Twintig procent topmanagers heeft psychopathische trekjes
26 oktober 2006 -
Managers met een persoonlijkheidsstoornis zijn geen uitzondering - zij maken zelfs glansvol carrière in het bedrijfsleven. Maar als de op macht beluste baas doorslaat, zijn de gevolgen funest voor medewerkers en het bedrijf.
De typering van sommige bazen lijkt helaas verdacht veel op de definitie van een psychopaat zoals de Canadese professor Robert Hare die hanteert. Hare deed veel onderzoek in gevangenissen en is een van de meest gerenommeerde deskundigen op het gebied van psychopathologie.
Zijn omschrijving van psychopaten is als volgt: "Zij zijn charmant, manipulatief en intimiderend. Er wordt veel (verbaal) geweld gebruikt om anderen te controleren en de eigen behoeften te bevredigen. Psychopaten zijn gewetenloos en doen waar zij zin in hebben. Aan regels of wetten houden zij zich niet omdat zij vinden dat deze niet op hen van toepassing zijn. Spijt of schuldgevoelens kennen ze niet."
Belangrijke vaardigheden Veel eigenschappen die typerend zijn voor een persoonlijkheidsstoornis zijn juist belangrijke vaardigheden om een leidinggevende functie te willen en kunnen vervullen. En vervolgens glansvol carrière te maken. Hare in de Britse kant The Guardian: "Als je slim bent en niet in de gevangenis wilt belanden, zul je snel proberen je pathologische neigingen op een legitieme wijze te uiten: door posities van macht en controle op te zoeken. Daar zijn organisaties bij uitstek geschikt voor. Waar het draait om macht, prestige en geld, zul je ze aantreffen."
Hiërarchie De kans is groot dat medewerkers met een pathologische baas geconfronteerd worden als zij werkzaam zijn in hiërarchische, traditionele organisaties zoals de medische sector of de advocatuur. Psychopaten komen volgens Hare ook veel voor in de politiek, media en in typische machoculturen zoals de politie, brandweer en de effectenbeurs. Banen met veel werkdruk en aanzien zijn eveneens een geschikte broedplaats voor managers met pathologische eigenschappen. Een teken aan de wand is het als er op een afdeling veel verloop is en een hoog ziekteverzuim. Ongeveer één à twee procent van de beroepsbevolking voldoet volgens onderzoek van Hare aan de definitie van psychopaat. Verder is er nog zo'n vijf à tien procent die andere persoonlijkheidsstoornissen heeft zoals narcisme. De Nederlandse psychotherapeut en econoom Manfred Kets de Vries, hoogleraar aan de gerenommeerde businessschool Insead, gaat een stap verder. Volgens hem hoort twintig procent van de topmanagers dringend op bezoek te gaan bij een psychiater. Gestoorde baas De 'gestoorde baas' heeft zelf weinig last van zijn gedrag. Dat geldt helaas niet voor de organisatie of de medewerkers. Een slechte verhouding met de baas is volgens onderzoek van TNO Arbeid de oorzaak van maandelijks enkele duizenden ziekmeldingen. Een pathologische baas deinst er niet voor terug om medewerkers publiekelijk af te branden, onder druk te zetten, tegen elkaar uit te spelen, onmogelijke opdrachten te geven of met opzet informatie te verstrekken die hen in gewetensnood zal brengen (bijvoorbeeld het laten weten wie ontslagen wordt terwijl je niets mag zeggen tegen de persoon in kwestie met wie je wel samen moet werken). Gevolg is dat niet alleen de medewerker maar de hele organisatie lijdt onder het slechte leiderschap. Getalenteerde medewerkers vertrekken en de rest durft geen risico's of initiatief meer te nemen: pure kapitaalvernietiging.
