Tijdens een presentatie die ik ooit gaf, gaf ik uitleg over het effect van actief luisteren. Ik vertelde dat de manier waarop je luistert effect heeft op de spreker. Zo kun je bijvoorbeeld de spreker aanmoedigen om zijn verhaal voort te zetten door te knikken en te hummen. Een van de aanwezigen tijdens mijn presentatie onderbrak mij en vroeg: ‘En wat nu als je het niet eens bent met wat de spreker vertelt? Moet je dan nog steeds knikken en hummen?’ Mijn antwoord was: ‘Ja, dan moet je juist knikken en hummen, want daarmee verzeker je je ervan dat de ander je de informatie geeft die je graag wilt horen in plaats van dat hij of zij zich gaat verdedigen. Ferry Mingelen past dit bijvoorbeeld regelmatig met succes toe als hij in gesprek is met politici. Hij knikt met overtuiging, ook al is hij het niet altijd met de spreker eens.’
Ben je dan nog wel jezelf?
‘Dat is interessant’, vervolgde de vraagsteller, ‘maar dan ben je toch niet meer authentiek en niet meer transparant? Dan ben je toch niet meer jezelf?’ En hierop antwoordde ik: ‘Dat is waar: Manipuleren kun je leren!’. En met die uitspraak was de titel van mijn latere boek Manipuleren kun je leren, geboren. Het publiek bleek het wel grappig te vinden en de vraagsteller vroeg verder niets meer. In een eerder artikel heb ik al eens beschreven dat authenticiteit naar mijn idee niet statisch is, maar eerder dynamisch. Door het aanleren van vaardigheden op het gebied van gespreksvoering en beïnvloeding kunt u uw zelfpresentatie veranderen zonder daarbij uw authenticiteit geweld aan te doen.
