Bepaalde verwachtingen van uw medewerkers kunnen verschillen met die van u. Als u uzelf vooral ziet als een bestuurder, verwacht u misschien grote zelfstandigheid van uw medewerkers. Uw medewerkers op hun beurt verwachten wellicht dat u zich opstelt als een coach die meer naar hen luistert en hen frequenter stimuleert, maar ervaren u eerder als een baas die alles bepaalt. Uw beeldvorming en die van hen verschilt dan.
Uit recent onderzoek blijkt dat managers vinden dat ze goed kunnen motiveren, stimuleren en luisteren naar hun medewerkers. De medewerkers zien dat echter anders: zij ervaren juist een schrijnend gebrek aan belangstelling van hun leidinggevende en voelen zich nauwelijks gestimuleerd. Zoals ik al aangaf in het derde deel van de minicursus lichaamstaal voor gevorderden, hoeft uw zelfbeeld helemaal niet overeen te komen met het beeld dat anderen van u hebben.
Bepaalde verwachtingen van uw medewerkers kunnen verschillen met die van u. Als u uzelf vooral ziet als een bestuurder, verwacht u misschien grote zelfstandigheid van uw medewerkers. Uw medewerkers op hun beurt verwachten wellicht dat u zich opstelt als een coach die meer naar hen luistert en hen frequenter stimuleert, maar ervaren u eerder als een baas die alles bepaalt. Uw beeldvorming en die van hen verschilt dan.
Uw positie in de communicatie Hoe goed kent u uzelf eigenlijk? Hoe goed denkt u dat anderen u kennen? Uw zelfbeeld bepaalt de positie van waaruit u communiceert. Telkens wanneer u met anderen in contact treedt, is het belangrijk dat u uw positie ten opzichte van hen helder heeft. Daarbij gaat het erom hoe u uzelf ziet in relatie tot anderen, maar ook hoe u denkt dat anderen u zien:
Wie bent u en wat bent u?
Hoe ziet u uzelf (als manager)?
Hoe wilt u door anderen gezien worden?
Hoe kijkt u aan tegen anderen?
Hoe denkt u dat anderen u zien?
Wie bent u? Als ik u vraag wie u bent, noemt u waarschijnlijk in eerste instantie uw naam. Daarna zegt u dat u manager bent en vertelt mij iets over uw bedrijf en uw aanpak. Om mij nog duidelijker te maken wie u bent, vertelt u over uw gezin en uw hobby's. Dan laat u misschien uw CV zien om mij inzicht te geven in uw voorgeschiedenis. Ik weet dan ook welke opleiding u gevolgd heeft en wat uw werkervaring is. Maar weet ik daarmee ook wie u werkelijk bent?
Waarschijnlijk meent u dat ik het dan nog steeds niet weet. Wie u werkelijk bent, kunt u mij niet zo gemakkelijk vertellen. Uw echte persoontje is het deel binnenin u, dat u ervaart als zijnde 'mijn werkelijke ik'. Het is het deel van u dat denkt, voelt, en ervaart dat u bent wie u bent. U zou dit voor uzelf kunnen benoemen als zijnde uw bewustzijnsbesef of uw persoonlijkheid. Voor anderen bent u dit echter niet. Zij kunnen niet in uw ziel kijken. Voor de mensen met wie u in contact treedt bent u zoals u zich aan hen presenteert.
Onbegrip bij medewerkers kan voorkomen doordat er een discrepantie bestaat tussen hetgeen u denkt en voelt en wat u feitelijk laat zien! U ervaart zichzelf als een belangstellende luisteraar, die stimuleert en motiveert, maar uw medewerkers zien dat blijkbaar niet zo.
Hoe zien anderen u? Niet uw gedachten en gevoelens, maar uw presentatie - datgene wat u aan de buitenkant laat zien - bepaalt wie en wat u voor anderen bent. Hoe u zichzelf ziet als manager in relatie tot anderen en wat u belangrijk vindt in uw werk, bepalen hoe u zich presenteert als manager.
