Deze week vieren we de 75-jarige bevrijding van Nederland. Het had een groot feest moeten worden waarbij we stil zouden staan bij het belang van vrijheid. Maar het is anders. Op dit moment hebben we niet zoveel te vieren en als we dat al hadden, dan konden we dat niet. En dat brengt ons meteen terug op het vraagstuk over vrijheid. Door de maatregelen vanwege het coronavirus zitten we nog steeds thuis. Evenementen kunnen nog steeds niet doorgaan, de horeca is dicht, universiteiten blijven gesloten en het openbaar vervoer kent zijn beperkingen vanwege de anderhalve meter. U doet zo goed mogelijk uw best om vanuit huis te werken, maar ook dat is lastig. U mist het contact.
Vrijheid, maar geen vrij gevoel
Op dit moment hebben we niet echt een gevoel van vrijheid. We worden in de tang gehouden en in onze bewegingen beperkt, door een onzichtbare vijand. En hebben we nog wel vrije keuze? In de laatste persconferentie sprak Mark Rutte over ‘duivelse dilemma’s in een ongekende crisis’. Bij deze dilemma’s gaat het steeds om kiezen tussen onmogelijke alternatieven. Een keuze ten bate van het ene, gaat ten koste van het andere. Eerder hadden we te maken met het vraagstuk over ‘triage’. Als de IC’s hun maximale capaciteit hadden overschreden, dan zouden we voor onmogelijke keuzes hebben gestaan. We zouden mensen moeten laten sterven, simpelweg omdat er geen plek was op de IC. En dan was het niet alleen wie het eerst komt, wie het eerst maalt geweest. Nee, je moest misschien iemand met een slechtere prognose van de beademing halen voor een ander met meer kansen. Gelukkig zijn ons deze Italiaanse toestanden bespaard gebleven. Het is iets rustiger op de IC’s.
En dat willen we graag zo houden. En daarmee dient zich het volgende duivelse dilemma aan: hoe voorkomen we een tweede coronapiek zonder dat we tegelijkertijd de economie ten gronde richten? De evenementenbranche, de horeca, de sportaccommodaties en de kappers staan te springen om weer aan de slag te mogen, desnoods met in achtneming van anderhalve meter afstand. Maar kan dat wel als we de druk op de zorg afdoende willen beperken? Misschien niet, maar hoe lang kunnen we dat volhouden? MKB-Nederland en VNO-NCW toonden begrip voor de verlenging van de lockdown, maar drongen erop aan om ook echt aan de economie te werken. Maar hoe dan, met anderhalve meter afstand? Het lijkt erop dat we nog langdurig te maken blijven houden met het virus. Hopelijk is er eind van dit jaar een vaccin beschikbaar, maar zo niet, dan zal zeker 60% van de Nederlanders het virus moeten krijgen om groepsimmuniteit op te bouwen. Twee weken geleden liet Bloedbank Sanquin weten dat ongeveer 3% van de donors antistoffen tegen het coronavirus had.