Geen schuldgevoel Dat het pathologisch gedrag van leidinggevende vaak onbestraft blijft, is geen wonder volgens professor Hare. "De 'gestoorde' managers in organisaties weten zich heel goed te verkopen naar de top en hebben de juiste bondgenoten. Zij zoeken zwakkere collega's die vaak de klappen voor hen opvangen. De manager zelf heeft doorgaans nergens last van omdat hij geen schuldgevoel kent en zich niet kan inleven in de ander. Van alle psychopaten in het bedrijfsleven die ik de afgelopen jaren ben tegengekomen is er maar één ontslagen. En die kreeg zelfs nog een gouden handdruk mee." Doordraaien Persoonlijkheidsstoornissen hoeven geen belemmering te zijn voor het functioneren in organisaties. Sommige eigenschappen zoals dominantie zijn juist bevorderlijk voor een carrière. Het gaat pas mis als het gedrag hinderlijk wordt voor de persoon zelf en de omgeving. Dan slaat bijvoorbeeld de dominante eigenschap door en wordt het overheersen en onderdrukken. Hoge werkdruk, onzekerheid door reorganisaties of fusies zijn vaak bevorderlijk voor het 'doordraaien' van managers, weet de Nederlandse psychotherapeute en juriste Carien Karsten. "Het is daarom niet altijd kwaadaardigheid van de baas. In tijden van stress kunnen veel mensen overspannen reageren. Dan worden negatieve eigenschappen vanzelf uitvergroot." Sommige medewerkers worden overspannen en belanden in een burn-out door de continue stress op het werk. Grijs verzuim Maar er is ook sprake van zogenaamd grijs verzuim. "Mensen melden zich dan niet ziek, maar worden passief en doen hun werk niet meer goed", zegt Karsten. Zij vindt empathisch vermogen een absolute vereiste voor leidinggevenden. Helaas beschikt niet iedere baas hierover. "In topposities wordt nu eenmaal veel van iemand geaccepteerd. Dan hoor je dingen als: het is nou eenmaal een autist. Dat is opmerkelijk, omdat onderzoek aantoont dat een goede verhouding met de baas de productiviteit doet toenemen." Zelf vertrekken is een van de beste opties, vindt Karsten. "Behalve als je denkt dat je het spelletje nog beter kunt spelen dan je baas. Dat is zelden het geval. Een ander veranderen lukt je bovendien nooit.' Een ander belangrijk advies van de psychotherapeute is dat medewerkers ophouden om slachtoffer te zijn van de baas en zelf verantwoordelijkheid moeten nemen. Als je te lang niets doet, is je zelfbeeld dermate aangetast dat het moeilijk wordt ergens anders de draad op te pakken."
Bron:Kluwer Management
Op zich een prima en herkenbaar artikel maar de opmerking: "het is nou eenmaal een autist" is nou net een eigenschap die bij dit soort mensen niet of nauwelijks van toepassing is.
Dat de psychpaat in zekere zin communicatie gestoord is lijkt me duidelijk maar in het algemeen zijn mensen uit het autistisch spectrum alles behalve psychopatisch te noemen.
Mitchel Nicholson
|
|
26
-
10
-
2006
|
10
:
14
uur
Kan dit artikel volledig beamen, met wat mitsen en maren daargelaten.
Wat een raakvlakken met de realiteit; voor elk genoemd feit zijn zowaar namen en situaties uit de praktijk binnen mijn bedrijf te noemen. Bizar.
heer Roy Bhageloe
|
|
26
-
10
-
2006
|
12
:
01
uur
Laten we niet de stille psychopaten vergeten als we het toch hebben over communicatie. Deze laten andere collega's en werknemers het werk doen en communiceren.
Als deze dan de fout begaat zal de 'stille pshycopaat' niet direct schaden en kan hij gewoon zijn acties doorvoeren.
Interessante topic. Mooie aanvullende informatie en ondersteuning voor de psychologische tests die men moet ondergaan tijdens de sollicitatie procedures.
Mevrouw Yamuna Teunissen
|
|
26
-
10
-
2006
|
12
:
23
uur
Hoe herken jij een ideale baas?
De woorden klinken hard, maar hij /zij is zacht van binnen. De top manager moet beschikken over deze kwaliteit. De top manager kan nodig streng zijn om best eruit te halen van een werknemer om de best prestatie te leveren. Maar van binnen moet hij kunnen blijven glimlachen. Een goed top manager is zeker geen autist. Die neemt emotie van zijn werknemers waar en probeert op juiste manier in te spelen en transformeren.
De top manager leeft niet aan de top, maar in de midden. De top manager fungeert vauit hart en weet zo boven zo beneden. Hij/zij is consequent en flexible. Hij/zij heeft goed geheugen en komt altijd terug op wat zijn/haar woorden.
De top manager hoeft zich niet als een klootzak te gedragen om zijn zin te krijgen. (sorry, hier bedoel ik alleen maar mannelijke top manager.) De intelligent top manager overziet de geheel. Hij/zij is calculatief en vast beraden.
De top manager bezit sterke wil en grote overgavevermogen.
De top manager is altijd stil van binnen, dynamisch van buiten.
Kortom, de top manager hoeft niet gestoord te zijn voor de omgeving. Hij /zij is zeker menselijk en wil niet heilig zijn.
