Kijkt u uw gesprekspartner recht in de ogen? Dat lijkt beleefd, maar is in feite een uitputtende machtsstrijd. Doe wat de mensen mens manager doet: doe alsof u een zonnebril met spiegelglazen draagt!
Dagelijks valt mij een vreemd ooggedrag van mensen op. De meeste mensen hebben namelijk de neiging om tijdens een gesprek de ander recht in de ogen te blijven kijken. Ik bedoel daarmee om zich te focussen op de ogen van de ander. Waarschijnlijk heeft dat te maken met onze opvoeding waarin we leren om de ander recht in de ogen te kijken. We willen daarmee uitstralen dat we eerlijk en beleefd zijn.
Dieren Wanneer twee dieren elkaar recht in de ogen kijken dan betekent dat agressie en eindigt altijd in een gevecht. Wanneer u ooit bij een vreemde op bezoek gaat die een grote waakhond heeft, dan kunt u de proef eens op de som nemen door de voor u vreemde hond recht in de ogen te kijken. Het is zeer waarschijnlijk dat u direct daarna naar het ziekenhuis moet om uw wonden te laten hechten.
De ander in de ogen fixeren heeft dus niets met beleefdheid en eerlijkheid te maken. Integendeel, u bent zonder dat u het beseft bezig met een agressief machtsspelletje en u hangt er het label aan: “beleefd”. De grootste leugenaars kijken daarom anderen altijd gefixeerd in de ogen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat u ook een leugenaar bent. Ik wil hiermee uitleggen dat niemand aan uw ogen kan zien of u wel of niet liegt. Ogen spreken geen taal, aan ogen kunt u niet zien of iemand eerlijk is, gelukkig, depressief of boos is. Visueel zichtbaar weerspiegelen ogen onmogelijk de ziel van de mens. Allemaal psychologisch geleuter waardoor u zelf in de problemen kunt komen. In een boek over NLP las ik dat aan oogbewegingen te zien is of iemand liegt. De grootste onzin die ik ooit heb gelezen en diegene die daar op gaat letten wordt uiteindelijk gillend gek en kan zomaar in een mum van tijd een sociale blokkade krijgen en heeft dan mij weer nodig om daar vanaf te komen.
Masker U bent waarschijnlijk verbaasd om dit te lezen. Daarom wil ik het u bewijzen. Wanneer u ooit iemand gezien heeft met een gezichtsverlamming, dan weet u zeker dat ogen geen enkele taal spreken. U zult dan nooit aan de ogen kunnen zien of iemand vrolijk of kwaad is. Twijfelt u nog? Neem dan de proef op de som en zet iemand een masker op waarvan uitsluitend de ogen zichtbaar blijven. U begrijpt het al, u kunt aan ogen niets meer waarnemen. Een mens heeft ongeveer tachtig gezichtsspieren. Het is een combinatie van gezichtsspieren die uitdrukking geeft aan ogen!
Onlangs werd ik in dezelfde week geconsulteerd door drie mensen, alle drie dik vijftig en alle drie zaten ze in het bestuur van respectievelijk een bank, verzekeringsmaatschappij en een IT bedrijf. Hun klachten waren ongeveer gelijk. Beginnende burnout verschijnselen, depressief en geblokkeerd raken tijdens het houden van een toespraak. Iedere bestuurder heeft talloze trainingen gehad en er zijn nogal wat trainingen die destructief werken. Zij waren in het verleden alle drie getraind in de drie meest destructieve “mensen mens killers”. Kijk de ander tijdens een gesprek steeds recht in de ogen, toon geen enkele emotie (dus geen expressie) en bedenk een zin eerst in gedachten voordat die wordt uitgesproken. Een dergelijk aangeleerd onnatuurlijk gedrag laat zich uiteindelijk afstraffen. Onzekerheid, burnout en depressies zijn bijna altijd het gevolg.
Oplossing: Het is moeilijk om precies op papier uit te leggen hoe mensen moeten kijken. Het komt er op neer dat u naar mensen leert kijken alsof u naar een portret kijkt. Er is niemand die een portret recht in de ogen kijkt. Met een donkere zonnebril met spiegelglazen op hebben mensen een natuurlijk ooggedrag. Men durft dan ongegeneerd naar de ander te kijken. Het is dus het lef ontwikkelen om ongegeneerd (in feite is dat met respect) naar mensen te durven kijken zoals u dat heel natuurlijk ook achter een zonnebril doet. Het gevolg is dat veel minder gezichtsspieren zich gaan aanspannen, dat uw visuele ruimte voor meer waarneming zorgt, uw uitdrukking vriendelijker (menselijker) wordt, u zich meer op uw gemak gaat voelen en dat uw gesprek soepeler verloopt. U kunt veel beter putten uit de informatie die in uw hoofd is opgeslagen en uw gesprek wordt levendiger. Na enige oefening gaan ook de handen vanzelf meedoen en gaat u vanzelf expressie (dus ook meer emotie) tonen. Uw woorden komen vanzelf op en met uw expressie (dus wat licht bewegen van de handen) toont u dat u het meent. Wanneer u eerlijk bent dan mag u expressie tonen, bent u oneerlijk dan kunt u dit beter laten want uw lichaamstaal gaat zich verraden. Hoe herkent u een “mensen mens manager”? Deze heeft een vriendelijke open uitdrukking en tijdens het spontane spreken zal hij regelmatig even de ogen afwenden om opgeslagen informatie op te halen om u vervolgens weer open aan te kijken en hij zal zijn eerlijkheid met kleine synchrone bewegingen van de handen bevestigen. De “mensen mens manager”oogt daardoor energiek, eerlijk, vriendelijk, geïnteresseerd en spontaan. Hij is het ook!
Pieter Frijters
Wilt u reageren op deze column of wilt u de reacties lezen, klik dan hier.
Pieter Frijters geeft motivatietrainingen en staat bekend vanwege zijn unieke Master Classes “Spreken in het Openbaar”.Daarnaast heeft hij een burnout- depressie- en fobiepraktijk in Waddinxveen (Frijters Mind Tuning®). Hij is Nederlands bekendste deskundige op dit gebied. Pieter Frijters is tevens auteur van het boek: “Van fobie naar Vrijheid”.
