Wat zijn de regels met betrekking tot het tutoyeren of vousvoyeren in het zakelijk verkeer? Op deze vraag is steeds lastiger antwoord te geven omdat daar geen eenduidige regels (meer) voor blijken te bestaan. De meeste etiquetteboeken adviseren nog steeds om de aanspreektitel u te gebruiken bij mensen die ouder zijn dan uzelf en bij mensen die u niet goed kent. Dit is een algemene regel die in de hedendaagse praktijk toch niet altijd opgaat. U of jij zijn niet zo eenvoudig aan leeftijd of bekendheid te verbinden. Het is eerder een kwestie van sociale afstand en betrokkenheid – iets wat u blijkbaar moet aanvoelen. Maar ja, hoe doet u dat?
Het al dan niet hanteren van de beleefdheidsvorm is sterk aan verandering onderhevig. Dertig jaar geleden was het nog gebruikelijk dat zakenrelaties elkaar met u aanspraken. U zeggen, was ook de norm in een gesprek met onbekenden. Via de media werden kijker, luisteraar of lezer ook standaard met de u-vorm aangesproken. Zelf kom ik uit een gezin waar het normaal was dat wij (kinderen) onze ouders met u aanspraken. Dat was gebruikelijk in die tijd. Van u naar jij
Toen de omroep Veronica voor het eerst begon met het aanspreken van haar publiek in de jij-vorm, gaf dat vooral bij veel ouderen een schok. En toen jonge werknemers hun oudere collega’s gemakkelijk in de jij-vorm gingen aanspreken, kwamen er soms reacties in de trant van ‘Ik heb niet met je geknikkerd hoor!’. Het onderscheid tussen jong en oud moest worden gerespecteerd, wat bleek uit de maner van aanspreken. U stond voor respect.