Drs. Yamuna Teunissen (nog steeds op zoek naar een ideale baas!)
L.Koppenol
|
|
27
-
10
-
2006
|
08
:
49
uur
Eigenlijk een bekend verhaal. Vele regeringsleiders, dictators, die er nog wel zijn en die we hebben gehad in de wereld hebben dergelijke trekken blijkbaar. Het niet willen zien van de werkelijkheid om het zo maar te zeggen. Dat daar hele volksstammen achteraan blijken te lopen, als een soort van massapsychose, zie je dan als verschijnsel van groepen mensen. Die kennellijk slechts geloven wat zij denken te zien of horen. Met als gevolg dat het in stand wordt gehouden ook. Hier gaat het dus om het feit dat blijkt, dat er eigenlijk wel degelijk iets aan te doen is. Geen macht meer geven aan deze mensen. Hier niet en nergens. Dat geldt al van hoog tot laag. Zodra dit blijkt zou een onderzoek moeten gestart worden natuurlijk. Hetgeen dan kennellijk niet gebeurt. Een gedegen antecedentenonderzoek ontbreekt ook veelal. Gezien al als voorbeeld dat men 150 politiemensen ontslaat om maar iets te noemen. Die crimineel handelen zo stond in de media tenminste. Eigenlijk onbegrijpelijk, want is het dan werkelijk zo dat nog steeds niet wordt ingezien dat ondanks die onderzoeken, die mensen op hun lieve gezicht alleen worden geloofd? Daarnet sprak iemand op TV over verkokering in de Jeugdzorg, van instanties. Je kunt je er iets bij voorstellen. Het eigen eilandjesgedrag, als ons stoepje maar schoon is zie je dan ook iedere keer terugkomen, bij zaken. Fout naar ik meen. En niet in het belang van mensen en samenleving.
Marco Goertz Inex Creatief
|
|
26
-
10
-
2006
|
14
:
05
uur
Goed om een dergelijk artikel te lezen, omdat het er op lijkt dat Nederland heel langzaam wakker aan het worden is en begint in te zien dat er veel sociaal en emotionele armoede heerst in het bedrijfsleven. Als begeleider en coach ontwikkel en begeleid ik sociale en emotionele processen binnen het bedrijfsleven en kom ik met regelmaat mensen tegen met destructieve gedragsproblemen. Sommige van hen zullen er alles aan doen om mij buiten de deur te houden, omdat ze weten dat ik ze in de gaten heb en doorzie in welk theater ze zitten en de hoofdrol proberen te spelen. Ik kom zeker mensen tegen met narcistische en psychopatische gedragskenmerken, maar waarschuw wel, dat iedere manager of medewerker die dit artikel leest voorzichtig moet zijn met een wijzende vinger. Juist omdat deze mensen een wijzende vinger als bedreigend zien en hun destructieve strategie zullen aanpassen. De kunst is juist om met deze mensen op een goede en verantwoorde manier in contact te komen en ze er van te overtuigen dat ze een probleem hebben. Dit is een enorm complex proces waarvoor je echt met twee benen op de grond moet staan. Voor de meeste medewerkers is dit een onmogelijke taak en raad ik aan om aan jezelf te denken en afscheid te nemen van een dergelijke organisatie, als blijkt dat het ten koste gaat van jezelf. Toch zie ik ook managers en directeuren van bedrijven die uiteindelijk beginnen in te zien dat ze een probleem hebben en bereid zijn daar iets mee te doen. Vaak gaat dit gepaart met situaties waarbij de debetreffende manager of directeur zijn theater niet langer overeind kan houden en in paniek raakt. Op dat moment is hij kwetsbaar en zie ik soms een kans om er doorheen te breken en in contact te komen met de mens in de hoofdrolspelen. Helaas moet je wel eens constateren dat er geen mens meer inzit en dan houdt het ook voor mij op. Dergelijke mensen hebben vaak onherstelbare schade opgelopen en brengen dit over op hun omgeving en dienen dan ook buiten de organisatie geplaats te worden. Gelukkig zijn er ook een hoop gedragsverstoorde leidinggevenden die uiteindelijk wel tot een stukje bewustwording komen en bereid zijn zich sociaal en emotioneel te ontwikkelen, waardoor ze in staat zijn te overleven in een maatschappij die dergelijke processen ook in stand houd. Met in stand houden wil ik aangeven dat onze maatschappij voor een groot gedeelte sociaal en emotioneel onvolwassen is en wordt geleeft door angst en onzekerheid. Dit is het publiek waar managers met psychopatische persoonlijkheidsstoornissen graag voor optreden. Op deze manier kunnen ze hun kwetsbaarheid verstoppen en vaak hun destuctieve verleden onderdrukken. Geef deze mensen dus niet de kans en stel je desnoods collectief op als medewerkers naar de derbetreffende persoon. Let er wel op dat deze vaak lijfwachten om zichzelf hebben heengebouwd die mogelijk dezelfde trekjes hebben, maar volgzamer zijn.
