is die grote bonus wel erg aantrekkelijk om bjvoorbeeld een nog groter huis te kopen.
Zolang geld status is, zullen daar mensen gevoelig voor zijn. En de bank is net als de rest van de maatschappij, of mischien wel iets erger, men doet er dus gewoon aan mee.
Als we van de buitenkant, heel sec, naar de banken kijken dan zien we op dit moment twee zaken. 1. De banken hebben door hun gulzigheid en inhaligheid diens eigen kunnen en financiële reserves dusdanig risicovol overschat, dat de oorzaak hiervan een wereldwijde crisis is geworden.
2. Het aanzien van de banken enorme reputatieschade toegebracht. De vraag die hier het eerst rijst is het volgende. Van wie zijn de banken afhankelijk? Juist, in allereerste plaats van hun klanten. Immers, de klanten zijn het kapitaal van een bank. Nu voelt de klant zich al jaren benadeeld, en niet voor het eerst.
Al jaren is het volkomen normaal dat banken percenten 'afromen' genaamd 'valutadatering'. op zich weinig mis mee omdat een bank uiteindelijk zichzelf ook dient te bedruipen natuurlijk. Maar wat nu als banken, noem er even een aantal, wel zo eerlijk, AbnAmro, Fortis,ING, Postbank, DSB, Dexia, Aegon, RSB, NN, en vele andere kleineren, jarenlang bezig is geweest met de verkoop van woekerpolissen en hun klanten enorme bedragen lichter hebben gemaakt met de verkoop van zogenaamde spaar en verzekeringsproducten, koppel verkopen etc. Laten we het even niet onderschatten, we hebben het uiteindelijk over astronomische bedragen, [150 tot 240 miljard tussen 1980 en 2007 is de schatting] afgeroomd van de klant.
Dat Dexia en enkele anderen plots werden aangepakt met hun woekerpollissen was maar een openbare farce. Immers de grote constitionele beleggingsinstituten deden net zo hard mee. Geen van de groten ie werden aangepakt. Niet door Nout Wellink, niet door de ministers van Financien. Men stond erbij en keek er naar. Zolang het goed ging ging het goed maar .... helaas, het kon niet blijven duren. De bubbel ontplofte.
Die ontplofte zo hard dat Bos, voormalig minister van financiën, bij moest springen met geld van de burger, lees even, geld van de klanten van de bank, om die banken te steunen en zelfs over eind te houden. Leest nu even goed door beste lezer. Aan die steun zaten hoegenaamd GEEN voorwaarden van betekenis verbonden behalve een hele belangrijke.
Men diende de samenleving te steunen door de 'cashflow' gaande te houden. Welnu. Wat gebeurde er? Juist. e bonussen werden gewoon uitgekeerd in een ratio die volkomen haaks staat op zinnigheid van het moment. Immers, die bonussen waren van voor de crisis en niet van gedurende de crisis...... toch? Alsof de klant/belastingbetaler idioot lijkt.
Alle banken, Nout Wellink en Bos hadden allerlei retorieken en verklaringen, links en rechts werd naar elkaar gewezen, niemand nam werkelijke verantwoordelijkheid en zo komen we bij de waan van het moment. De heldere eindconclusie en saldi?
- Financiele bestuurders die zich riant laten belonen hebben geen enkel benul meer wie zij als klant hebben en van wie zij hun geld, gelegaliseerd gestolen, zichzelf toekennen als bonus.
- Fiananciele bestuurders hebben zich geen enkele rekenschap gegeven welke schade zij de economie hebben berokkend en wie hun bonussen uiteindelijk heeft mogen opbrengen. Sterker, zij claimen rechten die uiteindelijk door hun klanten mogen worden opgebracht.
- Nout Wellink, te kort is geschoten in het houden van toezicht op al die financiele 'afroom constructies' die door de consument mocht worden opgebracht.
Als een van de weinige zal hij persoonlijk de consequentie ervaren want van jan Kees de Jager mag hij geen derde termijn bij de NB vol gaan maken. Maar geen zorgen, er zal elders een warm bedje op onze Nout staan te wachten. Vrees niet.