Ter vergelijking: u bent ober Stelt u zich eens voor dat u als ober in de horeca werkt. Hoe u uzelf ziet in die functie en wat u denkt van uw gasten, bepaalt hoe u zich naar hen presenteert. Vanuit deze positie treedt u uw gasten tegemoet. U zou uzelf kunnen zien als een bediende, als een gastheer of -dame, als een adviseur en verkoper of als een entertainer. Het kan echter zijn dat uw gasten een andere beeldvorming van een ober hebben. De beeldvorming van de gasten bepaalt of zij u een goede of slechte ober vinden.
Bediende De positie van bediende houdt een onderdanige en gedienstige positie in. Dit is de manier hoe er vroeger tegen mensen in de horeca werd aangekeken. De beeldvorming is die van een wat gebogen lopende persoon die alle wensen van zijn gasten vervult. Hij dient zich ingetogen, gedegen en correct op te stellen en vooral geen fouten te maken.
Gastheer of -dame Mensen die in de horeca werken, laten zich tegenwoordig liever gastheer of -dame noemen dan ober, kelner of bediende. Dit heeft te maken met de veranderde positie. De gastheer of -dame heeft als belangrijkste taak hun gasten welkom te heten en het hen naar wens te maken. Hij of zij staat klaar voor hen, maar doet dit vanuit een gelijkwaardige positie en zeker niet vanuit een onderdanige.
Adviseur en verkoper Als de persoon die aan uw tafel komt zichzelf ziet vanuit de positie van adviseur en verkoper, zal hij zich anders naar u opstellen. Vanuit zijn expertise geeft deze persoon advies aan de gasten en is er ook op gericht zijn product te verkopen.
Entertainer Als u in een Grieks restaurant gaat eten, zal de ober voor u dansen. In een Japans restaurant ziet u de kok jongleren met de peperbus. Maar ook in Westerse restaurants worden de gasten in toenemende mate vermaakt. Steeds meer handelingen die voorheen in de keuken plaatsvonden hebben zich om deze reden verplaatst naar het restaurant zoals het fileren van de vis, het uitserveren van het vlees en het flamberen van het nagerecht.
Zelfbeeld en verwachtingen Een ober of gastheer zal zich verschillend presenteren, afhankelijk van hoe hij tegen zijn vak aankijkt en hoe hij zichzelf ziet in relatie tot anderen. Soms zal hij meer van het ene in zijn presentatie tonen, op andere momenten meer van het andere. Als de gasten de positie van een ober anders zien dan hijzelf, is er kortsluiting. Een gastheer die zijn uiterste best doet de aanwezigen te entertainen, zal daar bijvoorbeeld maar matig in slagen als zijn gasten een gedienstige ober verwachten.
Verschillende rollen van managers De functie van manager kunt u ook vanuit verschillende rollen of posities bekijken. Hoe ziet u zichzelf als manager en welke managementstijl hanteert u? Bent u een baas, een regelaar, een bestuurder, een coach of een onderhandelaar? Hoe denkt u dat uw medewerkers u vooral zien?
Met de Managementstijl Indicator op deze site kunt u een indruk krijgen van uw managementstijl. Komen uw zelfbeeld en managementstijl naar uw idee overeen met de beeldvorming van uw medewerkers? U zou het item leiderschap eens binnen uw team kunnen thematiseren. Wellicht komt u tot verhelderende inzichten in gesprek met uw medewerkers.
Het beste boek over managementstijlen- en vaardigheden van dit moment is Handboek managementvaardigheden van Robert Quinn. In het boek beschrijft Quinn een achttal rollen die managers kunnen aannemen.
1. de bestuurderssrol 2. de producentenrol 3. de coördinatorrol 4. de controleursrol 5. de mentorrol 6. de stimulatorrol 7. de innovatorrol en 8. de bemiddelaarsrol
Gewoonlijk verplaatsen managers zich in verschillende rollen afhankelijk van situatie en context. Met elke verandering van rol nemen zij ook een verschillende positie aan in de communicatie.
De tweede golf In april vorig jaar leerde ik u een handige methode voor systematische herhaling: De tweede golf. Lees deze week mijn tweeëntwintigste artikel voor Managersonline.nl: Delegeren is delen.
