Als wordt gesproken over een goede manager, heeft u misschien een bepaald type persoon in gedachten. Wat voor een soort lichaamstaal hanteert deze manager? Dient een goede manager bewegelijk te zijn in zijn presentatie of juist vooral rust uit te stralen? Frank van Marwijk legt uit waarom de ene baas als kil en de ander als een warme persoonlijkheid wordt ervaren. Plus tips hoe u uw lichaamstaal in overeenstemming kunt brengen met de boodschap die u wilt overdragen.
Als wordt gesproken over een goede manager, heeft u misschien een bepaald type persoon in gedachten. Wat voor een soort lichaamstaal hanteert deze manager? Dient een goede manager bewegelijk te zijn in zijn presentatie of juist vooral rust uit te stralen?
Warm of koud? Uit onderzoek naar gebruikmaking van gebaren is gebleken dat mensen, die tijdens contacten met anderen veel bewegen en actief gesticuleren terwijl ze spreken, worden ingeschat als warm, aangenaam in de omgang en energiek. Als dezelfde mensen weinig bewegen en gebaren maken worden zij eerder beschouwd als koud, analytisch en berekenend. De manier waarop u zich presenteert heeft dus zeker effect op hoe anderen u ervaren. Dit wil echter niet zeggen dat elke drukdoener per definitie ook goede lichaamstaal gebruikt.
Passende lichaamstaal Goed gebruik van lichaamstaal wil zeggen dat u in staat bent uw houdingen en bewegingen aan te passen aan de situatie en af te stemmen op de personen waarmee u te maken heeft. Het betekent dat u in staat bent door congruent lichaamsgebruik de juiste boodschap over te brengen. Om op een natuurlijke manier over te komen blijft het daarbij belangrijk uzelf te presenteren op een wijze die bij u past.
Enige tijd geleden kreeg ik de volgende vraag van een manager:
'Als persoon ben ik heel rustig en serieus. Helaas merk ik dat sommige collega’s soms vinden dat ik me niet enthousiast genoeg uit, als ik mijn ideeën presenteer. Kan ik mijn presentatie veranderen zonder teveel te moeten schaven aan mijn algemene indruk, aangezien andere medewerkers laten merken het heel geruststellend te vinden dat ik zo serieus overkom?'
Enthousiast overkomen en goed gebruik maken van lichaamstaal betekent niet dat u zichzelf voortdurend op een drukke manier moet presenteren. U kunt rustig en serieus zijn en toch zeer overtuigend. Dat dit zo is blijkt al uit de reacties van de medewerkers, die de serieuze benadering van de vraagsteller op prijs stellen.
Een rustige benadering Als u zichzelf ziet als rustig en serieus zullen deze eigenschappen zeker van pas komen bij het vinden van aansluiting bij sommige medewerkers. Medewerkers die zelf ook wat rustiger zijn, stellen een gedegen instelling vaak op prijs. Ook oudere medewerkers waarderen vaak een serieuze benadering. Als u ook goed over wilt komen bij medewerkers die een dynamischere aanpak verwachten, is het belangrijk dat je de verschillende typen medewerkers leert onderscheiden en uw presentatie daarop aanpast.
Een energieke benadering Ziet u zichzelf als bruisend en energiek, dan bent u waarschijnlijk van nature in staat om anderen te enthousiasmeren. Houd er echter ook rekening mee dat misschien niet iedereen uw hoge tempo kan volgen. Weet dat mensen anders kunnen zijn en waardeer ook de wat rustigere benadering van anderen. Afstemming is belangrijk! Soms kunt u deze al bereiken door een medewerker goed te observeren en diens houdings- en bewegingspatroon over te nemen.
Zien anderen u ook zo? Heeft u zich herkend in een van de bovenstaande typeringen? Dan is het nog maar de vraag of uw medewerkers u ook zo ervaren. Wellicht komt u wel op een geheel andere manier over bij anderen dan u denkt. Als uw collega’s zeggen dat u zich niet enthousiast genoeg uit, tijdens de presentatie van uw ideeën, denkt u misschien dat zij de dynamiek in uw gebaren missen, maar mogelijk bedoelen ze uw houding, mimiek of intonatie. Pas als u voor uzelf geheel helder hebt hoe anderen uw presentatie ervaren, kunt u besluiten of u er ook wat aan wilt veranderen. U weet in dat geval ook waar de accenten liggen en waar u aan kunt werken. Kijk daarom voordurend kritisch naar uzelf om uw benadering in bepaalde situaties te kunnen verbeteren.
Niet ‘goed’ of ‘slecht’ Lichaamstaal is een taal met een uitgebreide grammatica die gestuurd wordt door de situatie en de mensen. Je kunt niet eenvoudig zeggen: ‘Piet heeft een goede lichaamstaal want hij beweegt veel en Jan heeft een slechte lichaamstaal want hij lacht weinig’. Lichaamstaal moet steeds opnieuw passend zijn in de situatie. Het kan dus zijn dat u een ander goed kunt overtuigen, maar moeite heeft met het brengen van slecht nieuws. Ook is het mogelijk dat u een warme uitstraling heeft in persoonlijke gesprekken, maar geen oog heeft voor de non-verbale interacties binnen uw team. De ene situatie vraagt dat u energiek naar voren treedt. Op een ander moment observeert u van afstand. Wild gebaarvertoon kan een presentatie voor een groep dynamisch maken maar werkt niet om een medewerker gerust te stellen.
Waarde en effectiviteit Bij mijn artikelen dient u daarom steeds voor uzelf de waarde en effectiviteit van de adviezen in een bepaalde situatie in te schatten. Misschien vind u bepaalde suggesties die goed bruikbaar zijn bij uw manier van management. Andere adviezen kunnen voor u minder geschikt zijn omdat ze niet geheel in de context of bij uw manier van doen passen. Uw eigen gevoel en de reacties van anderen zijn daarbij goede graadmeters.
