Hoe zou u willen dat anderen u zien? Als een serieuze of juist vrolijke manager? Als een betrouwbare en rechtvaardige, maar ook assertieve persoonlijkheid? Als een ontspannen en sympathieke collega? Als een empathische luisteraar? Veel van dit soort eigenschappen worden bepaald door uw lichaamstaal en vooral uw gezichtsuitdrukking heeft daarbij een belangrijke rol. Wanneer we door iemand met een ontspannen gezicht aangekeken worden, vatten we dit vaak op als een teken van sympathie. Het gevolg is dat de ander ons ook aardig vindt. Bent u zich bewust van uw gelaatsuitdrukkingen?
Hoe zou u willen dat anderen u zien? Als een serieuze of juist vrolijke manager? Als een betrouwbare en rechtvaardige, maar ook assertieve persoonlijkheid? Als een ontspannen en sympathieke collega? Als een empathische luisteraar? Veel van dit soort eigenschappen worden bepaald door uw lichaamstaal en vooral uw gezichtsuitdrukking heeft daarbij een belangrijke rol. Wanneer we door iemand met een ontspannen gezicht aangekeken worden, vatten we dit vaak op als een teken van sympathie. Het gevolg is dat de ander ons ook aardig vindt.
Lichaamstaal en mimiek Steeds meer managers zijn zich er al van bewust hoe belangrijk lichaamstaal is tijdens hun presentatie. In contact met hun medewerkers letten ze goed op hun houding en gebaren, maar velen zijn zich nog onbewust van de manier waarop ze kijken. Toch mag u het belang van mimiek niet onderschatten. Lichaamshouding en bewegingen krijgen in veel gevallen een geheel andere betekenis door verandering van de mimiek. Als u bijvoorbeeld met uw handen in uw zij staat, maakt het nogal wat verschil of u daarbij fronst (agressief dominant) of glimlacht (sportief vriendschappelijk).
Uiting van gevoel Gezichtsexpressie is de duidelijkste manier om ons gevoel weer te geven. Ook onze emoties zijn het eerst van ons gezicht af te lezen. Door verandering van uw mimiek verandert u ook uw uitstraling. Een waarschuwing is misschien op zijn plaats: behalve de buitenkant verandert ook de binnenkant! Door een glimlach te tonen in plaats van een frons ziet u er niet alleen vrolijker uit; u voelt zich er ook prettiger door!
Toont u uw ware gezicht? Hoe ziet uw gezicht eruit als u 's morgens voor de spiegel staat om u te scheren of op te maken? Misschien lacht u vriendelijk naar uw spiegelbeeld, maar dat geeft geen garantie dat deze vriendelijkheid de hele dag op uw gezicht aanwezig blijft. Niet iedereen is evengoed in staat om de veranderingen in zijn gezicht te voelen. Ik heb mensen ontmoet die er werkelijk pas achter kwamen dat ze fronsten, door met hun hand aan hun voorhoofd te voelen.
Sommige managers slagen er in om hun gewoontefrons te vervangen door een statische glimlach, maar de daarmee getoonde vrolijkheid verliest na tien minuten ook zijn geloofwaardigheid. Als u spontaan wilt overkomen bij anderen is het beter om uw gezichtsuitdrukkingen af te wisselen.
Levendige mimiek Onlangs ontmoette ik een verkoper met een opvallend levendige mimiek. Zij verstaat de bijzondere kunst haar klanten te boeien doordat ze haar woorden ondersteunt met steeds afwisselende gezichtsuitdrukkingen. Als ze met een klant spreekt roept ze een sfeer van vertrouwdheid op doordat haar mimiek geheel aansluit bij haar houding, de bewegingen die ze met haar handen maakt en de woorden die ze uitspreekt. Bij het uitspreken van een enkele zin kan ze soms drie keer haar gezichtsuitdrukking aanpassen:
"Ik begrijp dat u vorige week bij ons op de zaak bent geweest (wenkbrauwen opgetrokken) het is wel jammer dat ik er zelf niet was ( kortdurende frons ) maar vandaag kunnen we de schade weer herstellen!" (glimlach)
Ook als ze luistert volgt ze met haar mimiek de gevoelsaccenten in het verhaal van de klant. Haar klanten voelen zich daardoor zeer snel bij haar op hun gemak en hebben soms na het eerste contact al het gevoel dat ze haar al jaren kennen.
Een oprechte gezichtsuitdrukking Een statische mimiek geeft blijk van een zekere spanning. Als u in staat bent uw mimiek af te stemmen op de inhoud van uw verhaal, maakt u een ontspannen en gemoedelijke indruk. Met een expressieve mimiek geeft u uiting aan uw ware gevoelens; daardoor komt u ook betrouwbaar over. Omdat het moeilijk is door middel van lichaamstaal te liegen, zullen anderen snel worden overtuigd door een oprechte gezichtsuitdrukking. Frequente afwisseling van gezichtsuitdrukkingen helpt u bij het benadrukken van essentiële aspecten in uw verhaal. Uw gezicht biedt u goede mogelijkheden om accenten in uw verhaal te leggen. Als u met uw mimiek laat blijken dat u de reacties van uw medewerkers volgt, toont u zich ook een goed luisteraar.
Spiegelen van gevoel In een eerder artikel schreef ik al iets over het effect van het spiegelen van de houding en bewegingen van uw gesprekspartner. Als u op dezelfde manier zit of staat als de ander, toont u overeenstemming. Spiegelen van de mimiek van uw gesprekspartner heeft nog meer impact. U toont daarmee aan dat u werkelijk meevoelt. Een empathisch luisteraar weet zijn gezicht te gebruiken. Medeleven toont u dus meestal niet door te fronsen maar door de bezorgde blik van uw gesprekspartner te kopiëren.
Oefeningen voor de spiegel De beste manier om te oefenen met uw mimiek is gewoon thuis voor de spiegel. Neem de tijd voor deze oefening en voer deze regelmatig uit. Hierdoor wordt u bewuster van uw gezichtsuitdrukking en kunt u dit effectief gebruiken bij het aangaan van contacten.
Observeer uw neutrale gezicht Kijk eerst eens hoe uw 'neutrale' gezicht er uit ziet. Kijk naar de rimpels die zich op natuurlijke wijze gevormd hebben. Dit zegt iets over de gezichtsuitdrukking die u veel gebruikt. Als u vooral verticale knepen boven uw neusrug ziet, fronst u waarschijnlijk veel. Sterke horizontale lijnen op uw voorhoofd geven aan dat u uw wenkbrauwen veel optrekt. Kraaienpootjes naast uw ogen zijn zeker een teken van schoonheid: ze geven aan dat u veel lacht.
Gezicht-gymnastiek Oefen daarna met het maken van verschillende gezichtsuitdrukkingen. Frons en trek daarna uw wenkbrauwen op. Probeer uw wenkbrauwen ook eens afzonderlijk van elkaar te bewegen. Toon uzelf de volgende emoties: vreugde, woede, verdriet, angst, walging, verrassing en minachting. Merkt u dat sommige emoties makkelijker te uiten zijn dan andere? Draai nu weg van de spiegel, neem een bepaalde gezichtsuitdrukking aan en houd die vast. Kijk nu weer in de spiegel. Toont uw gezicht nu werkelijk de uitdrukking die u verwachtte?