Je zult je altijd op glad ijs begeven!!!!!!!!!!!
Guy
|
|
27
-
10
-
2006
|
10
:
15
uur
Hoe omgaan als individu met zulke mensen. Want het collectieve durft wel eens snel in elkaar te storten als geconfronteerd met een psychopatische dictator ... ?
Ir. Wouter ten Haaf
|
|
13
-
12
-
2006
|
13
:
17
uur
Prima artikel. Voor een nadere onderbouwing verwijs ik graag naar Jürgen Hesse & Hans Schrader, De Tol van de Carrière, ISBN 90-389-0443-6, welk boekje als ondertitel meekreeg "De neurotische manager".
Als organisatie-adviseur ben ik bij bedrijven en instellingen erg veel leed tegengekomen dat een direct gevolg is van verkeerd leiderschap door mensen met een autoritaire persoonlijkheidstructuur. Dat soort leiders brengen niet alleen veel schade toe aan het welbevinden van hun medewerkers, maar ook aan de organisatie waarvoor en werkt. Goed dus dienstbaar leiderschap is echter voor de meeste managers wel degelijk te leren, of zij nu aankomend manager zijn of al veel ervaring hebben. Die overtuiging heeft mij gemotiveerd om aan de Haagse Hogeschool een Nederlandstalige MBA-(avond)opleiding op te zetten met specialisatie "bedrijfskunde". In deze opleiding ligt een zwaar accent op verantwoord leiderschap en attitudevorming via persoonlijkheidsontwikkeling en persoonlijke groei.
JGJM Velden
|
|
14
-
12
-
2006
|
08
:
27
uur
Inderdaad een prima artikel. Hoe omgaan als individu met zulke mensen? Lees eens het boek De Maskermaker ISBN 90-78395-01-x geschreven door Wibe Veenbaas, Joke Goudswaard en Henne Arnoldt verschuren.
Als docent omgangskunde ben ik altijd op zoek naar informatie m.b.t. het menselijk gedrag, in dit boek worden kennis en ervaring rond karakterstructuren neergelegd. Voor mijn gevoel is dit voor elke manager belangrijke informatie.
L.Koppenol
|
|
14
-
12
-
2006
|
22
:
51
uur
U bent op zoek naar informatie met betrekking tot het menselijk gedrag, zo zegt u.
Nu heb ik me wel verbaasd de laatste jaren hoe hier te lande wordt gehandeld, als het gaat om zekere psychische stoornissen bij mensen. Op het gebied van betrekken van omstanders is men nu dan eindelijk zover bijvoorbeeld dat er wordt op aangedrongen betrokken te zijn als een partner die die stoornis heeft, in gesprekken loopt in de ggz of ggz-regulier ook.
En niet voor niets. Want simpel gezegd had ik nooit en te nimmer gedacht als partner van iemand, die heel veel hield van de andere partner die dat had, te worden belazerd letterlijk. Omdat de kenmerkende zaken in dit land die deze mensen hebben gewoonweg niet graag worden gehoord. En die kenmerken zijn: manipulatie, leugen, bedrog, verdraaien van verhalen c.q. de werkelijkheid ten eigen voordele, het gebruiken c.q. misbruiken van een ander(mans goedheid), enzovoorts.
Dan wordt iedere keer in kommentaren die je geeft weer teruggeschreven bijvoorbeeld: "Maar dat geldt niet voor allemaal hoor!!"
Nou ik zag er nu genoeg die het hebben en het geldt voor minimaal 90 procent.
Er zijn inmiddels een aantal boekwerken verschenen hoe mensen dan zouden moeten omgaan met zulks gedrag.
De grenzen stellen. De grenzen aangeven, enzovoorts.