Bos. Dat is een verhaal apart. Waarom die hier vernoemen? Wel, Bos is de belichaming van politieke incompetentie, impotentie en zelfs gewone ondoordachte stupiditeit. Hij is de belichaming waar het politieke systeem in Nederland de mist in gaat. Immers, als je geen affiniteit hebt met de sector waarin je werkzaam bent, laat het dan over aan ter zake kundigen en blijf er uit de buurt.
In dit geval zien we iemand op een puissant hoge post, die door de belastingbetaler mag worden opgebracht, dingen zien doen die diezelfde belastingbetaler, als consument dan weliswaar, ook nog eens op mag brengen.
Immers, als je namelijk financiele instellingen met overheidsgeld overeind gaat houden, geld van u en mij mijn beste lezer[es], en dan heerlijk op de buis kweelt dat 'het een goede deal is want er komt meer binnen dan de staat uit leent', dan heb je pas werkelijk te maken met een irreële vorm van krankzinnigheid die alleen een zwakzinnige politicus voor zichzelf nog kan rechtvaardigen.
Want wie draait er namelijk voor die extra miljarden op die hij de banken bij die steun heeft bedongen?????
Laatse nieuws is vervolgens, en whats new in dergelijke werelden, dat onze 'socialistische' Wouter Bos een baan heeft geaccepteerd bij de KPMG. Hij gaat 4 dagen werken voor welgeteld 400.000 per jaar. Weliswaar boven de [schijn]heilige Balkenende norm maar dat kan en mag want KPMG is een private onderneming.
Laten we deze Gelegaliseerde Oplichter, jawel, ik durf hem werkelijk zo te noemen, evenals de bestuurders van de financiële instellingen die ons als consument gelegaliseerd hebben afgeperst, en natuurlijk laten opdraaien voor die extra miljoenen die zij vervolgens weer aan het rijk terug betalen, even zien wat wij, consument/belastingbetaler van hen vinden?
Alhier; In mijn persoonlijke beleving kennen wij een sociale 'pikorde'. Ergens onderin worden er plaatsen bezet door junks, overvallers van bejaarden en zij die zich op oneigenlijke manier met kinderen bezig plachten te houden.
Hier onder is een nieuwe groep mensen geformeerd. Een bijzondere plaats voor Bos en al die bestuurders die zich zaken 'legaal, jawel, dat wel, hebben toegeëigend maar collectief verantwoordelijk zijn voor een geschatte schade van 140 tot 185 miljard, ten laste van u en mij als consument en belastingbetaler.
Van een junk, crimineeltje, overvaller, weet je wat je aan ze hebt. Aan dat clubje daaronder? Laten wij ze de 'onaanraakbaren' noemen. Zij die zo weerzinwekkend denken om te kunnen gaan met u en mij als een oplichter het zou doen. Gewetenloos, incompetent en denkend dat wij hun machinaties niet zouden zien. Maar dan in gelegaliseerde vorm. Bestaat er iets ergers?
Is er een passende reactie? Ik stel voor dat we al ons geld opnemen en over hevelen naar de rabo, de RBS of de robijnbank in Den Haag. Dat zijn namelijk tot nu toe de enige banken die op geen enkele wijze te koppelen zijn aan dit debacle genaamd crisis maar juist alles, zonder steun en met glans hebben doorstaan.
Verder is het natuurlijk geen nieuws dat de moraliteit wordt bepaald aan de hand van uitspraken en acties. De bonus 'krijg' je, daar hoef je niet om te vragen. Dat is passief, dus wordt moreel geaccepteerd.
Waarom? Het antwoord bestaat uit nog een vraag: zouden de oordeelvellende bankiers zelf moreel zo sterk zijn om nee te zeggen tegen een flinke bonus? Nee, wacht, dat is geen vraag. Dat zijn ze niet. Krijgen is moreel verantwoord.
En érgens hebben ze gelijk ook. Ik wil wel drie ton belastinggeld op mijn rekening gestort krijgen. Maar omdat ik het nu uitgesproken heb, is het niet meer moreel verantwoord. Moreel juist zou het sowieso niet zijn.
Moreel verantwoord en moreel juist zijn weer twee verschillende dingen...