Valutamaatregel India: even pijnlijk, maar uiteindelijk gunstig
12 december 2016 -
Er zijn maar weinig economische maatregelen zo gedurfd als het besluit van de Indiase regering om alle biljetten van 500 en 1.000 roepies in één klap uit de roulatie te halen.
Premier Narendra Modi kondigde de maatregel persoonlijk aan in een ongebruikelijke toespraak op televisie en onderstreepte daarmee de enorme omvang van het besluit. Dit stelt Kannan Venkataramani, Senior Portefeuillemanager Asian Equity bij NN Investment Partners.
Corruptie en belastingontduiking
Het ongeldig verklaren van al deze biljetten - goed voor bijna 86 procent van de in omloop zijnde Indiase valuta - is bedoeld om zwart geld, corruptie en belastingontduiking tegen te gaan. De maatregel zal volgens de regering ook de financiering van terrorisme via valsmunterij in het land beteugelen.
India worstelt al tientallen jaren met een zwartgeldeconomie, die volgens sommige schattingen meer dan 20 procent van het BBP of het equivalent van 415 miljard dollar bedraagt. Samen met vastgoed en goud is contant geld een van de meest voorkomende manieren om geld buiten het officiële circuit te houden. De biljetten van 500 en 1.000 roepies zijn geliefd bij mensen die grote sommen contant geld in kleinere porties willen aanhouden. De regering hoopt dat de valutamaatregel dit zal tegengaan. Maar wat zal de invloed zijn op de economie?
Even op de blaren zitten
Venkataramani: "Op korte termijn zal de impact negatief zijn. De ongeldig verklaarde biljetten kunnen weliswaar bij banken worden omgewisseld, maar de regering heeft dagelijkse en wekelijkse limieten ingesteld. Bovendien moeten mensen zich bij de banken met een identiteitsbewijs met foto legitimeren voordat zij geld kunnen omwisselen. Als je het geld nooit hebt opgegeven, is het wellicht moeilijk te verklaren waarom je grotere bedragen wilt omwisselen. Dit betekent dat sommige mensen hun vermogen plotseling deels in rook zullen zien opgaan, wat zorgt voor een negatief vermogenseffect.
Zwart geld wordt in India vaak gebruikt voor vastgoedtransacties en de aankoop van goud, juwelen en andere dure luxeartikelen. Deze sectoren zullen het hardst worden geraakt. De koersen van alle grote vastgoedontwikkelaars in India gingen na de aankondiging van 8 november omlaag.
Op korte termijn kan ook de productiviteit in de hele economie onder druk komen te staan. Doordat contante transacties veel moeilijker worden, zullen bedrijven de impact gaan voelen van problemen met het innen van geld en met het werkkapitaal. De agrarische economie is grotendeels gebaseerd op contanten en zal negatief worden beïnvloed, vooral omdat de maatregel voorafgaat aan het zaaiseizoen voor de wintergewassen. Sinds de aankondiging zijn de prognoses voor de BBP-groei op korte termijn sterk naar beneden bijgesteld. De economie zal in de komende maanden ongetwijfeld worden geraakt, maar dat is maar een klein offer voor de enorme voordelen die uit deze maatregel kunnen voortvloeien."
Voordelen op de lange termijn
Venkataramani: "We gaan ervan uit dat de maatregel op de lange termijn een positief effect zal hebben op de overheidsfinanciën en de economische groei zal stimuleren.
Ten eerste is de boodschap heel duidelijk: deze regering pakt corruptie en belastingontduiking aan en iedereen die met dit soort praktijken doorgaat, krijgt te maken met aanzienlijk hogere risico's en kosten.
Op de tweede plaats zal het de toegang tot financiële diensten versnellen voor de mensen die dit het hardst nodig hebben. De regering heeft in de afgelopen twee jaar veel gedaan om huishoudens met lagere inkomens aan te zetten tot het openen van een spaarrekening. Als de maatregel ervoor zorgt dat zelfs maar een deel van deze rekeningen actief wordt gebruikt, zal het rendement op spaargeld al toenemen en zullen de kosten voor deze huishoudens afnemen.
Ten derde zal de groei van het aandeel van niet-contante transacties in een wereld van big data het steeds moeilijker maken om een te laag inkomen op te geven. In combinatie met de voorgestelde landelijke belasting op goederen en diensten kan dit de belastingdekking flink uitbreiden. Een betere handhaving van de belastingwetgeving zal de overheidsinkomsten doen toenemen, waardoor de beleidsmakers de broodnodige verbeteringen van de Indiase infrastructuur kunnen gaan aanpakken. Dit zal banen creëren, een belangrijke belemmering voor de economische productiviteit wegnemen en de directe buitenlandse investeringen verder opschroeven."
Hervormingsgezind
De Indiase regering is vanaf het begin al hervormingsgezind. Door subsidies rechtstreeks over te maken naar bankrekeningen hebben corrupte tussenpersonen minder in de melk te brokkelen. Daarnaast zal de geplande invoering van de belasting op goederen en diensten het makkelijker maken om zaken te doen, de productiviteit fors verhogen en de belastinginkomsten uitbreiden. De overheid voert deze hervormingen nu verder door met een gedurfde zet tegen corruptie.