Als je bij deze mensen "grenzen aangeeft" als partner zijn ze binnen een impuls "weg, verdwenen" en het liefst zonder hierover verantwoording te hoeven afleggen. Wellicht dat men zich voor kan stellen, dat als in relaties er dan kinderen ter sprake zijn, wat de gevolgen zijn voor kinderen ook. (Zie bijvoorbeeld www.rgardner.com/refs/)
Het barst in dit land van kinderen momenteel met allerhande stoornissen, ook tengevolge van manipulatie, of noem het pure hersenspoeling. Na scheiding gehuwd of niet doet niet ter zake overigens. Nederland heeft zo al heel wat planken misgeslagen. Op de vraag aan ouders van zo iemand, of men dan aangifte zou doen als hun kind
dat uit zou halen, of een strafbaar feit, dan hoor je: "Maar dat kan ik niet hoor". Ik ga toch mijn eigen kind niet aangeven. Nou dat ligt er maar aan. Gewoon gezegd hou je daarmede dus dat gedrag in stand is de stelling ook in feite. Dan wordt het het excuus. Ik heb dat dus ik mag dat.
Het is hetzelfde en vergelijkbaar, als een rolstoelberijder iemand expres omver rijdt en daarbij het excuus aanvoert maar ik ben invalide.
Hoe je omgaat als individu met zulke mensen, zoals bedoeld in artikel hierboven? In ieder geval door deze zaken niet klakkeloos te gaan accepteren zoals veelal gebeurt en nog steeds...Met als gevolg dat je gedrag wat dan in de pubertijd meestens naar buiten komt, waarbij letterlijk in vele gevallen de ouders worden "gechanteerd"
ook, middels letterlijk bedreigen door een eigen kind richting ouders, laat voortbestaan en een mens letterlijk
gestoord blijft in die zin ook.
Gedegen langdurige therapie hebben ze het nu over, in goed onderzoek. Alleen wie verplicht het. Want hier is een van die kenmerken ook vermijden van de zorg onder andere. En dan krijg je de draaideurpatiënten. Zoals dat dan heet. Overigens je kunt je zeker in deze tijd af gaan vragen hoe het komt dat mensen van wie deskundigen zeggen dat zij beseffen wat zij doen en zijzelf verantwoordelijk zijn voor het handelen, dan voor zekere zaken in het geheel geen verantwoording hoeven af te leggen of bijvoorbeeld worden vervolgd.
Want wie bepaalt dat dan? In feite de psychiatrie. En als dan de eerste de beste al als deskundig zou worden beschouwd, wat uiteraard in het geheel niet zo is en kan zijn, ook door bijvoorbeeld rechterlijke macht,
danb zit het hier goed scheef. Vele zaken in famileierecht bijvoorbeeld waar kidneren ter sprake zijn is sprake van dergelijke "situaties".
Het geeft te denken deze handelswijze en wordt dan in belangen en rechten van kinderen gehandeld?
Nee. Waardoor kinderen blijvende schade op kunnen lopen ook later zo blijkt, omdat onterecht deze kinderen al een totaal verkeerd beeld over jaren krijgen voorgeschoteld door de persoon die dan gezag heeft verkregen meestal.
Deze stelling leg ik hier voor. Misschien dat er andere mensen hier een mening over hebben. Ik kan zelf heel moeilijk dit anders meer gaan zien met mijn ervaringen als partner van zo iemand. Waar ik al het mogelijke in investeerde, en nog, ook al zijn deze "uit zicht gewerkt"
zonder enige normale reden, zoals ook al voorkomt in dit land. Omdat het wordt geaccepteerd en gedacht wordt dat het niet zo erg zou zijn gesteld. Voorlopig zegt men dat 300.000 mensen eraan lijden.
Het bevreemd mij dat hier een aantal reacties staan waarin autisme en psychopathie in een zin genoemd worden. Deze twee zaken zijn niet te verwarren lijkt mij?
Bij autisme bv is er geen sprake van kwade opzeten bij psychopathie wel.( is maar een van de verschillen)
Ook wordt narcisme gescheiden van psychopathie. Beide zijn stoornissen van hetzelfde spectrum waarbij narsisme laag staat en psychopathie hoog. Iedere psychopaat is daarbij ook narsist terwijl niet iedere narsist ook psychopatisch is.
Ook is een psychopaat niet gestoord in de communicatie. Sterker nog het zijn juist, zoals Dr. hare dit duidelijk omschrijft in de checklist; Gladde praters en grote charmeurs.
dr. Hare is wereldwijd De autoriteit op het gebied van psychopathie. Hij heeft de PCL-R samengeteld. Deze checklist wordt wereldwijd gebruikt bij diagnostisering. Aan te bevelen , ook waar het erom gaat hoe met psychopaten om te gaan is zijn boek ( niet meer in Nederlands verkrijgbaar) ; 'Without concience'.
