De eurozone wordt overspoeld door een nieuwe golf van angst voor oncontroleerbare staatsschulden. Er dreigt weer een nieuwe economische crisis terwijl we nog bezig zijn de schade van de vorige te herstellen. En de emoties die op macroniveau bijdragen aan de crises veroorzaken parallelprocessen op microniveau. Bedrijven moeten bezuinigen, personeel wordt ontslagen en de werkdruk vergroot. Managers moeten beslissingen nemen die hen door niemand in dank worden afgenomen. Met alle veranderingen wordt de sfeer er niet beter op. En probeer bij dat alles uw geduld maar eens te bewaren. Kunt u dat nog wel of wordt uw beleid op dit moment vooral bepaald door toenemende angst, woede en frustratie?
Hebt u uw emoties nog onder controle?
In mijn vorige twee artikelen heb ik geschreven over emoties. In mijn artikel: Het effect van emoties op uw beslissingen beschreef ik over de invloed van uw emoties op uw keuzes. En in: Het effect van uw emoties op lange termijn beschreef ik hoe de beslissingen die u op emotionele gronden neemt een precedent scheppen voor uw toekomstige beleid. Eerder vertelde ik hoe u de uiting van uw emoties kunt beheersen. Bij dit alles ging ik er van uit dat u de emoties, die vooraf gaan aan uw besluiten, onder controle kunt houden. Maar is dat wel mogelijk? En weet u van uzelf hoe u zult reageren als u emotioneel opgewonden raakt?
U denkt uzelf goed te kennen en hebt er wel een duidelijk beeld van hoe u zult reageren als u emotioneel opgewonden raakt. Maar kan het ook zijn dat er op zo’n moment als het ware een andere persoon in u plaatsneemt die de controle overneemt – waardoor u het gedrag dat u zult vertonen op dit moment onmogelijk kunt voorspellen? Deze laatste gedachte is nogal beangstigend en roept beelden op uit de roman The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde van de Schotse schrijver Robert Louis Stevenson uit 1886.
Een spraakmakend onderzoek
Zo extreem zal het gelukkig niet zijn. Toch blijkt het waar te zijn dat we in een kalme staat moeilijk kunnen voorspellen hoe we zullen reageren in een emotioneel opgewonden toestand. Dan Ariely, hoogleraar sociale economie aan het Massachusetts Institute of Technology en George Loewenstein hoogleraar economie en psychologie aan de Carnegie Mellon University ontdekten dit in een nogal gedurfd en spraakmakend onderzoek.
Om het effect van emotionele opwinding op besluitvorming te bepalen, onderzochten zij hoe morele beslissingen van heteroseksuele mannen veranderden zodra ze seksueel opgewonden waren. Eerst vroegen ze de mannen om met behulp van een computer te scoren hoe zij verwachtten te reageren als ze seksueel opgewonden zouden zijn. Hiertoe werd hen een aantal vragen voorgelegd waarbij ze: (1) konden aangeven hoe aanlokkelijk ze het zouden vinden om te participeren in een reeks seksuele stimuli en activiteiten, (2) hun bereidheid aangaven om betrokken te zijn in moreel twijfelachtig gedrag, en (3) de mogelijkheid inschatten dat ze toegaven aan onveilige seks als ze opgewonden waren. Dit waren vragen zoals:
Zou je het leuk vinden om seks te hebben met iemand die extreem dik is?
Zou je willen deelnemen aan een trio met een tweede man?
Zou je het opwindend vinden om geslagen te worden door je seksuele partner?
Zou je aandringen om seks te hebben als je date nee zegt?
Zou je een vrouw drugs geven om de kans dat ze seks wil te vergroten?
Zul je altijd een condoom gebruiken als je de seksuele geschiedenis van je date niet kent?
Het volledige overzicht van de vragen en de uitslag van dit onderzoek vindt u hier.
