Heeft u wel eens gekeken naar een groep leeuwen die na de jacht heerlijk in het zonnetje op de savanne ligt uit te buiken? Is er ooit eentje alsnog met een volle pens achter een zebra aan gegaan? Ik denk het niet! Het hedendaagse werken is ver af komen te staan van dit uitbuikprincipe. De moderne mens zwoegt maar door, ook al is de buit al lang binnen. Het veroorzaakt baanbalen, jobtobben, ellendewentelen en sleurstress. Hoe komt dat? Lees gerust even met me mee.
Er is iets vreemds aan de hand. Voer een gesprek met uw werkende medemens en het gaat al snel over de drukte, de hectiek, de baas die er geen verstand van heeft, het bedrijf dat naar de knoppen gaat en de problemen die dat allemaal veroorzaakt in de balans werk/privé.
Tijdens dergelijke gesprekken wordt er voortdurend met de smartphone gespeeld, worden gesprekken aangenomen (‘…momentje, deze moet ik even pakken…’) en wordt de klok nauwlettend in de gaten gehouden. Voor je het weet racen we weer door naar de volgende afspraak. Druk-druk-druk. Het is één Grote Sleur.
Laptop
Wie heeft er nog tijd om even stil te staan bij wat we doen? Om onze werkzonden te overdenken en onze privézegeningen te tellen? Want we gebruiken al snel argumenten als ‘Druk he? Maar ja, dat is nou eenmaal zo. Zo werkt dat hier’. Of: ‘Geen tijd, ik moet door, je kent me he?’. Of: ‘Het afgelopen weekend toch maar weer even een paar uur de laptop opengetrokken. Moest even, niets aan te doen…".
Slavendrijverij
Niets aan te doen? Wat bedoelt u? Sinds wanneer is het ‘normaal’ geworden om structureel meer te werken dan uw arbeidsovereenkomst aangeeft zonder dat daar een vergoeding tegenover staat? Wist u dat het conglomeraat van gezamenlijke werkgevers in Nederland haar zwetende en zwoegende werknemers jaarlijks 6,6 miljard euro bruto aan overwerkvergoedingen onthoudt? Dat is 8000 euro per medewerker per jaar! Ik durf dat gerust slavendrijverij te noemen en wat mij betreft mag de medewerker-slaaf daar onderhand wel eens tegen in opstand komen.
Anti-sleurboek
Geintrigeerd? Mooi! In het anti-sleurboek (‘eerste hulp bij baanbalen en ander werkbederf’) vertel ik er een hele hoop meer over. Het gaat over de oorsprong van werk, het behandelt de Grote sleur (van bore-out tot burnout), het pakt de grote gemene deler die stress heet direct bij de duivelshoorns, u kunt meten hoe bevingsbestendig u bent, hoe u zelf de anti-burnout naar uw hand kunnen zetten en, vanzelfsprekend, hoe u met anti-sleur weer van baanbalen naar werkplezier gaat.
Workaholic Test
Voordat u naar www.antisleurboek.nl gaat en daar de proef op de som neemt door de Workaholic Test te doen en uzelf eens in het Anti-sleurkwadrant te plaatsen geef ik u nog vijf prikkelende redenen waarom uitbuiken goed voor u is.
1. Doorjagen neemt aanzienlijke risico’s met zich mee
Rennen met de buik vol geeft buikpijn. U kunt niet meer vrij bewegen en voor u het weet struikelt u en breekt u een poot. Waarom zou u die risico’s nemen? U kunt maar zóveel zebra’s tegelijkertijd verschalken en verteren. Hoe drukker u bent met doorjagen hoe minder u van de bout geniet. Hoe vaker u uitkijkt naar de volgende prestatie hoe minder u geniet van de huidige.
2. Verteren heeft tijd nodig
Er is een goede reden waarom die verzadigde leeuw niet nog eens over de savanne gaat rennen. Het is simpelweg niet nodig. De buit is binnen, waarom risico’s nemen? Er is voldoende voedsel en veiligheid om het overleven zeker te stellen. Na een goed maal en gedane arbeid is het goed rusten. Meer voedsel is niet nodig, de aandacht kan uitgaan naar vachtverzorging en de welpen in de groep.
3. Genoeg is daadwerkelijk genoeg
Consuminderen staat niet gelijk aan bezuinigen. Consuminderen is weerstand bieden aan hebzucht! Onze consumeerbehoefte staat gelijk aan een jagende leeuw waarvan het knopje ‘ik zit vol’ is uitgeschakeld: rennen-rennen-rennen, meer-meer-meer. Genoeg is veel eerder genoeg dan we elkaar wijsmaken. De hedendaagse werkethiek is onderhevig aan collectieve normverlaging (*).
4. U werkt om te leven, wist u dat?
Niets heerlijker dan het aanhalen van een cliché dat we collectief als ‘achterhaald’ neigen te verwerpen. Alleen maar leven om te werken zou moeten indruisen tegen ons jager-verzamelaar-instinct. Toen die klaar waren met jagen drukten ze hun in kleurstof gedoopte hand tegen de rotswand en zeiden ze ‘Hé, wat leuk! Laten we daar eens dieper op ingaan!’. Waar ergens is die behoefte verloren gegaan?
5. Het leven mag af en toe best simpel zijn
Er gaat een enorme rust uit van een groep uitbuikende leeuwen in de zon. Het is één grote spinnende, ontspannen glimlach. De eigen vacht wordt verzorgd, de welpen krijgen de aandacht die ze verdienen, uitrusten en slapen gebeurt naar willekeur. Wanneer bevond u zich voor het laatste in een dergelijke eenvoudige gemoedstoestand? Laten we leren van de leeuwen!
Luxepositie
Bovenstaande symboliek is niet ludiek bedoeld (oké, vooruit, een klein beetje dan). De medaille van de Grote Sleur heeft namelijk twee zijdes: bore-out en burnout. Beide veroorzaken vergelijkbare vormen van stress. Maar iemand met een bore-out bevindt zich in een luxepositie. Hij heeft duidelijk tijd over, ervaart geen voortdurende dynamiek in zijn bestaan en gaat niet letterlijk dood van verveling.
Een burnoutpatiënt heeft daarentegen geen tijd om na te denken, worstelt met het enorme tempo van een overbelast bestaan en loopt wel degelijk gezondheidsrisico’s. In een dergelijke gemoedstoestand zou je de boodschap van dit blog zomaar kunnen ontgaan. En dat zou zonde van de tijd zijn.
(*) Over het nieuwe taboe van de collectieve normverlaging lees je in hoofdstuk 3 (Stress: de grote gemene deler) van het Anti-sleurboek, blz. 130.
Over de auteur:
